Hoe raar het ook klinkt, zou voor mij 2024 het jaar van John Frankenheimer kunnen worden. Met net deze spannende oorlogsthriller achter de kiezen en twee van zijn films in de classics sectie (The Manchurian Candidate en Seven Days in May) tijdens de 51ste editie van Film Fest Gent is deze kans niet onbestaand.
The Train waar we het nu over hebben is los gebaseerd op het boek van Rose Antonia Maria Valland die beheerder was van het Jeu de Paume museum tijdens de Duitse bezetting in Frankrijk. Zij inventariseerde in het geniep de werken die daar toekwamen. De Duitsers gebruikten dit museum als een centrale opslagplaats voordat de kunstwerken naar Duitsland gevoerd werden. Het is hier dat de film begint.
We zitten aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Men verwacht dat de geallieerden binnen paar weken Parijs zullen bevrijden. Kolonel Franz von Waldheim wil nog gauw een grote hoeveelheid Franse kunstwerken wegvoeren naar Duitsland, ook al staan zijn oversten niet te springen om hem een trein te geven.
Dit uitgangspunt gebruiken de makers om er een fictief actierijker verhaal aan te breien. In werkelijkheid verliep de sabotage vooral via de administratieve weg om het transport te vertragen. John Frankenheimer stond erop dat alles zo realistisch mogelijk in beeld gebracht werd, zoals bijvoorbeeld de treincrashes. Met veel visuele bravoure brengen de regisseur en zijn crew dit avontuur in beeld, let bijvoorbeeld op de scène met de Spitfire. Het geheel wordt ondersteund door de heerlijke score van Maurice Jarre.
Zijn er dan geen opmerkingen te maken? Toch wel. Na iets meer dan 90 minuten kent de film een kleine dip, vooral als het personage van Jeanne Moreau in beeld komt. Het verleggen van de focus naar haar personage en haar hotel haalt de vaart wat uit de film. Maar dat duurt niet te lang en van zodra het verhaal weer verschuift naar de operatie zelf, stijgt de spanning weer crescendo. Met als resultaat een geweldige finale met een eindshot dat het fictieve verhaal ver overstijgt.
Genre: actie, thriller, oorlog, drama
Jaar: 1964
Regisseur: John Frankenheimer
Cast: Burt Lancaster, Paul Scofield, Jeanne Moreau, Wolfgang Preiss
Land: Frankrijk, Italië, USA
Speelduur: 133 minuten
