In de jaren ‘90 werden Batmanfans verwend met maar liefst drie liveaction Batman-films. In 1992 verscheen Batman Returns, het vervolg op de legendarische Batman (1989) van Tim Burton. In 1995 nam Joel Shumacher het roer van de franchise over met Batman Forever en Batman and Robin (1997). We zouden haast vergeten dat er een vierde Batmanfilm uit de 90’s is gekomen.
Dit jaar is het precies 30 jaar geleden dat Batman: Mask of the Phantasm (1993) is verschenen. Het is de eerste in een reeks van vele geanimeerde DC films. De film is nauw verbonden aan Batman: The Animated Series, die tot heden nog altijd populair is in de Verenigde Staten.
In de film probeert Batman de identiteit van de Phantasm te achterhalen. Deze vigilante gaat op een moordpad tegen een groep beruchte gangsters. Op dat moment verschijnt Andrea Beaumont, Bruce Wayne’s ex-verloofde, opnieuw in Gotham. Algauw blijkt zij iets te maken te hebben met de Phantasm, waardoor Bruce genoodzaakt is om zijn gevoelens aan de kant te zetten.
Waar DC films tegenwoordig de traditie hebben om verfilmingen te doen van toonaangevende comics, koos Mask of the Phantasm om een nieuw verhaal met een nieuwe antagonist te maken. Het verhaal mag dan wel origineel zijn, toch is er inspiratie te vinden uit de comics. Zo is het begin van de film vrij gelijklopend met Frank Miller’s Batman: Year One. Het plot en de Phantasm zelf is dan weer losjes gebaseerd op Batman: Year Two van Mike W Barr.
Hoewel Mask of the Phantasm in het midden van de Batman-rage uitkwam deed hij het tegen alle verwachtingen in niet goed in de bioscoop. Hij wist zijn budget niet terug te verdienen. Jammer, want de film werd goed onthaald bij zowel critici als bij fans.
Ergens is de lof helemaal terecht. De film slaagt er als geen ander in om de essentie van de Batman-comics te vatten. Dit is iets waar eerdere Batman-verfilmingen minder in slaagden. Zo wordt er niet alleen gefocust op Batman/Bruce Wayne als misdaadbestrijder en detective, maar ook op de psychische complexiteit in het personage. Het was ook de eerste keer dat Batman een diepgaande karakterboog meemaakte in een film.
Ook de animatie is te prijzen. Vooral Gotham City ziet er heel sfeervol uit. De architectuur van de stad oogt alsof ze rechtstreeks uit Metropolis (1927) van Fritz Lang kon komen.
Mask of the Phantasm gebruikte een mix van handgetekende en computeranimatie om de stad tot leven te brengen. In vergelijking met hedendaagse animatiefilms stel het weinig voor, maar in zijn tijd was het heel knap.
Ook de stemacteurs in de film doen hun werk goed. Kevin Conroy en Mark Hammil hernemen hun rol uit Batman: The Animated Series als Batman/Bruce Wayne en Joker. Conroy kreeg een moeilijke opdracht: hij moest zijn personage zowel jong als ouder spelen. Hij slaagde erin om zijn performance subtiel aan te passen aan de leeftijd en ervaring van zijn personage. Mark Hammil speelt Joker dan weer exact zoals het moet: charismatisch, grappig, maar soms ook angstaanjagend. Ook Efrem Zimbalist schittert als Bruce Wayne’s butler Alfred. Hij neemt elke kans om de show te stelen. Als we dan toch een minpuntje moeten noemen is het Dana Delany als Andrea Beaumont. Ze doet een verdienstelijke poging, maar wordt constant overschaduwt door de rest van de cast.
Mask of the Phantasm mag dan wel een bijna perfecte adaptatie zijn van Batman, toch is het verre van een perfecte film. De film struikelt een beetje over zijn eigen ambities. Met een speelduur van slechts 76 minuten, is de film te kort voor het verhaal dat hij probeert te vertellen. Bijgevolg is de film te dens en voelt ze met momenten gejaagd aan. Een aantal extra scènes had de film een pak meer emotionele impact gegeven. De film zondigt door zijn speelduur ook vaak aan expositiedump. Personages vertellen te vaak achtergrondinformatie zonder dat kijker het zelf kan ontdekken. Tenslotte focust Mask of the Phantasm zich op te weinig personages om het mysterie rond de identiteit van de Phantasm enigszins intrigerend te maken.
Batman: Mask of the Phantasm is een goedgemaakte en toegankelijke film. Meer nog, één van de betere Batman-films uit de jaren ‘90. Zeker voor fans van DC is het een absolute aanrader. Voor anderen is de film geen verplicht nummer, maar wel vermakelijk genoeg om eens te streamen.
Ter ere van de 30ste verscheen er een 4K steelbook editie van de film. De originele cameranegatieven werden gescand en de originele filmkorrels werden behouden. Voor puristen is het ook leuk om te weten dat deze editie de eerste uitgave is met de originele aspectverhouding. Over het algemeen ziet de scan er goed uit, al dachten wij soms dat niet alle frames even scherp waren. De 4K editie bevat ook een mooie in memoriam ter ere van Kevin Conroy die helaas vorig jaar aan kanker overleed.
Genre: animatie, actie, avontuur
Jaar: 1993
Regisseur: Eric Radomski, Bruce Timm
Cast: Kevin Conroy, Dana Delany, Hart Bochner
Land : USA
