Het Franse duo Olivier Nakache en Éric Toledano scoorde de voorbije jaren met respectievelijk Le Sens de la Fête (tien César-nominaties), Intouchables (César voor hoofdacteur Omar Sy) en Hors Normes (zeven César-nominaties) heel sterk aan de (Franse) box office.
Logisch dat de verwachtingen voor hun laatste hersenspinsel dan ook heel hoog zijn. Het handelsmerk van het succesvolle Joodse tweespan is een vlotte mix van sociaal realistische overlay en licht verteerbare humor. Hun nieuwste speelfilm Une Année Difficile, is beslist geen uitzondering in hun gesmeerd draaiende carrière, maar bewandelt risicoloos het gekende grappige en maatschappelijk beschouwend pad.
Je vermoedt het niet, maar de picareske en ijverige luchthavenmedewerker Albert is dakloos en zit tot over zijn spreekwoordelijke oren in de zware schulden bij de bank, vrienden, familie en collega’s. Hij houdt het hoofd boven water met kleine oplichterspraktijken en trucjes, zoals proberen om op bijvoorbeeld Black Friday goedkope televisietoestellen op te pikken en tegen hogere prijs door te verkopen op E-Bay. Op een dag loopt hij Bruno tegen het lijf die blijkbaar net zo zwaar in de schulden steekt als hij en met list en bedrog doorheen het leven probeert te spartelen. Samen beslissen ze de drankjes en snacks te nuttigen die een groep gemotiveerde milieuactivisten hen gratis aanbiedt. Albert valt voor Cactus (rol voor Noémie – Portrait de la Jeune Fille en Feu, Tár – Merlant), de kritische woordvoerder van de rebellisten, maar ziet ook meteen dat hij winst kan maken via de doorverkoop van donaties in natura. Enkel om deze redenen sluiten de twee outcasts zich aan bij de groep geëngageerde activisten.
De film begint slim en geestig met een bedreven gemonteerde compilatie van talloze Franse ex-presidenten sinds de jaren ’70, die het in hun nieuwjaarspeeches allemaal concluderen dat het afgelopen jaar, een moeilijk jaar was. Dit lijkt een zelfbevestigend mantra, die enerzijds de oorspronkelijke titel Une Année Difficile verklaart en anderzijds een statement maakt: er is duidelijk een fundamenteel systemisch probleem in dit land dat ervoor zorgt dat elk jaar voor sommige mensen een moeilijk jaar is. Om dit uitvoerig te illustreren, zoomen de filmmakers – op hun gekende manier en typische stijl – in op de overlevingsstrijd van twee maatschappelijke misfits slash kleine criminelen.
Hoewel het scenario deze keer past op een confetti, de running gags niet zo intelligent zijn, iedere consumptie- en maatschappijkritiek theoretisch en licht geveinsd overkomt, slagen Nakache en Toledano er toch in om de noodzakelijke chemie te creëren (mede dankzij het vlotte acteertalent van Pio – L’évenement, Yannick – Marmaï en Jonathan Cohen) tussen de twee hoofdpersonages waarmee je – desondanks hun louche praktijken – uiteindelijk toch sympathiseert. Bovendien zit het tempo goed, is de montage snedig, het camerawerk kwiek en kunnen een aantal grappen toch een glimlach op je gezicht toveren. De energieke en hippe soundtrack met nummers van onder meer David Bowie, Jacques Brel, The Doors, Chic en Jimi Hendrix, zorgt op de zwakkere momenten in deze maatschappijkritische en ecologische komedie met goed vertolkte, maar wat cartooneske personages, voor een welgekomen opkikker.
GENRE: komedie
JAAR: 2023
REGISSEUR: Olivier Nakache en Éric Toledano
CAST: Pio Marmaï, Jonathan Cohen, Noémie Merlant, Mathieu Amalric
LAND: Frankrijk
