In 1999 was Mel Gibson nog razend populair. Zijn Lethal Weapon-franchise was dan wel volledig leeggemolken, toch kon je de Australiër nog zien in successen als The Patriot, What Women Want, Signs of deze Payback, niet te verwarren met het Steven Seagal-vehikel.
De verwachtingen waren hoog. Niet alleen omdat Gibson nog over voldoende (macho)starpower beschikte, maar ook omdat Brian Helgeland achter de camera stond. Deze Amerikaan betekent niet zo veel als regisseur – zeker niet na deze Payback – maar was wel de scenarist van A Nightmare on Elm Street 4:The Dream Master, Assassins en vooral van L.A. Confidential wat voor vele filmfans één van de beste neo-noir titels is en waarvoor Helgeland een Oscar kreeg.
Helgeland greep vrij hoog want hij koos ervoor om de roman The Hunter van Richard Stark te bewerken, wat eerder al door John Boorman met Lee Marvin was gedaan met Point Blank uit 1967 en door heel wat critici aangeschreven staat als één van de allerbeste noir filmklassiekers ooit. Het hoeft niemand te verbazen dat Brian Helgeland er geen enkele seconde in slaagde om dit te overtreffen.
De film kent nochtans een schitterende start. We maken kennis met Porter (Gibson), een beroepsdief, klaploper en voormalig marinier. De eerste beelden voorspellen weinig goeds, want de man is doorzeefd met kogels en zint op wraak. De oorsprong van al zijn miserie is Val Resnick (Gregg Henry die we het best kennen uit Brian De Palma’s Body Double) met wie hij een overval pleegde op de Chinese Triade. Resnick houdt zich echter niet aan de afspraak, gaat met de buit er alleen vandoor met de hulp van zijn junkvriendinnetje Lynn (Deborah Kara Unger, de Canadese actrice wier hoogtepunt het controversiële Crash van David Cronenberg was). Deborah Kara Unger brak overigens twee ribben in de scène waarin Mel Gibson haar slaat, maar naar verluidt heeft ze het zich geen seconde beklaagd.
Payback is onderhoudend, maar tegelijkertijd een zeer matige film. Ondanks de sterrencast wordt er maar weinig met de acteurs gedaan. We zien wel klasbakken zoals James Coburn, Kris Kristofferson of Maria Bello, maar het is duidelijk dat Brian Helgeland zich volop focust op Gibson. Zoals altijd is Gibson te nemen of te laten, maar na een tijdje heb je het wel wat gehad met zijn personage dat net iets te veel lijkt op dat van John McClane, inclusief wit onderlijfje. Payback is dan ook een onemanshow geworden van Gibson die zichzelf net te veel fantastisch vindt, maar wie daar mee kan leven zal dit best nog wel leuk vinden.
Genre: actie, misdaad
Jaar: 1999
Regisseur: Brian Helgeland
Cast: Mel Gibson, Gregg Henry, Maria Bello, David Paymer, James Coburn, Kris Kristofferson
Land: USA
Speelduur: 97 minuten/101 minuten (director’s cut)
