Ma Youtie (Renlin Wu), is de armste stakker van het dorp maar wel een met een goed en teder hart. Hij is dan ook de perfecte partner voor Guying (Hai-Qing), een vrouw van middelbare leeftijd waar de rest van de familie zich voor schaamt. Guying is kreupel, zegt geen woord, toont geen emoties en door de afranselingen die ze van haar broer en schoonzus te verwerken kreeg is ze incontinent geworden.
De familie koppelt haar aan Ma voor een habbekrats. Hiermee zijn de zorgen – en vooral de schaamte – netjes opgeborgen, net zoals de Chinese overheid de schrijnende armoede bestrijdt door het netjes weg te moffelen en door regisseur Ruijun Li in het plattelandsdrama Return To Dust subtiel onderstreept wordt.
Een prangend verhaal dat zich afspeelt op het platteland in de Noord-Chinese provincie Gansu waar de tegenstelling tussen arm en rijk een verbrijzelde indruk nalaat. Terwijl Ma zijn hele hebben en houden op een gammel karretje dat voortgetrokken wordt door een ezeltje van het ene krot naar het andere verplaatst, schuurt de witte BMW van de plaatselijke graandealer hem voorbij. Maar Ma protesteert nooit, zelfs niet als blijkt dat hij dezelfde zeldzame bloedgroep heeft als die van de vader van de graanhandelaar en daardoor bijna wekelijks zijn bloed moet doneren, ook al kost dit zijn eigen kostbare krachten waarmee Li met een fijne nuance toont hoe de keuterboer letterlijk leeggezogen wordt.
Het gearrangeerde huwelijk tussen Ma en Guying is er één zonder liefde, zelfs wanneer hun huwelijksportret wordt genomen kijken de twee elk een andere richting uit. Een relatie – als het er al één is – die binnen de kortste keren op ontploffen staat zou je denken, tot ergens in de veertigste minuut Ma besluit om de kale kamer te versieren met een rood huwelijkssymbool waardoor Guying haar eerste woord zegt en het ijs tussen de twee aan diggelen geslagen wordt.
Wat nadien volgt is een prachtig relaas tussen twee mensen die elkaar hebben getroffen door toeval en het noodlot, zich daarin stellen maar waar gaandeweg een diepe, bijna ouderlijke zorgzame liefde tussen ontstaat zonder dat er geneukt of gekust wordt en perspectief biedt op dat beetje menselijk geluk waar iedereen recht op heeft, ten minste zo lijkt het toch.
Return To Dust is prachtige cinema die naast een ode aan de ware liefde er ook één is aan het landschap van Gansu dankzij de majestueuze bijna-docu-achtige fotografie van Weihua Wang. Ook al is het een berekoud en haveloos gebied wordt alles uit Wang’s camera geperst, ofschoon hij in zijn lens niet meer ziet dan een ezel die dwaalt over lange uitgestrekte zandvlakten of gewoon het harde plattelandsleven dat vol zwoegen en sjouwen zit.
In tijden dat mensen al eens durven zagen dat films te lang duren – een bewering die we nooit hebben gesnapt – zou 131 minuten van het goede teveel kunnen zijn, maar de film flitst zo aan je voorbij. Deels vertederend, maar even zeer confronterend al was het maar dat er nog altijd mensen leven die zich moeten beschermen tegen de bittere kou door gewoon een pot heet water te drinken. De vertolkingen zijn uitzonderlijk oprecht en ingetogen, zowel door Renlin Wu die de boer vertolkt en hiermee aan zijn tweede speelfilm toe is alsook Hai-Qing die in China in heel wat televisieseries was te zien.
Deze op het Filmfestival van Berlijn gelauwerde film is er één van oprechtheid en gaat over onverwachte, maar oprechte liefde dat zo hartbrekend in beeld wordt gebracht dat geen mensenhart hier tegen opgewassen is om na twee uur geen traantje weg te pinken, en dat zonder ook maar één emotie te forceren. Straf!
GENRE: drama
JAAR: 2022
REGISSEUR: Ruijun Li
CAST: Renlin Wu, Hai-Qing, Guangrui Yang, Dengping Zhao, Cailan Wang
LAND : CHINA
