Wie de prachtige kleine film Lunana: a Yak in the Classroom van de Bhutanese regisseur Pawo Choyning Dorji uit 2019 heeft gezien, weet wat er hem in The Monk and the Gun te wachten staat. Dorji draaide zijn debuut destijds in één van de meest afgelegen dorpen ter wereld en dat leverde hem een Oscar-nominatie en tal van onderscheidingen en prijzen op.
Zijn nieuwe creatie The Monk and the Gun, speelt zich eveneens af in Bhutan, maar deze keer situeert de regisseur de actie in het verleden, namelijk in het jaar 2006. Op het moment dat televisie en internet in Bhutan worden geïntroduceerd en de koning zijn abdicatie voorbereidt, want zijn land moet een democratie worden, meer bepaald in de vorm van een parlementaire monarchie met politieke partijen en vrije verkiezingen.
Binnen deze context trekken we doorheen de prachtige natuur mee op zoektocht met de jonge Monnik Tashi, die van zijn Lama de opdracht heeft gekregen om hem tegen de volgende volle maan, twee geweren te bezorgen. Waarom weet, buiten de bijzonder zwijgzame doch invloedrijke Lama die zinnens is om zijn intense persoonlijke meditatie twee jaar vroeger af te breken, niemand. Het blijkt wel dat hij de vuurwapens nodig heeft om een belangrijke ceremonie in verband met de komende politieke veranderingen te kunnen uitvoeren.
Maar noch de Lama, noch Tashi hadden het vermoeden dat ze concurrentie gingen krijgen van een gewiekste Amerikaanse wapenverzamelaar die met de geslepen hulp van een plaatselijke zakenman/gids, koste wat het kost de oude schietijzers wil bemachtigen. Het bonte gezelschap krijgt ook nog de lokale politie achter zich aan. Als dit maar goed afloopt? En wat wil die Lama toch eigenlijk met die geweren?
Tegen de achtergrond van de majestueuze Himalaya-bergpieken ontwikkelt Pawo Choyning Dorji met veel liefde, humor en zelfspot een ogenschijnlijk eenvoudig doch wel pittig – vooral de vele toespelingen en ironische commentaren op de zogenaamde vooruitgang en de vermeende zegeningen van het kapitalisme – verhaal, dat ook veel vertelt over het dagelijkse leven in Bhutan. En omdat er daar nog steeds nauwelijks beroepsacteurs zijn, werkt Dorji net als in Lunana met amateuracteurs, die allemaal zo natuurlijk, oprecht en ontspannen spelen dat je ze gewoon direct met liefde omarmt.
De weidse en overweldigende natuur van het koninkrijk Bhutan in midden Azië wordt door cameraman Jigme Tenzing in al zijn oorspronkelijke diversiteit en schoonheid, gepresenteerd in prachtige landschapsbeelden die vooral één ding duidelijk maken: hoe onbeduidend de mens is in vergelijking met de natuur, die in deze sterk humane komedie de plaats inneemt van een additioneel, maar volwaardig personage.
The Monk and the Gun is, in tegenstelling tot wat sommigen misschien verwachten, absoluut geen prent die in de geest van het boeddhisme, alleen een betoverend holistische ode wil brengen aan ecologische duurzaamheid en natuurbescherming want Dorji injecteert zijn rustige enscenering met een afdoende dosis spanning en onderhuidse dreiging die hij bovendien perfect kruidt met scherpzinnige humor en kritische allusies richting kapitalisme en globalisering, waardoor het geheel uiteindelijk kan worden omschreven als een expressieve allegorie. Kortom, Dorji’s tweede langspeelfilm is een warm aanbevolen en adorabele, doch bescheiden, arthouseparel die op het Filmfestival van Rome aan de haal ging met de Special Jury Aaward.
Genre: drama, komedie
Jaar: 2023
Regisseur: Pawo Choyning Dorji
Cast: Tandin Sonam, Tsheri Zom, Tshering Dorji, Choeying Jatsho, Harry Einhorn
Land: Bhutan, Frankrijk, USA, Taiwan
Speelduur: 107 minuten
