Dat de gevangenis een immer populair filmdecor vormt, is om evidente sociale en maatschappelijke redenen niet verwonderlijk. Vanaf pakweg The Big House (1930) over onder meer Cool Hand Luke, Papillon, Escape From Alcatraz, Un Prophète, Cell 211, Hunger tot zelfs de popcornprul Escape Plan uit 2013, is zeker ieder facet van het leven in de nor al in detail behandeld.
Maar wie denkt dat er geen enkele film nog iets kan toevoegen aan dit specifieke filmgenre heeft Starred Up van de jonge Schotse regisseur David MacKenzie (nog) niet gezien. Dit gevangenisdrama is niet alleen spijkerhard, hartverscheurend en bangelijk explosief, maar toont op indringende wijze het harde en verhakkelde leven van gedetineerden die krampachtig naar adem snakken in hun claustrofobische cellen.
Starred up is eigenlijk de naam voor de omstreden Britse maatregel om extreem criminele jongeren al voor hun 21ste over te plaatsen van een jeugd- naar een volwassenengevangenis. Zo belandt op een dag de 19-jarige Eric, een eersteklas smeerlap die leeft volgens zijn eigen morele destructieve principes, omwille van zijn radicaal gewelddadig gedrag, in dezelfde gevangenis waar zijn vader al veertien jaar zit opgesloten. In deze zeer agressieve omgeving ziet de vader plots (en eindelijk) de kans om zijn verantwoordelijkheid over zijn zoon op te nemen tegen de zin in van de medegevangenen die nauwlettend de interne hiërarchie bewaken, de corrupte en sadistische cipiers en uiteraard stoere Eric zelf.
Regisseur David Mackenzie (Young Adam) zoomt intens én pijnlijk in op de beladen socio-psychologische context van een helse subcultuur waarin ‘aparte’ figuren met elkaar proberen samen te leven in een ‘gedwongen’ en in wezen onmenselijke omgeving. Het uitstekende scenario werd geschreven door debutant Jonathan Asser die zelf ruim twaalf jaar als therapeut in diverse gevangenissen heeft gewerkt. Dat geeft een authentieke en voelbare meerwaarde aan dit soms hondsbrutale drama dat emotioneel heftig op je inhakt. MacKenzie slaagt er eveneens in om alle clichés te omzeilen en een spannend psychologisch duel op te bouwen tussen vader en zoon met een climax die naar je strot grijpt.
Jack O’Connel – hij heeft zelf ook een crimineel verleden en was eerder al de opvallende jonge skinhead in This Is England – is daarenboven onvoorstelbaar overtuigend als de crapuleuze badboy. De film was meervoudig winnaar van de British Independent Film Awards en rijfde nog tal van andere belangrijke prijzen binnen. Zelden zo’n aangrijpend, realistisch, rauw en grimmig gevangenisdrama gezien als Starred Up.
Genre: drama
Jaar: 2013
Regisseur: David Mackenzie
Cast: Jack O’Connell, Ben Mendelsohn, Rupert Friend, Sam Spruell, Anthony Welsh, David Ajala, Peter Ferdinando, Raphael Sowole, Gilly Gilchrist, Gershwyn Eustache Jnr, Ashley Chin, Tommy McDonnell, Frederick Schmidt
Land: UK
Speelduur: 106 minuten
