Hoewel Man on the Moon nu bekendstaat als één van de beste Jim Carrey-films of één van de betere Amerikaanse producties van de laatste decennia tout court, was de biopic allesbehalve een succes. De opbrengst was zo teleurstellend dat het zeven jaar zou duren voordat Milos Forman met Goya’s Ghosts nog een film zou regisseren.
Universal zag de bui al een tijdje hangen en dreigde ermee om Forman als regisseur te ontslaan. Dat hij mocht blijven was louter aan Jim Carrey te danken, die de studio liet verstaan dat indien Forman ontslagen werd, men ook naar een andere acteur mocht zoeken. Gelukkig is dat niet gebeurd, want nooit ging Carrey zo ver in zijn rol als in de vertolking van Andy Kaufman.
Dankzij een ingenieus script van Larry Karaszewski (The People vs. Larry Flynt en Tim Burton-hits zoals Ed Wood en Big Eyes) volgen we de carrière van Kaufman, die wereldberoemd werd met de sitcom Taxi, waarin Danny DeVito ontdekt werd, en die in Man on the Moon de rol van Kaufmans manager speelt. Andy Kaufman keek zijn hele leven neer op zijn rol in Taxi en wilde zich meer toeleggen op zijn werk als stand-upcomedian, waarin hij keer op keer zijn publiek probeerde te choqueren en daar meermaals in slaagde. Met Kaufman wist je immers nooit of het echt of fake is, sommige kwatongen beweren zelfs dat hij zijn eigen dood in scène heeft gezet.
Geen al te gemakkelijke klant, die perfect wordt neergezet door de uitmuntende Jim Carrey die toonde dat hij van alle markten thuis is en tegenstanders bewees dat hij één van de grootste komieken aller tijden was, net zoals Andy Kaufman. Beide zijn overigens – toeval of niet – op 17 januari geboren. Jim Carrey ging zeer ver en hij verbood iedereen om hem tijdens de hele productie bij zijn echte naam te noemen. Hij begon de tics en gewoontes van Andy Kaufman over te nemen, inclusief zijn onmogelijke karakter zoals later getoond werd in de Netflix-documentaire Jim & Andy: The Great Beyond. Vooral de scènes met de hilarische Tony Clifton – het boertige alter ego van Kaufman – zijn een lust voor het oog en op zich al reden genoeg om de film als een must see aan te vinken.
Maar naast het genie van Carrey is er ook het vernuft van Milos Forman. Door het grote publiek vergeten, maar wel de meester achter onverwoestbare klassiekers zoals Hair, One Flew Over the Cuckoo’s Nest of het Oscar-kanon Amadeus. Dan hebben we het nog niet eens over diens Oost-Europees werk zoals Loves of a Blonde of The Firemen’s Ball, waarmee de Tsjechische cineast een ticket naar Hollywood kreeg.
Man on the Moon is een meesterwerk dat ondanks zijn twee uur durende runtime geen seconde verveelt. Larry Karaszewski kiest voor de lach en de traan zonder ook maar één seconde in meligheid te vervallen. Kortom, een film om te zien en te herbekijken.
Genre: biografie
Jaar: 1999
Regisseur: Milos Forman
Cast: Jim Carrey, Danny DeVito, Courtney Love, Paul Giamatti, Vincent Schiavelli, Peter Bonerz,Jerry Lawler, Gerry Becker, Leslie Lyles
Land: USA
Speelduur: 119 minuten