Iedere rechtgeaarde cinefiel kent ongetwijfeld David Lynch’s tweede langspeelfilm The Elephant Man – genomineerd voor acht Oscars – uit 1980, met in de huid van John Merrick een briljante John Hurt, een rol die hem een César opleverde als Beste Acteur. The Elephant Man is een biografisch drama, losjes gebaseerd op het leven van Joseph Merrick (in de film herdoopt tot John), een ernstig misvormde man die eind 19e eeuw in Londen leefde. Wie de film zag, weet dat het hoofdpersonage een vreselijk misvormd gezicht had, waarschijnlijk met als oorzaak de ziekte bekend onder de naam neurofibromatose, een erfelijke hersenaandoening waarbij zich meestal goedaardige tumoren ontwikkelen onder of op de huid.
In A Different Man draait alles rond Edward, een introvert doch ambitieus aspirant New Yorks acteur met een fysiek verschrikkelijk gedeformeerd gelaat ten gevolge van de ziekte van Von Recklinghausen zoals neurofibromatose ook wordt genoemd. Om zijn droom waar te maken, verklaart hij zich akkoord om een ingrijpende en nieuwe medische procedure te ondergaan om zijn uiterlijk drastisch te veranderen. De gevolgen of slaagkansen zijn onvoorspelbaar. Toch neemt hij het risico en de nevenverschijnselen erbij in de hoop ooit een ‘normaal’ leven te kunnen leiden.
In een mum van tijd verandert hij van een met de vinger gewezen en te mijden persoon, in een knappe verschijning. Hij blijft ondanks deze positieve metamorfose innerlijk worstelen. Wanneer hij eindelijk kans maakt om de rol van zijn leven in een theaterstuk gebaseerd op zichzelf te spelen, verandert Edwards leven ondanks zijn intussen adonis-achtig uiterlijk, in een ware nachtmerrie.
A Different Man was voor regisseur Aaron Schimberg (Chained for Life, Go Down Death) een enorme uitdaging omdat de film een complex onderwerp aansnijdt en reflecteert over het eeuwenoude gegeven dat een mens van binnen, vaak helemaal anders is dan hij uiterlijk vaak lijkt. Schimberg heeft het zich dan ook niet makkelijk gemaakt want om zijn boodschap over te brengen, kiest hij voor een meerlagige aanpak aan de hand van tal van genres te mixen: van drama tot komedie en van body horror tot thriller.
Zeker hoedje af voor acteur Sebastian Stan, die eerder dit jaar zijn talent al uitvoerig bewees in de gedaante van de jonge Donald Trump in de zowel controversiële als succesvolle pseudo-biopic van de ondertussen voor de tweede keer verkozen president van de USA, in The Apprentice (genoemd naar de Amerikaanse reality-serie en spelprogramma van NBC wat werd zowel werd gefinancierd en aanvankelijk werd gepresenteerd door ‘The Donald’ himself).
Sebastian Stan speelt op schitterende en heel overtuigende manier drie versies van zijn gecompliceerd personage: Edward die lijdt onder zijn tumoren – hij moest hiervoor dagelijks enkele uren in de make-up-afdeling doorbrengen – en door de talrijke prothesen niet in de mogelijkheid is om emoties te visualiseren. Vervolgens als de getransformeerde en zelfzekere succesvolle zakenman die luistert naar de naam Guy en wordt benijd door zijn collega’s van het immobiliënkantoor waarvoor hij werkt. Om uiteindelijk tijdens de repetities voor de toneelopvoering over zichzelf, radeloos in de hoek te worden geparkeerd door een zekere Oswald die op zijn beurt neurofibromatose heeft en hem zijn levensdroom af pikt. In de drie sterk van elkaar verschillende gedaantes is Sebastian Stan verbluffend en heel geloofwaardig. Faut le faire en meteen is hij een van de sterkst rijzende acteurs van het jaar.
Ondanks de uitstekende Sebastian Stan die bovendien wordt omringt door de eveneens sterk acterende Renate Reinsve (The Worst Person in the World) en activist Adam – Under the Skin – Pearson (hij is in het echte leven een neurofibromatose patiënt), is A Different Man een niet altijd even vlotte herinterpretatie van het alom gekende beauty and the beast-complex en ramt Schimberg te nadrukkelijk, aanhoudend en belerend de boodschappen dat je verder moet kijken dan het angstaanjagende uiterlijk en dat je je zelfbeeld zoveel mogelijk positief moet valideren, in je strot. Ondanks het feit dat de filmmaker op het vlak van regie goede keuzes maakt en vaak zowel picaresk als gevat uit de hoek komt, is de finale bijzonder teleurstellend. Al bij al is A Different Man wel een geslaagde en boeiende existentiële komedie/drama met een hoge dosis aan scherpe reflectie, zwarte humor en commentaar op de menselijke conditie die zich perfect leent voor gedreven discussies achteraf over the meaning of life.
Genre: komedie, drama, horror, thriller
Jaar: 2024
Regisseur: Aaron Schimberg
Cast: Sebastian Stan, Renate Reinsve, Adam Pearson, Miles G. Jackson, Patrick Wang
Land: Verenigde Staten
Speelduur: 112 minuten
