De Amerikaanse fotografe Anna-Lou (Annie) Leibovitz werd geboren in Waterbury, Connecticut op 2 oktober 1949 als een van de zes kinderen uit het gezin. Leibovitzs vader was luitenant-kolonel in de Amerikaanse luchtmacht en haar moeder was dansinstructrice. Op de middelbare school raakte de jonge Leibovitz al geïnteresseerd in diverse artistieke activiteiten en begon met het schrijven en spelen van muziek.
Ze kreeg belangstelling in fotografie door een reis naar Japan waar ze haar ouders opzocht. Ze studeerde aan het Art Institute in San Francisco en vervolgde haar opleiding bij fotograaf Ralph Gibson. Terwijl ze verschillende baantjes uitprobeerde, waaronder een aantal maanden in een kibboets in Israël, ontwikkelde ze haar fotografietalent. Leibovitz werkte van 1970 tot 1983 als freelancefotograaf en als hoofd fotografie bij Rolling Stone Magazine. In 1975 was zij de officiële tourfotograaf voor The Rolling Stones.
Haar innemende portretten van beroemdheden werden al snel haar handelsmerk. Haar immense collectie portretten van heel uiteenlopende muzikale legendes zijn uit duizenden herkenbaar en brengen telkens op levendige wijze de artiest achter de muziek in beeld. Het uitzonderlijke vermogen om met een vanzelfsprekende flair de persoonlijkheid van de geportretteerde te vatten, blijft een kenmerk dat Leibovitz onderscheidt van alle andere portretfotografen. Ze reisde door het landschap van de blues, gospel, jazz en country, van zogenaamde ‘juke joints’ tot Graceland. Haar foto’s hebben ons beeld van de populaire cultuur doen herdefiniëren. Haar werk is verschenen op de covers van vele tijdschriften, in het bijzonder van Rolling Stone, Vogue en Vanity Fair, maar ook op de hoezen van albums van onder meer Bruce Springsteen, Patti Smith en Tom Waits.
Ze kreeg in haar rijkgevulde carrière zoveel iconen voor haar lens, dat ze op haar eentje verantwoordelijk kan worden gesteld voor het uitvinden van de portreticonografie. Haar foto waar een naakte John Lennon zich krult tegen het in het zwart gestoken tengere lijfje van Yoko Ono, is wereldberoemd zeker omdat het Beatles-brein diezelfde dag nog werd neergeknald op de stoep van het vermaarde Dakota-building aan Central Park, New York, waar hij een flat betrekte. Of die befaamde foto’s van Bette Midler in ‘a bed of roses’, de hoogzwangere naakte Demi Moore en Whoopi Goldberg in een badkuip gevuld met melk, behoren tot het collectieve geheugen.
Andere geportretteerde grootheden zijn onder meer B.B. King, Johnny Cash, Willie Nelson, Bruce Springsteen, Pete Seeger, Etta James, Dolly Parton, Eminem, Dr. Dre, Mary J. Blige, The White Stripes, Graydon Carter, Hillary Clinton, Bette Midler, Mick Jagger, Arnold Schwarzenegger, Nicole Kidman, Meryl Streep, Louise Bourgeois en Brat Pitt. In 1991 organiseerde de National Portrait Gallery in Washington een retrospectieve die uitgebreid heeft rondgereisd door de VS, Europa en Azië. Een aantal jaren geleden liep het storm voor de groots opgezette en bijzonder mooie expositie over haar werk vanaf 1990 in het befaamde Parijse Maison Européenne de la Photographie.
Leibovitz is na meer dan vijftig jaar nog steeds een van de meest gerespecteerde en prominente fotografen ter wereld. Gedurende haar lange loopbaan als portretfotograaf heeft ze (uiteraard) ontelbare prijzen en onderscheidingen ontvangen.
Barbara Leibovitz, Annie’s 11 jaar jongere zus die haar strepen heeft verdiend met documentaires voor National Geographic en Discovery Channel, schetst in haar documentaire een treffend beeld van het leven en werk van haar beroemde zus.
De film volgt Leibovitz’ leven waarin ze uitgroeit van een enthousiaste studente tot een van de meest beroemde fotografen van vandaag. Deze docu toont de hoogtepunten uit Leibovitz’ carrière en gaat na hoe en waarom ze ervoor kiest de mensen op haar foto’s op deze specifieke, theatrale en niet zelden provocerende manier te fotograferen. Vele beroemdheden die door Leibovitz werden vereeuwigd, komen ook uitgebreid aan het woord en vertellen ‘spontaan’ over de samenwerking en hun ‘nieuwe’ leven nadat hun Leibovitz-foto wereldwijd werd verspreid.
Uitermate interessant, egodoorprikkend en mythe-ontmantelend is de manier waarin de prent terugblikt op de vermaarde en hechte liefdesrelatie die Leibovitz vanaf de late jaren tachtig tot eind 2004 heeft gehad met Susan Sontag en hun drie kinderen. Vooral de sterke invloed die deze Amerikaanse schrijfster, essayist, publicist en politiek activiste heeft gehad op Leibovitz’ werk is boeiende materie, zeker als je weet dat Leibovitz zelf ooit heeft gezegd dat Sontag als een mentor voor haar was en haar werk op constructieve wijze bekritiseerde.
Leuk daarenboven is de nostalgische ontstaansgeschiedenis van de familieportretteringen, de kennis dat Leibovitz inspiratie zocht en vond bij grootmeesters als Henri Cartier Bresson en Robert Frank en de ontdekkingstocht doorheen de flamboyante en peperdure foto-enscèneringen (cfr haar folies met Kristin Dunsk in Versailles of de waanzinnige Louis Vuitton-campagne met La Deneuve). Jammer, maar in de lijn van de verwachtingen is de vaststelling dat zuslief weinig persoonlijk grasduint in de persoonlijkheid van de ‘grote fotografe’ en dus de vaak megalomane en eigenzinnige trekjes van haar zuster niet visualiseert. Ook over Leibovitz’ dijk van een drugsverslaving en dramatische afkickperiode valt er weinig of geen commentaar te bespeuren. Maar laten we die als te begrijpen en te vergeven loyaliteitsfoutjes rubriceren.
Genre: documentaire
Jaar: 2006
Regisseur: Barbara Leibovitz
Cast: Annie Leibovitz
Land: UK
Speelduur: 101 minuten
