Onder het draconisch bevel van sergeant bullebak Nathan West, vertrekt in de gietende regen, een compagnie Special Forces op een routineoefening in de Columbiaanse jungle. Tot ieders verbazing verdwalen de manschappen en wordt er een helse zoektocht op het getouw gezet. Na uren dolen in een alles verwoestende orkaan, worden slechts 2 manschappen levend teruggevonden.
Een soldaat is zwaargekwetst en de andere zwijgt in alle talen. Kapitein Julia Osborne (Connie Nielsen), evenwel een fel van zich afbijtende legeragente, slaagt er niet in om de mysterieuze omstandigheden van dit niet alledaags en dodelijk incident, te doorgronden. Een gedroomde karwei voor Tom Hardy (John Travolta), een ex-officier en marginaal drankorgel die echter wel over een geslepen bundeltje gesprekstechnieken beschikt.
Uiteraard klikt het niet tussen de roekeloze en wat boertige Hardy en de eerbiedige en gestructureerde Osborne. Samen grillen ze verbaal de overlevenden op een gloedhete rooster en meteen wordt duidelijk dat er een duister kantje zit aan deze loense zaak. Wanneer alle verhalen elkaar bovendien tegenspreken en iedereen van jewelste blijkt te liegen, zet de gehaaide Hardy een tandje bij en bijt hij zich als een razend knaagdier vast in de nek van de harde rekruut. Beetje bij beetje daagt hij zijn prooi uit tot het gepeste en lijdzame slachtoffer de waarheid uitbraakt. De feiten overtreffen ieders verbeelding en zorgen voor een rigoureuze kettingreactie.
Basic is een totaal mislukte en dus overbodige actiethriller. Het genre is reeds tot vervelens toe uitgemolken en van enige originaliteit of gedurfde artisticiteit is er absoluut geen sprake. Zelfs het toch altijd intrigerende Rashomon-procedé – dezelfde feiten worden vanuit diverse oogpunten bekeken – wordt niet optimaal benut. Bovendien maakt het pseudo-intellectualistisch en uitgesproken elliptisch en chaotisch plot, het voor de kijker onmogelijk om op dezelfde voet te blijven met de gedreven ondervragers, nochtans een noodzaak voor whodunit prenten.
Door schichtig camerawerk, hakkelende montage, duistere opnames, constante regenplenzen en een ongeloofwaardige climax, verknalt regisseur John – Die Hard – McTiernan, toch één van de koningen van de actiefilm nota bene, met brio ook deze scènes. Travolta acteert op z’n tics en het kat-en-muis-spelletje met zijn vrouwelijke collega is pijnlijk déja vu.
Het enige lichtpunt in deze ondermaatse en vooral heel natte junglefilm is de muziek (van Ravels Bolero via Natural Blues van Moby via Players Black Betty tot Travolta’s versie van de klassieker Nobody Knows the Trouble I’ve Seen) en de opvallende prestatie van de fel onderschatte acteur Giovanni Ribisi als de bloedbrakende rijkeluishomofiel.
Genre: crime, thriller, mystery
Jaar: 2003
Regisseur: John McTiernan
Cast: John Travolta, Samuel L. Jackson, Connie Nielsen, Giovanni Ribisi, Harry Connick Jr.
Land: USA, UK
Speelduur: 98 minuten
