160 minuten heeft Jan P. Matuszynski nodig om het trieste noodlot van Grzegorz te vertellen. De jonge Pool ademt opgelucht als hij verneemt dat hij niet naar het leger moet. Zo’n meevaller mag wel gevierd worden en samen met zijn vriend Jurek (Thomasz Zietek) zet hij de bloemetjes buiten, maar alles ontaardt in een tragedie als de twee kerels door de Poolse politie worden opgepakt voor een ordinaire identiteitscontrole. Doordat Grzegorz vergeten is om zijn identiteitskaart mee te nemen, eindigen de twee zonder pardon op het politiebureau.
In Polen was in 1983 de politie niet altijd je beste vriend. Terwijl Jurek in een wurggreep wordt gehouden, wordt de onfortuinlijke Grzegorz door zeven politieagenten genadeloos in de maag gestompt. Op de rug mag je niet slaan, want dat laat sporen na, zegt de dienstdoende chef, en verklaart daarmee meteen de titel van dit Poolse drama.
Een paar dagen later overlijdt de jongen aan de gevolgen van het geweld. Het Poolse regime zit met de zaak verveeld, vooral omdat de oppositiepartij Solidarność in volle beweging is. De Poolse autoriteiten houden het op een ongeluk dat veroorzaakt is door de drank die Grzegorz nuttigde, maar Jurek weet wat hij zag en is vastberaden om de waarheid aan het licht te brengen. Deze heldhaftigheid wordt niet door zijn ouders in dank afgenomen, die de ene inspecteur na de andere over de vloer krijgen en ermee dreigen dat als zoonlief de beschuldigingen niet intrekt dat het gedaan is met hun goede leven.
Leave No Traces is weer zo’n film die het communisme en alles wat daarmee gepaard gaat in zijn blootje zet. Omdat niemand te vertrouwen is en zelfs je eigen buur je een loer kan draaien, herinnert deze film je wat aan Das Leben Der Anderen uit 2006 van regisseur Florian Henckel von Donnersmarck, maar Jan P. Matuszynski tapt visueel wel uit een ander vaatje.
Er is weinig spanning, ook al weet de film van het begin tot het einde te boeien, maar hier ligt de nadruk vooral op de politiek geladen gesprekken en merk je de kloof tussen de jongeren en de ouderen die vinden dat het tijd is om het communistische juk van zich af te werpen, ook al is dat niet zonder risico.
Als Leave No Traces één minpunt heeft dan is het zijn lengte. Hoe onthutsend het verhaal ook is, het blijft met drie uur een veel te grote runtime voor een film als deze. Een drama dat enerzijds emotioneel geladen door het onrecht, maar anderzijds ijskoud aanvoelt door het corrupte regime dat alle emoties naast zich plaatst.
GENRE: drama
JAAR: 2021
REGISSEUR: Jan P. Matuszynski
CAST: Thomasz Zietek, Sandra Korzeniak, Jacek Braciak, Agnieszka Grochowska, Thomasz Kot
LAND : POLEN