Verslaggevers, altijd bezoeken ze plaatsen waar ze niet gewenst zijn… Toen verslaggeefster Cristina Los Angeles inruilde voor haar geboortedorp in de buurt van Veracruz, werd haar door haar vriendin Miranda daar expliciet gevraagd om weg te blijven uit de ruïnes van La Bocca. Een verzoek dat Cristina volledig in de wind sloeg met als gevolg dat ze nu wakker is geworden in een vreemde ruimte met een zak over haar hoofd. Een oude man heeft haar vastgeketend en na haar heel wat vragen te hebben gesteld over wat ze daar gedaan heeft, wordt er een nog oudere vrouw met een beschilderd gezicht bijgehaald om haar te onderzoeken.
Na een weinig positief klinkende conclusie wordt ze gedwongen geitenmelk te drinken en wordt ze vastgebonden aan een bed. Terwijl ze hen probeert te overtuigen om haar te laten gaan, leert ze van Miranda welke grote fout ze heeft begaan. Er was een goede reden waarom ze niet naar La Bocca mocht gaan. Er leven daar demonen en de oude vrouw is een bruja, een Mexicaanse heks, nu overtuigd dat één van die demonen in Cristina is gevaren. Een demon die moet worden uitgedreven. Terwijl Cristina hen eerst nog gek wil verklaren, verandert ze al gauw haar toontje wanneer ze bepaalde zaken ziet die niet meer te verklaren zijn.
Possessiehorror, het is een populair genre maar één met niet zoveel variatie of grote verrassingen. Heel vaak kijken films in dit genre naar de grootvader van deze stroming The Exorcist – die dit jaar trouwens 50 kaarsjes mag uitblazen – en emuleren veel al die films, meer dan dat ze echt iets nieuws proberen.
Maar een priester die aan het uiteinde van je bed vreemde dingen staat te zeggen… Tenzij je een koorknaap bent, blijft dat niet griezelig om te zien en net daarom is het leuk als een film zich terugtrekt uit de traditionele katholieke setting die haast onlosmakelijk verbonden lijken te zijn met het genre en dat brengt ons nu bij The Old Ways.
Deze Amerikaanse folkhorror laat de Kerk achter zich, trekt naar een afgelegen plek op het Amerikaanse continent (ook al vernieuwend, voor meeste folkhorror is één van de verborgen geheimen van Europa de place-to-be) en vervangt men de priester door een bruja, Maar denk nu niet dat ze een gewone switchjob hebben gedaan. De situatie is een stuk complexer dan dat.
Natuurlijk zijn heel wat van de typische exorcismethema’s zijn ook in The Old Ways van de partij maar deze worden wel verder verrijkt met enkele opwindende, vernieuwende concepten die dit possessieverhaal toch een heel andere flair bezorgt en zich zo weet te onderscheiden van genregenoten. Zo is er de integratie van psychochirurgie in de exorcisme-rituelen. Voor zij die niet zouden weten wat psychochirurgie is, het is een paranormale praktijk waarbij een heks iemand met enkel wat magische woorden met de blote handen begint te opereren. Zonder ooit enige incisie te hebben gemaakt, kan de psychochirurg, een heks (of zoals hier een bruja) gevaarlijke kwalen uit het lichaam onttrekken.
De techniek hierachter is wel bekende kwakzalverij in onze wereld (een combinatie van snel vingerwerk en een blaasje gevuld met kiporganen of iets dergelijks) maar in een horrorfilm heb je natuurlijk meer ruimte om hier interessante dingen mee te doen en dat doet de film zeker. Het zag er gruwelijk uit en het is niet het enige smerige moment in de film. De demon in het verhaal voelt namelijk ook even de behoefte om te demonstreren wat het kan, met kleine diertjes als assistent en het resultaat is niet bepaald mooi. Wat echter wel mooi is, is de make-up voor de bruja.
De grime heeft het personage zoveel meer persoonlijkheid en het ziet er ook echt geweldig uit. Zowel zij, als haar helper en Miranda waren dan ook erg goede personages maar het interessantste was toch het hoofdpersonage. Het is ook met haar dat we de meeste evolutie zien, zowel als persoon als voor het verhaal. Cristina begint een beetje verwaand, maar lettend op de situatie waarin ze zit, niet geheel onbegrijpelijk dat ze niet blij is met haar huidige accommodatie, maar doorheen de film verandert dit wel.
Naarmate de realiteit van haar acties haar duidelijker en duidelijker beginnen te worden, draait ze bij en is dit zo’n zeldzaam moment waarbij het slachtoffer ook echt begint mee te werken aan de uitdrijving. Nog zoiets dat deze film onderscheidt van het gebruikelijke.
Het is dan ook erg passend met de thematiek die deze film verder zo mooi weet te kenmerken. Het vechten tegen demonen kan je namelijk op veel manieren interpreteren. Maar over demonen gesproken, dat design was dan wel simpel, maar toch echt wel goed gebracht en het was fijn om dit in zijn volle glorie te zien, hoe kort dat moment ook was.
Veel slechte punten zijn er dus niet op te noemen. Het is mooi gebrachte horrorprent en het enige dat ze van een personagestandpunt beter hadden kunnen doen, was sneller duidelijk maken wat er gaande was en misschien hier en daar wat vriendelijker zijn om Cristina de situatie sneller duidelijk te maken. Misschien is dit niet mogelijk, omdat het iets is dat je vooral zelf moet ontdekken om het te laten werken; de film is hier niet volledig duidelijk in en ook dat had dus kunnen helpen. Een direct gevolg van deze aanpak is dat sommige momenten aanvoelen als: “zoek het zelf uit, Cristina” en dat komt dan best hard aan.
Een possessiefolkhorror die de kazuifel aan de haak laat hangen en in plaats daarvan de facepaint bovenhaalt, het is eens iets volledig anders en iets dat het possessiegenre absoluut kon gebruiken. De katholieke insteek voornamelijk inruilend voor een meer folklorische invulling, met het woord demon als voornaamste overblijfsel van die link met het traditionele beeld van een possessie, The Old Ways is daarom een erg aangename verrassing.
Een sfeerrijke, spannende film, die zich laat kenmerken door erg mooie grime voor een heks, die voor een keer de heldin in het verhaal is en niet de slechterik en macabere effecten. Het afstoffen van het concept van psychochirurgie, in combinatie met de bekendere maar aangepaste exorcismerituelen was een verademing in een genre dat soms zo eentonig kan aanvoelen en eigenlijk kan hetzelfde ook gezegd worden van de opvallend goede cast die leuk om te volgen was en geloofwaardig doorheen de film evolueerde. Dus als je in de markt bent voor folkhorror én possessiefilms, heeft The Old Ways dit beide in overmaat.
GENRE: horror, drama, fantasy
JAAR: 2020
REGISSEUR: Christopher Alender
CAST: Brigitte Kali Canales, Andrea Cortés, Julia Vera, Sal Lopez
LAND: USA
