In Il Colibrì staat de Florentijnse arts Marco Carrera, centraal. Sinds zijn jeugd wordt hij omwille van een groeistoornis, de kolibrie genoemd naar een van de kleinste vogels uit het dierenrijk. Zijn verder leven is helemaal geen sprookje. Integendeel heeft hij een vrij tumultueus en dramatisch bestaan en wordt hij ook geconfronteerd met een reeks persoonlijke en familiale beproevingen, maar desondanks blijft hij overeind en behoudt hij ogenschijnlijk zijn emotioneel equilibrium.
Op een dag ontmoet hij Luisa Lattes, een mooi, jong en mysterieus meisje. Hij wordt op slag verliefd op deze natuurlijke schoonheid, maar het is liefde die hij nooit écht zal consumeren, maar die ook nooit meer zal uitdoven tijdens de rest van zijn levenswandel. Paradoxaal genoeg heeft hij met haar een pure, seksloze relatie terwijl hij getrouwd is met Marina, met wie hij een dochter heeft. In de loop van het verhaal wordt ingezoomd op talrijke persoonlijke details en de redenen waarom Marco’s leven hectisch evolueert en hoe hij zware beproevingen moet doorstaan en probeert te verwerken.
Il Colibrì is Francesca Archibugi’s verfilming van Sandro Veronesi’s gelijknamige succesvolle en met de prestigieuze Strega Prijs bekroonde, maar wel vrij ingewikkelde roman die vorig jaar de 17de editie van het filmfestival van Rome mocht openen. Een grote eer want Veronesi’s absoluut niet chronologisch opgebouwd verhaal over een man die al van in zijn jeugd is gefrustreerd, te bewerken tot een sterk scenario dat het originele literaire werk respecteert, maar zich tegelijkertijd tot een toegankelijk én boeiend verhaal laat vertalen naar het grote doek, is geen sinecure. Scenariste/cineaste Francesca Archibugi heeft deze onmogelijk geachte opdracht decent volbracht en slaagt er in haar verfilming bovendien in om het publiek diep te laten nadenken over familie, liefde, relaties en perseveratie-vermogen na strafste uitdagingen in- en decepties van het leven.
Laat je zeker niet afschrikken tijdens de eerste twintig minuten van de film want het begin is bijzonder raadselachtig omdat Francesca Archibugi kiest voor een combinatie van diverse scènes uit verschillende periodes uit Marco’s leven, wat je aanvankelijk in verwarring brengt. De vaardige montage en vloeiende vertelling maken het echter al snel makkelijker om de overgang van de ene periode naar de andere te bevatten. Deze filmische aanpak is niet alleen een oefening in stijl, maar dient ook heel functioneel het verhaal en zorgt voor een geleidelijke onderdompeling in de complexe en fascinerende wereld van het hoofdpersonage. En zo ontdek je geleidelijk aan dat het beeld van de kolibrie dat de inspiratie vormt voor de titel van de film, eigenlijk fungeert als een metafoor voor veerkracht tegenover ingrijpende levensgebeurtenissen en dat deze betekenis verandert in de loop der tijd.
Alles staat of valt in een verfilming van zo’n groot en fragmentarisch literair corpus, met de vertolking van het hoofdpersonage dat meer dan twee uur van heel dichtbij op de hielen wordt gezeten door de camera. De casting van veelzijdig en subliem karakteracteur Pierfrancesco Favino (L’ultima Notte di Amore, Nostalgia, A Casa Tutti Bene) in de rol van Marco, is een meesterlijke zet want hij levert – zoals we van hem gewoon zijn – alweer een ontroerende en overtuigende prestatie af. Elke gebeurtenis in de film wordt gelezen, verteld en geïnterpreteerd door zijn fascinerende blik en zijn gelaatsexpressies. Bovendien belichaamt hij op indrukwekkende manier de vele stadia in het leven van een personage dat op zoek is naar evenwicht. Net als de metaforische kolibrie die twaalf tot tachtig vleugelslagen per seconde maakt, maar schijnbaar bewegingloos in de lucht blijft hangen, stellen de hectische levensbewegingen hem in staat de existentiële acrobatiek van het leven te doorstaan. Je moet het als protagonist toch maar waarmaken! Zijn aanwezigheid op het scherm is dermate krachtig dat hij de indruk wekt het gewicht van de wereld op zijn schouders te dragen. Bérénice Bejo, in de rol van Luisa, belichaamt feilloos het mysterieuze en raadselachtige personage en injecteert een emotionele diepte die je fascineert en ontroerd. Ook de overige acteurs zetten desondanks hun minder belangrijke rollen, puike prestaties neer.
Een speciaal applaus verdient zeker het team dat instond voor de make-up want in alle levensstadia – over drie generaties – die de bijzondere personages – zoals alleen Veronesi die uit zijn pen kan laten ontstaan – doorlopen, komen ze onder meer door de verzorgde en minutieus aangebrachte schmink en de zorgvuldig uitgekozen, fashionable, verzorgde en levensechte pruiken – doorgaans de miskleun in vele speelfilms – heel natuurlijk over.
Is Francesca Archibugi’s Il Colibrì dan een loepzuivere vijf sterren film? Nee, want zoals hiervoor al aangehaald, volgt het verhaal van de literatuurverfilming geen chronologische volgorde, maar neemt het de kijker mee op een voortdurend heen-en-weer-hoppen in Marco’s leven, waarbij de tijdsvlakken worden vermengd en samengevoegd. Een keuze die is gemaakt om de structuur van de roman te respecteren, waarvan de film een vrij getrouwe omzetting is. Het resultaat is echter een nogal vlot tempo waaraan je niet gemakkelijk went en dat je soms niet toelaat om de gebeurtenissen en emoties die op het scherm worden geprojecteerd, volledig te verwerken. Als je echter bereid bent om je gedurende dik twee uur attent te concentreren, is Il Colibrì een ontroerend familie-epos dat je zeker niet onberoerd zal laten.
Genre: familie, drama
Jaar: 2022
Regisseur: Francesca Archibugi
Cast: Pierfrancesco Favino, Bérénice Bejo, Kasia Smutniak, Nanni Moretti
Land: Italië, Frankrijk
