Augusto Pinochet, geboren in 1915, was de bekende Chileense generaal die in 1973 een staatsgreep pleegde en 17 jaar lang de dictatoriale president van het land werd. Met behulp van de VS nam Pinochet de macht over van de democratisch verkozen Salvador Allende en onder zijn bewind werden er duizenden politieke tegenstanders opgesloten, gefolterd en/of geëxecuteerd. Hij zou pas in 1990 gescheiden worden van de macht en uiteindelijk zou hij overlijden in 2006. Dit is toch hoe de geschiedenis Pinochet zich zal herinneren.
Weinigen kennen het echte verhaal, een verhaal dat begint in de laatste dagen van Franse monarchie. Claude Pinoche is een weesjongen, opgegroeid tot een soldaat, loyaal aan land en koning maar ook met een duister geheim. Hij is een vampier… Na een aanslag op zijn onsterfelijke leven te hebben afgeslagen en na getuige te zijn van de dood van zijn geliefde koningshuis, besluit hij alsnog zijn eigen dood in scène te zetten, zijn vaderland achter te laten en de wereld rond te trekken waar hij overal revoluties zou gaan tegenwerken. Tot hij in Chili eindigde en daar de naam Augusto Pinochet zou aannemen, tot zijn misdaden tegen zijn land en de mensheid hem er toe dwongen voor de tweede keer in zijn leven zijn eigen dood te ensceneren.
Maar nu, op de leeftijd van 250 jaar is hij er klaar mee, alsook met het leven en bereid om een derde keer te sterven maar dan voorgoed. Niet dat hij zomaar kan gaan, El Conde lijkt maar niet te kunnen dood gaan ondanks dat hij zich onthoudt van het rode goud. En net dat zorgt er dan weer voor dat zijn kinderen zich zorgen beginnen maken. Zorgen over hun erfenis. Zij zijn niet onsterfelijk en zouden dus weleens dood kunnen zijn voor hun vader dat doet. Wanneer een reeks moorden in Chili zijn handelsmerk dragen, besluiten ze om hun vader te bezoeken én een non in te schakelen. Zogezegd om zijn erfenis te auditeren, maar in werkelijkheid om een finaal einde aan zijn leven te maken.
George Washington als een kannibaal, Abraham Lincoln als een vampierjager, Adolf Hitler als de leider van verschillende legers aan occulte monsters…Het clubje van wereldleiders die een – vaak supernatuurlijke – update hebben gekregen in de alternatieve geschiedenisfictie is altijd blij om nieuwe leden te mogen verwelkomen en met El Conde mogen we dan ook een nieuwe naam aan dit gezelschap toevoegen..
El Conde brengt een alternatieve en satirische kijk op het leven van de in deze versie iets letterlijkere bloeddorstige ex-heerser van het Zuid-Amerikaanse land. Met verfijnde cinematografie en een stijlvolle zwart-witfilter plaatst deze film zich meteen wel iets hoger dan veel van de – zij het wel nog steeds uitstekend vermakelijke – pulpgenregenoten van dit soort speculatieve fictie en dat maakt El Conde ook één van de mooiste horrorfilms van dit jaar. Politiek gewaagd en niet bevreesd om te gruwelijk uit de hoek te komen, de film weet op tijd wanneer het ons moet confronteren met gruwelijke taferelen van verse hartmilkshakes maar ook wanneer het tijd is voor meer menselijke conflicten en strubbelingen.
Wanneer de focus niet ligt op het vampirisme van de ex-dictator of over zijn geschiedkundige misdaden, zien we voornamelijk een familiale strijd om zijn erfenis en nalatenschap, afgewisseld met een latente hunkering naar de opflakkering van de dovende liefde en zelfs naar een nieuwe. Elk personage in de film heeft duidelijke motieven en worden geweldig gespeeld door hun respectievelijke acteurs, dat geldt zeker voor de vertolkers van Pinochet en de non Carmen die memorabele performances neerzetten. Zelfs in een sterke cast als degene waar deze film op mag terugvallen, steken zij er toch wat bovenuit, zij het door de geslepenheid of door het doorzettingsvermogen van hun personage.
Even leuk is de vertelstem die een groot deel van de eerste helft van een documentaire-achtige commentaar voorziet. Nog leuker wordt het wanneer we de eigenares van die stem leren kennen en zij haar opwachting maakt in het eigenlijke verhaal. De film is duidelijk niet verlegen om een riskante verrassing en heeft al helemaal geen schrik om tegen de schenen te schoppen. El Conde is dan ook een geweldige kijkbeurt voor iedere horrorfan met een liefde voor alternatieve geschiedenis en die niet vies is van wat oude politiek.
Maar net dat laatste zou wel eens tegen de borst kunnen stoten van bepaalde mensen. In het bijzonder zij die familie hebben die slachtoffers werden door het regime waar Pinochet aan het hoofd van stond, zullen mogelijks aanstoot nemen aan de best luchtige toon waarmee deze satirische horror omgaat met de ex-dictator. Niet dat deze zwarte komedie overdreven humoristisch is. Ondanks dit genrelabel moet je bij El Conde zeker geen lachfestijn verwachten.
Of de gemakkelijkste kijkervaring. Er zijn enkele scènes in de film, in het bijzonder bij het onderzoek van de non en haar hulp bij de erfeniskwestie, die niet altijd even eenvoudig zijn om te volgen. Verder is dit zonder twijfel een film die sowieso de komende jaren in menig essay en thesis tot op het bot zal worden gedissecteerd, details opdiepend en thema’s uitklarend die de meer casuele kijker op het eerste zicht zullen ontgaan zijn.
Reeds bekroond met Premio Osella voor beste scenario op Filmfestival van Venetië (waar het tevens ook genomineerd werd voor de nog prestigieuzere Gouden Leeuw voor beste film, die uiteindelijk naar Poor Things van Yorgos Lanthimos ging), El Conde is een verrassende zwarte komedie horrorfilm, die zonder twijfel menig eindejaarslijstjes zal weten halen. Gewaagd en stijlvol, Pablo Larraín weet met een geweldige satire het idee van Augusto Pinochet als levensmoeë en kwart millennium oude vampier toch verkocht te krijgen en laat in de tussentijd, niet veel heilige huisjes overeind staan. Nooit de menselijkheid vergetend, de regisseur schuwt de gruwel evenmin waardoor deze film perfect is voor de meerwaardezoeker binnen het horrorgenre.
Maar zeker voor zij die wel enige liefde koesteren voor geschiedenis en nog meer voor alternatieve geschiedenisfictie, is dit een film om te zien. Tuurlijk, is de film niet op elk vlak even eenvoudig om te volgen, zeker in de meer bureaucratische scènes waar de gesprekken voornamelijk gaan over familiale erfkwesties kan de film soms wat moeilijker worden. Ook zullen er zeker mensen zijn die wat aanstoot nemen aan het feit dat een historisch figuur als Pinochet komt opdraven in een satirisch werk maar als dit je niet afschrikt: is El Conde zeker een film om eens te checken. Nu te zien op Netflix.
GENRE: historisch, horror, satire
JAAR: 2023
REGISSEUR: Pablo Larraín
CAST: Jaime Vadell, Gloria Münchmeyer, Alfredo Castro, Paula Luchsinger
LAND: Chili
