Rechercheur Zeke Banks is geen populaire man in zijn korps, toch niet nadat hij jaren geleden een corrupte partner er heeft bijgelapt die uiteindelijk voor enkele jaren de cel zou indraaien. Die daad heeft hem een paria gemaakt en op één gelegenheid is hij zelfs neergeschoten omdat de back-up niet wilde komen. Dit heeft er in geresulteerd dat hij haast niemand meer in de korps vertrouwt en liever alleen werkt. Eén uitzondering hierop was Marv ‘Boz’ Bozwick. Wanneer die vermoord wordt teruggevonden, is hij dan ook gebrand om de dader te vinden.
Maar ‘Boz’ is niet zomaar vermoord, de modus operandi is er één die elk politiekorps in het land vreest, dat van de Jigsaw Killer! Zijn er nog discipelen van John Kramer die plots hebben besloten om de handschoen weer op te nemen of is er een nieuwe speler in het spel? Dat is aan Zeke en zijn nieuwe partner William Schenk om uit te zoeken. Maar hun enige aanwijzing in dit nieuw spel is dat deze nieuwe Jigsaw zich specifiek lijkt te hebben toegespitst op corrupte politiemensen, iets waar hun departement nu echt geen gebrek aan blijkt te hebben…
Na een revivalpoging in 2017 werd de Saw franchise in 2021 getrakteerd op z’n eerste spin-off. Onze laatste halte op onze Road to Saw X is uiteraard Spiral: From the Book of Saw. Hier verschenen als Spiral: From the Book of Saw, Spiral is het geesteskind van Chris Rock die naar Lionsgate stapte met de woorden: “ik heb een idee voor Saw film” (we zijn hier natuurlijk aan het parafraseren). En zijn pitch moet hebben aangeslagen, want hij kreeg zijn spin-off en een rol in de film. Maar was dit echt de oplossing voor de franchise die nu al een tijdje in het slop zat?
Niet bepaald. Ondanks hoopvolle signalen zoals het nieuws dat Saw-veteraan Darren Lynn Bousman – de enige regisseur in de franchise tot dat punt die al 3 eerdere Saw-films op z’n palmares had staan – is Spiral een teleurstellend nieuw dieptepunt voor de reeks. Het is zonder twijfel de zwakste telg in de franchise. Maar niet alles wat deze Spiral doet, is verkeerd. Dergelijke stellingen zouden een toonbeeld zijn van oneerlijk cynisme.
Nee, de grote trekpleister, de testen zelf, blijven ook hier erg leuk gevonden. Erg origineel. Er zijn weinig gelijkaardige franchises die de vernietigende kracht van machinerie op menselijk lichaam zo goed weet te benutten als de Saw-reeks en dat zijn Bousman en zijn crew voor Spiral ook niet vergeten. De testmethodes in Spiral zouden zelfs bij de gruwelijkste in de franchise kunnen behoren én hier en daar moest er wat geknipt worden in de beelden om niet boven een R-rating uit te komen. Ja, het sadisme is ook onze nieuwe moordenaar niet vreemd.
Wat ons brengt bij het tweede positieve aspect van dit 9de deel. Het probeert iets nieuws en volhardt hierin. Het kiest resoluut voor een door de Jigsaw Killer geïnspireerde copycat. Ook de uiteindelijke onthulling van wie er de mantel van Jigsaw hier op zich heeft genomen en hoe hun finalespel eruitziet, was wel bevredigend. Lichtjes voorspelbaar maar niet mis en de kleine hints zijn altijd leuk.
Hetzelfde geldt voor het partnerschap tussen Zeke Banks (onze Chris Rock) en William Schenk, hoewel Zeke zeker in het begin enorm op de zenuwen zou kunnen werken met zijn manier van doen (veel te veel energie), valt het ook niet ontkennen dat er enkele goede oneliners zijn mond verlaten. Zijn “braak niet op het bewijsmateriaal” lijn zorgt voor een zeldzame komische noot en was perfect gebracht door de komiekacteur. En in de scènes daarna, betert de film ook wel wat.
Maar echt niet voldoende om deze film te redden, want opnieuw, draai en keer het zoals je wil, deze film is dus toch echt wel de slechtste in de serie. Wat een ramp is dit eigenlijk geworden. Een ramp die begint met het script. Hoewel we Bousman niet volledig uit de wind kunnen zetten hierin (hij zal toch wel enige inspraak gehad hebben), zijn het vooral de schrijvers van dit verhaal die het toch ernstig aan verknoeien zijn. En dit al voor de 2de maal op rij, want eerder hadden ze ook al flater na flater begaan met Jigsaw.
Jigsaw was al een lastige rit, maar hier is het nog erger, tot het punt dat je oprecht het gevoel krijgt dat de schrijvers niet voldoende vertrouwd zijn met de franchise om voor de reeks te schrijven. Zeker voor Saw-fans, zij die intiem vertrouwd zijn met de franchise, levert dit dan ook een uiterst frustrerende kijkervaring op. Er zijn zoveel dingen in deze film die je, zeker als je een Saw-fan bent, tegen de borst zullen stoten dat je bijna begint te denken dat de film zelf een test is.
Laten we rustig beginnen en het eens hebben over de nieuwe Jigsaw Killer. Diens motieven en plot zijn op zich niet slecht en een nieuwe moordenaar blijft geen slechte zet. Echter deze moordenaar is op alle vlakken een zwak afkooksel van het legendarische origineel. De gravitas en finesse van de vorige moordenaars ontbreekt bij deze nieuweling en sommige oplossingen voor testen zijn ronduit beledigend voor John Kramers principes. Het offer was nooit laag in vorige films, maar hier is één van de offers echt wel belachelijk.
De film wordt echter een stuk erger als we eens kijken naar de politie. Competentie is niet noodzakelijk iets waarin ze ooit hebben uitgeblonken in deze reeks, maar hier bereiken we toch voor de kijker beledigende niveaus. Zo is er één test letterlijk opgebouwd in het politiekantoor (en het is niet één van die kleine constructies die makkelijk in een doos zijn binnen te smokkelen), maar niemand heeft iets gemerkt. Hoe is dit überhaupt mogelijk? Wel, niet iets dat de politie blijkbaar interesseert, want de enige mogelijkheid van enkele mollen die samenwerken met de moordenaar wordt niet eens aangebracht.
Maar de meest beledigende moment van deze film is zonder twijfel het moment dat Zeke volgende hypothese uitspreekt: de moordenaar kan geen discipel van John Kramer zijn, want de originele Jigsaws hadden het nooit gemunt op politie… Serieus?! Er waren genoeg slachtoffers van de Jigsaw Killer die bij de politie werkte, om er een hele aparte herdenking voor op te stellen! De regisseur zelf! heeft enkele films gemaakt waarin de hoofdspeler (en kleinere spelers) politiemensen waren. Geen wonder dat deze nieuwe killer zou ongrijpbaar is, hij wordt gezocht door idioten!
Zijn we zeker dat Will Smith Chris Rock geslagen heeft voor de Jada Smith grap en hij zich niet gewoon het aandeel van de acteur/komiek in het tot stand komen van deze film herinnerde? Want oh jongens, trekt dit nergens op. Nergens heeft de film echt de indruk dat ze het “boek van Saw” zelfs maar hebben opengeslagen en aan het nalatenschap van de franchise doen ze al helemaal geen eer. Hoe is het überhaupt zo kunnen misgaan eigenlijk? Als je niet beter zou weten, zou je haast denken dat het gemaakt is door mensen die de reeks enkel kennen van achterflaptekstjes.
Een zwak plot, enkel maar verder neergehaald door een cast aan personages die lijken te doctoreren in suïcidale incompetentie, dialoog die volledig haaks staat op alles waarvoor deze franchise bekend staat en testen die, weliswaar met een creatieve bruutheid wel al het dichtst bij die Saw-magie geraken, ook in verschillende gevallen het punt missen van wat ze horen te representeren. Een slechter voorbeeld voor de franchise heb je niet dan Spiral: From The Legacy of Saw en absoluut geen noodzaak om te zien voor Saw X in de zalen draait. Maar als je toch zelf wil oordelen over deze: Spiral: From The Legacy of Saw zit nu in Netflix.
GENRE: CRIME, HORROR, MYSTERY
JAAR: 2021
REGISSEUR: Darren Lynn Bousman
CAST: Chris Rock, Samuel L. Jackson, Max Minghella, Marisol Nichols
LAND: Verenigde Staten
