Het blijft moeilijk om iets zinnigs te vertellen over Taxi Driver dat nog niet geschreven is. Over deze iconische film van Martin Scorsese uit 1976 bestaan talloze filmessays en in bepaalde boeken beslaat de film een volledig hoofdstuk. Dit portret van een losgeslagen eenzaat is dan ook niet voor niets één van de beste films aller tijden. Een film die gebaseerd is op een script van Paul Schrader en het verhaal vertelt van een einzelgänger die hopeloos met zichzelf in de knoop ligt. “Loneliness has followed me my whole life. Everywhere. In bars, in cars, sidewalks, stores, everywhere. There’s no escape.”, is dan ook een niet te misverstane quote uit de film.
Ook al deed hij het keer op keer op een pientere wijze, deze drang naar een catharsis werd het stramien dat Schrader iedere film of in ieder script zou herhalen. Paul Schrader heeft altijd beweerd dat de film over de pathologie van eenzaamheid gaat en dat sommige mensen om de een of andere reden onbewust anderen wegduwen om zo hun isolement te bewaren, ook al is de eenzaamheid hun grootste kwelling. Een soort van psychische zelfkastijding dus.
De held – of zo je het wil de antiheld van dit verhaal – is Travis Bickle, een ex-marinier en Vietnam-veteraan die in New York City woont en aan slapeloosheid lijdt. Zijn tijd brengt hij ofwel in de pornobioscopen op 42nd Street of in de metro door. De man besluit dat hij maar beter ’s nachts geld kan verdienen en wordt daarom taxichauffeur. De film opent dan ook met een sollicitatiegesprek waarin een uiterst zelfzekere – bijna arrogante – Robert De Niro te kennen geeft wie hij is en wat er van hem verwacht kan worden. Een scène die overigens subtiel door Brian De Palma overgedaan werd in de opening credits van Scarface toen Tony Montana vanuit Cuba in Miami belandde.
De zwijgzame Bickle walgt van wat hij in de New Yorkse straten ziet. De junks, de stinkende riolen, de pooiers, de hoerenlopers of de prostituees… het zijn één voor één individuen die de taxichauffeur met één ruk van het straatbeeld zou willen zien verdwijnen. In al zijn bitterheid bekommert hij zich maar om twee mensen die het lichtpuntje van zijn bestaan vormen. Betsy (Cybill Shepherd) die zich inzet voor de presidentscampagne van senator Charles Palantine (Leonard Harris) en het twaalfjarig hoertje Iris (Jodie Foster) die hij uit de handen wil krijgen van haar pooier Sporty (Harvey Keitel met het meest idiote kapsel dat je je maar kan bedenken).
New York ziet er ronduit smerig uit en dat was geen toeval, want op het moment van de opnames was de vuilnisdienst in staking waardoor de straten bedolven lagen onder het vuil. Bovendien profiteert de cinematografie van Michael Chapman van het 42nd Street-district dat in de jaren 90 door burgemeester Rudolph Giuliani volledig opgekuist werd, net zoals Travis Bickle het vroeg aan senator Charles Palantine toen die in zijn auto stapte.
Niet alleen Robert De Niro is grandioos – en samen met Raging Bull het beste uit zijn carrière – maar ook Cybill Shepherd spettert van het scherm, net zoals Jodie Foster die net als haar personage toen twaalf jaar was. De expliciete scènes werden overgenomen door Connie Foster, Jodie’s oudere zus die negentien was. Blijkbaar moet dit haar goed bevallen hebben, want ze zou het ook nog eens doen in het controversiële The Little Girl Who Lives Down the Lane. Maar ook de kleine randpersonages zijn fenomenaal, zoals de fel onderschatte Peter Boyle en Martin Scorsese die zelf ook een klein rolletje heeft als een echtgenoot die vanuit de taxi gadeslaat hoe zijn vrouw hem aan het bedriegen is.
De score is een personage op zich die ronddwaalt in de straten van New York en gecomponeerd werd door de Hitchcock-huiscomponist Bernard Herrmann. Die was in het begin niet al te enthousiast omdat hij geen muziek wilde schrijven voor “autofilms”. Hermann ging pas akkoord na het lezen van het script. Kort na de opnames stierf Hermann die zijn filmcarrière in Hollywood begon met het schrijven van de muziek voor Citizen Kane op 64-jarige leeftijd.
De Niro als Travis Bickle is samen met Marlon Brando als Don Corleone één van de meest iconische filmpersonages uit het nieuw Hollywood-tijdperk. Een fantastische casting, ook al weten maar weinigen dat Martin Scorsese in eerste instantie de rol van Travis Bickle aan Dustin Hoffman heeft aangeboden. Hoffman sloeg hij de rol af omdat hij het een te gewaagde zet vond en heeft sindsdien spijt van zijn beslissing. Taxi Driver heeft een runtime van bijna twee uur, maar verveelt voor geen seconde en Scorsese toont zich als een meesterverteller met een gewelddadige finale die je nooit meer vergeet.
GENRE: drama, wraakthriller
JAAR: 1976
REGISSEUR: Martin Scorsese
CAST: Robert De Niro, Cybill Shepherd, Jodie Foster, Harvey Keitel, Peter Boyle, Leonard Harris
LAND: USA
