Net zoals het moeilijk is om ons Belgenlandje voor te stellen zonder frietkoten, zo zijn sauna’s ook onlosmakelijk verbonden met Finland. Meer zelfs, het woord sauna is afgeleid van savu, het Fins voor rook. Al duizenden jaren hokken Finnen samen in een typische houten hut of mökki om zich daar niet enkel te wassen, maar ook te helen of spiritueel te reinigen in de hete dampen en vervolgens een verkoelende dip te nemen in een nabij gelegen bevroren meer.
De Estse regisseur Anna Hints neemt de kijker in Savvusanna Sõsarad of Smoke Sauna Sisterhood mee naar zo’n afgelegen zweethut waar vrouwen samenkomen om in de hitte en in de duisternis hun ziel bloot te leggen bij de lotgenoten van het zusterschap. Ze gooien als het ware hun verlangens en trauma’s bovenop de snikhete stenen. De zusters zijn een luisterend oor voor elkaar zonder daarbij te veroordelen. Alles wat in de sauna wordt geopenbaard, blijft onder hen.
Ruim 7 jaar lang dook Hints samen met tientallen vrouwen mee in de sauna en capteerde hun verhalen. Ze kijkt enkel toe als een vlieg op de muur en stelt geen vragen. Uit de vele uren aan beeldmateriaal selecteerde ze een aantal aangrijpende vertelsels over alle aspecten van het vrouw zijn. Vaak pijnlijke fragmenten uit hun verleden en allemaal heel sereen gebracht.
Ook visueel komt die sereniteit terug. Ze seksualiseert het geheel niet, maar geeft de vrouwen van alle leeftijden in al hun pracht weer. Geen evidente klus door het gebrek aan elektriciteit, het weinige licht en de grote temperatuurverschillen tussen de snikhete hut en het besneeuwde buitenlandschap. De cameraman moest niet alleen verschillende lenzen gebruiken, maar ook truken met natte kledij en handdoeken toepassen om het vol te houden.
Het resultaat is een knappe en intieme documentaire die begin dit jaar in Sundance werd bekroond als beste docu. Een fraai debuut waarmee Anna Hints zonder er zelf veel woorden aan vuil te maken ons wist te raken.
GENRE: documentaire
JAAR: 2023
REGISSEUR: Anna Hints
CAST: Kadi Kivilo, Maria Meresaar, Elsa Saks
LAND: Estland, Frankrijk, Ijsland
SPEELDUUR : 89 minuten
