
Op een paar uitzonderingen na zoals Coming Home, The Deer Hunter en Apocalypse Now leken de Vietnam-soldaten in Hollywood-films tot op het einde van de jaren 80 wel op losgeslagen striphelden. Oliver Stone, zelf een Vietnam-veteraan, gooide in 1987 met Platoon het roer volledig om door deze keer geen van de pot gerukte heldendaden te tonen, maar wel door een aangrijpend portret te laten zien van getraumatiseerde kerels die er zich iedere minuut alsmaar bewuster van worden dat de Amerikaanse overheid hun met een leugen in een waanzin heeft gegooid waar niets te winnen of te verdedigen valt. De kaskraker kreeg terecht vier Oscars (Beste Regisseur, Beste Montage, Beste Film en Beste Geluid) en geldt nog steeds als één van de beste anti-oorlogsfilms aller tijden.

Oliver Stone mag door zijn controversiële uitspraken, diens druggebruik en zijn beschuldiging van grensoverschrijdend gedrag wat onder de mat geveegd zijn, toch blijft hij één van de grootste Amerikaanse regisseurs die durf toonde zoals in JFK of het nu wat gedateerde Wall Street waarin de Amerikaanse yuppies aan het kruis werden genageld. Stone was dan ook de geknipte man om Amerika dat toen nog onder het bewind van Ronald Reagan stond met zijn neus op een vergeten oorlog te drukken, iets wat hij na Platoon ook nog met Born On The Fourth Of July en het iets minder bekende Heaven & Earth zou doen.
Het verhaal van Platoon speelt zich af in 1967, wat niet alleen de periode is waarin Stone zelf in Vietnam vocht, maar tevens het jaar van het Tet-offensief van de Vietcong was waardoor de Amerikaanse bevolking steeds meer begon te twijfelen aan de positieve berichtgeving over het verloop van de oorlog. Amerikaanse journalisten stelden het nut van de oorlog meer en meer in vraag, en zelfs de Amerikaanse president Lyndon B. Johnson die de vermoorde Kennedy verving begreep maar al te goed dat zijn land in een fatale tweestrijd was verwikkeld. Een tweestrijd die in Platoon prachtig wordt weergegeven door de tegenstelling tussen de bikkelharde sergeant Bob Barnes (Tom Berenger) en de meer rationele Chris Taylor (Charlie Sheen) die tot in de slotscène vinnig wordt uitgevochten, ook al maakt dit geen moer uit voor de talloze soldaten die huiswaarts keerden in een bodybag.
Het zijn overigens de bodybags die de nieuwe rekruten voor het eerst zien als ze op de luchtmachtbasis landen, een indrukwekkend beeld dat meteen de toon zet voor het twee uur durende epos waarin de dappere soldaten slechts dienen als nodeloos kanonnenvlees dat ingezet wordt tegen een onzichtbare vijand. Soldaten die moeten vechten tegen zowel de onverbiddelijke wet van de jungle als tegen zichzelf, want hoe behoud je in zo’n netelige situatie nog menselijke morele waarden? Een penibele kwestie die Brian De Palma twee jaar later ook zou belichten in het fel onderschatte Casualties Of War met Michael J. Fox en Sean Penn. Platoon is dan ook ontzettend hard en bitter, en nog eens extra geaccentueerd wordt door het mistroostige thema Adagio For Strings van Samuel Barber dat de film een nog meer macabere sfeer bezorgt.
Fast Forward kon deze film bekijken in de Cinematek, check hier hun programma.
GENRE : Oorlog
JAAR : 1986
REGIE : Oliver Stone
MET : Tom Berenger, Willem Dafoe, Charlie Sheen, Corey Glover, Johnny Depp, Keith David, Forest Whitaker, Francesco Quinn, Kevin Dillon
LAND: USA