Sam Staziak is het geheime wapen van de LAPD. Wanneer een situatie te gevaarlijk is voor een normale interventie door gewone politieagenten, sturen zijn superieuren Staziak er alleen op uit, dit om te doen wat hij het beste doet. Deze Scanner is een onvervalste bedreiging voor iedereen die denkt dat ze de wet kunnen overtreden. Met behulp van een speciale formulatie van het medicijn Ephemerol kan politieagent Staziak zijn Scanner-vaardigheden ten volle inzetten, zonder de gevaarlijke neveneffecten op zijn mentale gezondheid en dat maakt hem een haast onoverkoombare tegenstander voor iedereen die zijn pad kruist.
Een macht die Sam niet snel denkt te zullen misbruiken. Zijn focus ligt ergens volledig anders en dat is het vinden van zijn biologische moeder. Een zoektocht die eventjes zal moeten wachten wanneer een nieuwe dreiging plots de kop opsteekt, een gevaar zoals hij nooit eerder het hoofd heeft voor moeten bieden. Plots duiken er overal de verminkte lichamen van Scanners op die vermoord zijn door een Scanner zonder enig gevoel voor genade. De sadistische Karl Volkin is een gewetenloze moordenaar die nog een serieus appeltje te schillen heeft met Staziak en niet zal rusten tot hij de Scanner Cop onder de grond heeft geholpen.
De sequel op Scanner Cop en het finalestuk van Scanners-franchise, Scanner Cop II (ook wel Scanner Cop II: Volkin’s Revenge én Scanners: The Showdown genoemd) is een mooi voorbeeld van de serie in schoonheid af te sluiten. Niet eerder zagen we het Scanner-fenomeen op zo’n grote schaal als hier en voelt het nog meer aan als echt een deel van het dagelijkse leven, waarbij Scanners vooral proberen een normaal leven te leiden en hier dus hun Ephemerol voor nemen.
Om dan een verhaal te hebben waarbij een gevaarlijke Scanner het net op hen heeft gemunt, is dan ook een geïnspireerde keuze. Opgejaagd worden wegens een aandoening waarmee je geboren bent, is al best griezelig maar dan nog door een moordenaar met dezelfde geboorteafwijking, die erg kwaadaardige doeleinden nastreeft, maakt het enkel naargeestiger. Karl Volkin is dan ook gemakkelijk één van de griezeligste tegenstanders uit deze franchise!
Genadeloos en gemeen, Volkin is perfect als de slechterik in de film en wordt geweldig gespeeld door Patrick Kilpatrick. Een leuk detail aan zijn casting zijn de fysieke gelijkenissen tussen Patrick Kilpatrick en die met Michael Ironside toen die gestalte gaf aan Darryl Revok in de eerste Scanners, een effect enkel versterkt door de gelijkaardige gezichtsmimiek die beide acteurs aan boord legde voor hun respectievelijk rol. Het voelt daardoor des te meer als het ideale boekeinde voor deze reeks.
Maar het is niet alleen de uiterlijke overeenkomsten tussen twee slechteriken in de reeks dat deze Scanner Cop II zo’n droomfinale voor de franchise maakt. Het verstaat ook als geen ander dat het een deel is van de vijfdelige serie alsook een vervolg op een spin-off. Natuurlijk gaat het verder met Sam Staziak uit de vorige film, opnieuw voortreffelijk gebracht door Daniel Quinn maar ook uit de originele trilogie put het veel elementen.
Het bundelt de beste aspecten van de vorige hoofdstukken voor heel wat van de beste Scanner-actie die we ons kunnen wensen. Zo zien we een volledige terugkeer van de technologische mogelijkheden die Scanners ook tot hun beschikking hebben en hierbij schuwt de film zeer de bodyhorror niet. Natuurlijk niet, het zou geen Scanners-film zijn als het niet vol inzette op deze stijl waardoor het wel eens de smerigste film uit de reeks kan zijn.
Volkin is absoluut een monster en dat is nergens meer duidelijk dan in hoe hij afrekent met andere Scanners. Hun aftakeling is gruwelijk om te zien en brengt ongetwijfeld de nodige nachtmerries mee voor één van de weinige slachtoffers die aan dit lot weet te ontkomen. De aanblik van de verminkte lichamen en de wetenschap dat dit jij had kunnen zijn als je would-be moordenaar niet net op tijd gestoord was in zijn poging, moet vreselijk zijn.
Maar de bodyhorror komt natuurlijk niet alleen van Volkin. Sam is ook geen doetje en schuwt de meer macabere mogelijkheden van zijn krachten niet. Ja, Scanner Cop II is zeker een film waarbij de horrorfan met een voorkeur voor het bloederige hun duimen en vingers zullen bij aflikken en natuurlijk ontsnapt ook deze film niet aan de ondertussen haast verplichte hommage aan de bekendste scène uit deze serie. Het was leuk die nog een laatste keer te zien.
Terwijl de bodyhorror-elementen er zeker indrukwekkend uitzagen, duwt het de film natuurlijk wel enorm in een niche. Nog meer dan de vorige films zet deze film vol in op een cultpubliek en is misschien daardoor ook nooit echt doorgebroken. Verder is de bodyhorror in deze film iets eenzijdiger dan in vorige delen. Steeds wel gruwelijk, het is opvallend dat er niet zoveel variatie zit in de moorden doorheen de film.
De meeste van Volkins slachtoffers gaan op dezelfde manier ten onder, waardoor je als kijker al snel het gevoel kijkt steeds naar hetzelfde te kijken, zij het dan wel op een iets andere manier gebracht. Tuurlijk, ze proberen hier en daar wel een beetje om het wat nieuw te laten aanvoelen maar in deze opzet slaagt het niet volledig. En dit zorgt er dan weer voor dat de zwakheid van het verhaal: een simpel kat-en-muisspel tussen een agent en een crimineel dat maar op één manier kan eindigen. Onze held is verrassend, zeg maar gerust schokkend, nonchalant als het aankomt op het in gevaar brengen van onschuldige omstanders. Misschien was dit de enige manier dat hij kon bedenken en dacht hij niet anders kon maar dat zal toch maar een schrale troost zijn voor de familie die nu voor een gesloten kist afscheid zullen moeten nemen van hun dierbare.
En zo zijn we op het einde gekomen van de Scanners-franchise. Na een trilogie en een spin-offduologie eindigt deze franchise voorlopig op Scanner Cop II en het mag gezegd worden: het is een mooi punt om deze cultreeks op af te sluiten. Met een slechterik die een leuke gelijkenis vertoont met de eerste antagonist in de franchise, een hele hoop bodyhorror waaronder een finale hommage aan de meest iconische scène uit de serie én een verhaal dat duidelijk goed heeft opgelet bij het vastleggen waartoe de Scanners instaat zijn voelt dit aan als een goede samenvatting.
Met geweldige performances van zowel terugkerend talent David Quinn als Sam Staziak als van franchisenieuwkomer Patrick Kilpatrick is deze eentje die zeker bij franchisefans warm onthaald zal worden. Bij het bredere publiek waarschijnlijk net iets minder, de expliciete bodyhorror zou zo al een horde zijn waar je over moet maar nu nog meer doordat het ook wat variatie mist en de aandacht net iets teveel vestigt op hoe simpel het verhaal eigenlijk soms is.
De gevaarlijke nonchalance van onze politieagent als het aankomt op het leven van onschuldige burgers proeft ook een beetje zuur. Maar toch een franchise die een herwaardering zou verdienen.
Scanner Cop II is op Blu-ray uitgebracht op Vinegar Syndrome.GENRE: HORROR, SCIENCE FICTION
JAAR: 1995
REGISSEUR: Steve Barnett
CAST: Daniel Quinn, Patrick Kilpatrick, Khrystyne Haje, Stephen Mendel
LAND: Canada, Duitsland
SPEELDUUR: 95 minuten
