Dankzij het overweldigende succes van Shéhérezade uit 2018 is de Franse schrijver-regisseur Jean-Bernard Marlin in het Franse filmmilieu al lang geen onbekende meer. De film won destijds niet alleen de Jean Vigo Award, maar rijfde ook de César voor Beste Eerste Film binnen. Met zijn tweede film Salem probeert Marlin dit elan verder te zetten. Net als in zijn debuut kiest hij in zijn tweede worp de verloederde banlieues van Marseille als decor en deed hij eveneens beroep op niet-professionele acteurs, wat de authenticiteit alleen maar ten goede komt. Als boodschap komt Salem (wat overigens “vrede” betekent) dan ook bikkelhard aan, helaas beweegt Marlin zich door de symbolische, soms loodzware religieuze betekenissen te veel op onnodige bochtige zijwegen.
Het liefdesverhaal – ook al is het an sich niet meer dan de zoveelste voorspelbare variatie op Romeo & Juliet – komt het beste uit de verf. De 14-jarige Comorese jongen Djibril (Dalil Abdourahim) is tot over zijn oren verliefd op het even oude woonwagenbewoonster Camilla (Maryssa Bakoum). Helaas stammen zij uit twee bevolkingsgroepen die elkaar mijden als de pest, wat voor de nodige amok zorgt. Om het onheil compleet te maken, raakt de tiener zwanger en denkt de Roma-gemeenschap dat een abortus de enige juiste ingreep is. Djibril weigert en is er bovendien nog eens zeker van dat zijn toekomstige dochter een Messias is die de wereld zal doen veranderen.
We vertellen zeker geen spoiler door te zeggen dat Djibril (op volwassen leeftijd gespeeld door Oumar Moindjie) er zowel een gevangenisstraf van 12 jaar als een opname in een psychiatrische inrichting aan overhoudt, want met deze scène begint Salem. Jaren later denkt Djibril nog steeds dat zijn dochter Ali (Wallenn El Gharbaoui) de redder van het universum is en om het symbolieke aspect helemaal de spuigaten te doen uitlopen, merkt hij bij zichzelf dat hij door een simpele handoplegging zieke mensen kan genezen. Dit metafysische gedeelte dat een veel te groot deel van dit drama opeist is niet alleen qua verhaal moeilijk om te slikken, maar voelt ook nog eens langdradig aan.
Salem zit dan wel vol goede bedoelingen, toch kan je er niet om heen dat Malim zich te veel vergaloppeert in de soms pedante symbolische betekenissen, zoals bijvoorbeeld op het einde wanneer de Franse havenstad Bijbel-gewijs ingenomen wordt door een enorme zwerm krekels. De religieuze symboliek zorgt tevens voor empathie, vooral omdat het basisverhaal alleen al (de vicieuze onafwendbare cirkel van de armoede) reeds een harde noot is om te kraken. Gelukkig kunnen we wel volop genieten van de bijna feilloze cast en de betoverende cinematografie van Jonathan Ricquebourg, die vorig jaar ook al in de kijker liep met de Juliette Binoche-kookfilm Le Pot-au-Feu.
Genre: drama
Jaar: 2023
Regisseur: Jean-Bernard Marlin
Cast: Oumar Moindjie, Dalil Abdourahim, Inès Bouzid, Maryssa Bakoum, Amal Issihaka Hali
Land: Frankrijk
Speelduur: 118 minuten
