Als acteur kennen we Viggo Mortensen het best voor zijn rol als Aragorn uit The Lord of the Rings-trilogie, zijn werk met David Cronenberg (A History of Violence, Eastern Promises en A Dangerous Method) of voor zijn vertolking als Tony Lip in Green Book. Allemaal titels die een breed spectrum van het bioscooppubliek aanspreken. Achter de camera kiest hij duidelijk voor een meer ingetogen koers. In 2020 verraste hij vriend en vijand met zijn gedurfde regiedebuut Falling, waarin een zoon op confronterende wijze botst met zijn ouder wordende vader. De film waarin hij zelf ook de hoofdrol speelde en een sterke sneer naar het Trump-Amerika bevatte, raakte genomineerd voor de Goya Award voor Beste Europese Film. Amper drie jaar later is de acteur die zijn debuut maakte in Peter Weir’s Witness, er terug met zijn tweede film : The Dead Don’t Hurt.
Een film van 128 minuten die zijn tijd neemt en toch geen seconde verveelt. Viggo Mortensen beroept zich wel op de eeuwenoude clichés van het genre, gaande van de saloon dat dienst doet als een bordeel tot de schietgrage revolverheld die iedereen omver maait, maar hij komt met het door hemzelf geschreven verhaal toch verrassend uit de hoek. De weidse landschappen ademen wel een ouderwetse heerlijke John Ford-sfeer uit, tegelijkertijd leunt deze neo-western even dicht aan bij hedendaagse klassiekers zoals First Cow van Kelly Reichardt of The Three Burials of Melquiades Estrada van Tommy Lee Jones. Een bikkelhard verhaal zonder helden en intrigerend genoeg om de kijker tot op het einde van de rit op het puntje van zijn stoel te houden. Dit maar om te zeggen dat The Dead Don’t Hurt één van de aanraders van de laatste weken is.
Viggo Mortensen vertolkt ook hier de hoofdrol. Deze keer als de Deen Olsen die net als iedere immigrant zijn eigen Amerikaanse droom heeft. In zijn geval is dat niet meer dan de huiselijke rust in een bescheiden afgelegen houten woning in de vallei. Alleen heb je ook nog geld nodig om brood op de planken te brengen en daar wringt het schoentje het meest. Olsen vindt onverwachts de grote liefde in de welopgevoede Française Vivienne (Vicky Krieps), maar alvorens zich met haar te nestelen, kiest hij voor het gevaar door voor een premie van 100 dollar om als voorbeeldige burger zijn leven te wagen tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog. De gevolgen aan het thuisfront zijn catastrofaal.
Het intieme epos begint hondsbrutaal, maar wordt vlug een intiem portret van een man met goede inborst die moet opboksen tegen het onrecht en de corruptie. Een verhaal dat je meermaals hebt gehoord, maar door Mortensen toch op unieke wijze wordt gebracht. Soms probeert hij net iets te veel, zoals de surrealistische verwijzingen naar Jeanne D’Arc die het relaas wel een feministisch perspectief biedt, maar evenveel in de weg ervan staat. Ook het feit dat Mortensen een kroniek vertelt waarin heden en verleden alsmaar door elkaar vloeien is niet altijd een even goede zet. Toch zijn dat minpuntjes van een heerlijke neo-western die gedragen wordt door de chemie tussen Mortensen en Vicky Krieps, de ontdekking van Paul Thomas Anderson uit Phantom Thread.
Genre: western
Jaar: 2023
Regisseur: Viggo Mortensen
Cast: Vicky Krieps, Viggo Mortensen, Solly McLeod, Garret Dillahunt, Colin Morgan, Ray McKinnon, Luke Reilly, Atlas Green, Danny Huston
Land: Mexico, Canada, Denemarken
Speelduur: 129 minuten
