Familiefoto’s worden door veel mensen van alle generaties gekoesterd. Ze dienen als waardevolle herinneringen aan het verleden. Als ze niet op de schouw of in de kast staan, dan kan je ze waarschijnlijk vinden in portefeuilles, met stof bedekte boeken, smartphones of op social media. Bij documentairemaakster Asmae El Moudir was dit niet het geval. Zij groeide op in een huishouden zonder ook maar één familiefoto. Haar bazige grootmoeder vond dat immers een zonde. Ze maakte alleen een uitzondering voor het grote portret van Koning Hassan II van Marokko.
Om de mysteries in haar familie aan het licht te brengen, bouwde ze samen met haar vader een grote maquette van hun woonwijk in Casablanca en brachten ze familie en buren samen om aan de hand van poppenspel fotoalbumgewijs het verleden tot leven te wekken.
Dit was een titanenwerk, zo blijkt. De productie duurde jaren en er werd meer dan 500 uur aan beeldmateriaal gefilmd. Daarbovenop weigerde grootmoeder lief om op een constructieve manier mee te werken. Dit maakte het misschien wel loodzwaar, maar het portret van de oude vrouw des te boeiender.
De uiterst creatieve en bijna kinderlijke manier van storytelling staat in fel contrast met de donkere en traumatische onthullingen die aan het licht worden gebracht. Algauw blijken de broodrellen van 1981 een zwarte pagina te zijn in hun geschiedenis waar grootmoe het absoluut niet over wil hebben. Volgens haar moet je het verleden laten rusten en nooit vergeten “dat de muren oren hebben.” Dit is iets wat volgens El Moudir wel vaker voorkomt in Marokko. Het is precies alsof de hele natie sommige donkere momenten uit haar verleden selectief vergeet. Deze link komt gezien het microperspectief van El Moudir’s verhaal wel niet altijd duidelijk naar voren.
The Mother of All Lies is dan ook moeilijk een heel historisch correcte en gestroomlijnde documentaire te noemen, maar ze is daarom niet minder waardevol. Het is een heel persoonlijk en menselijk relaas van een familie die schijnbaar met haken en ogen aan elkaar hangt, maar toch tekenen van onvoorwaardelijke liefde ten opzichte van elkaar vertoont. Ook is haar oproep tot communicatie, een open houding en begrip er een waar veel andere families iets uit kunnen leren.
Genre: Documentaire
Jaar: 2024
Regisseur: Asmae El Moudir
Cast: Zahra Jeddaoui, Mohammed El Moudir, Ouarda Zorkani
Land: Egypte, Marokko, Qatar, Saudi Arabia
Speelduur: 96 minuten
