Wordt The Brutalist de grote slokop bij de Oscaruitreiking op 3 maart? We zouden er niet rouwig om zijn.
Dit epische, zinderende, duizelingwekkende meesterwerk laat zijn 215 minuten voorbij vliegen. Een door de makers voorziene pauze van een kwartier hoefde zelfs niet. Gelukkig haalde dat interludium ons niet uit de ban van een film die je vanaf de ouverture (zo heet het eerste deel) tot de epiloog aan het scherm kluistert.
We worden brutaal en bombastisch (ook auditief) in de film getorpedeerd en zien hoe twee mannen het Vrijheidsbeeld vanuit een scheepsruim op zijn kop zien en het uitschreeuwen, want ze hebben het beloofde land bereikt. Een van hen is László Tóth, wiens levensverhaal we van dan af volgen. Hij lijkt helemaal klaar om de Amerikaanse droom te verwezenlijken nadat hij als Hongaarse jood net de verschrikkelijke nachtmerries van de Tweede Wereldoorlog overleefde. Hij trekt van New York naar Pennsylvania (geweldige vondst, het inlassen van een ouderwetse promofilm voor die Amerikaanse staat). Het enthousiasme zal helaas vrij snel plaats moeten ruimen voor een gevoel van ongewenst zijn.
De parallellen met de huidige VS spatten van het scherm. Mecenaat kan niet verhullen dat niets ontziend kapitalisme regeert. Openlijk racisme en pure xenofobie tonen de gitzwarte keerzijde van die zo beoogde ‘American Dream’. Gelukkig blijven liefde en artistieke integriteit overeind.
De titel The Brutalist ontleent de film aan een stroming in de architectuur, ‘Brutalisme’, waarvan men Le Corbusier als de vader beschouwt. Misschien eerder voorvader, want de stijl kende opmars in de naoorlogse jaren ’50 van de vorige eeuw. Gewapend beton en ander bruut materiaal wonnen het op decoratieve schoonheid. The Brutalist laat de kijker de genialiteit en het creatieve vernuft van deze bouwheren en kunstenaars ontdekken.
De film zit ook psychologisch verdomd ijzersterk in elkaar. Regisseur en scenarist Brady Corbet hierover:
“Voor ons is de architectuur van die epoque -zo ook brutalisme- onlosmakelijk verbonden met de naoorlogse psychologie en toen veroorzaakte trauma’s.” Geen toeval dat die stijl voornamelijk werd gehanteerd door immigranten die met gevaar voor lijf en leden hun principes niet verloochenden. Net als hun werk worden zij zelf ook (eerst) misbegrepen en verguisd en focust men liever op negatieve aspecten dan de verrijking die ze met zich meebrengen. Meer nog, hoe vaak worden ze niet ontmenselijkt, wat Corbet en co hier hallucinant portretteren.
Dat Corbet nu al (met zijn derde film) mogelijks zijn magnum opus uit de mouw schudde, komt niet volledig onverwacht. Hij maakte eerder al de historische prenten The Childhood of a Leader (2015) en Vox Lux (2018). Misschien kent u hem ook wel als acteur. Hij was een van de twee jonge psychopaten uit Haneke’s Funny Games, US.
The Brutalist kreeg liefst 10 Oscarnominaties. Regisseur Brady Corbet won al de Zilveren Beer voor Beste regisseur op de Mostra in 2024 en doet er nu misschien een Oscar voor beste regie bij. Naast een Oscar voor beste film is Corbet samen met zijn vaste co-scenariste Mona Fatvold ook in de running voor beste origineel scenario. Adrian Brody heeft voor zijn vertolking van László Tóth al een Golden Globe op zak. Hij maakt eveneens kans op een Oscar. Guy Pearce en Felicity Jones dingen mee voor hun briljante bijrollen. Geef er zeker ook een aan componist Daniel Blumberg voor zijn monumentale postmoderne score
Ten slotte nog een minuscuul minpuntje van kritiek. U weet misschien al af van de controverse rond het – naar verluidt kleinschalige gebruik- van A.I. om enkele Hongaarse woorden juister te laten klinken. Los daarvan blijft het potsierlijk en vooral ongeloofwaardig als twee Hongaarse personages Engels tegen elkaar spreken, en al zeker in bed.
The Brutalist blijft evenwel grootse cinema, zeker visueel, maar ook inhoudelijk als qua score en vertolkingen. Op alle vlakken brutaal en geniaal. Voorzie in de maquette maar extra nissen voor al die Oscars.
Genre: drama
Jaar: 2025
Regisseur: Brady Corbet
Cast: Adrian Brody, Guy Pearce, Felicity Jones, Joe Alwyn, Raffey Cassidy, Alessandro Nivola, Stacy Martin, Isaach De Bankolé
Land: Verenigde Staten, Verenigd Koninkrijk, Hongarije
Duur: 215 minuten
