Mr. K 

In Mr. K, de nieuwe film van de Nederlands-Noors-Belgische regisseur Tallulah Hazekamp Schwab, die tien jaar geleden keet schopte met haar provocerende prent Dansvloer vol Confetti, betreedt de kijker een vervreemdende macrokosmos waarin het absurde en het surreële de boventoon voeren. De film wil een visuele hallucinatie zijn, een filosofische trip door een wereld zonder logica, maar blijft uiteindelijk steken in stilering en symboliek zonder noemenswaardige thematische diepgang.

Crispin Glover – altijd een interessante, zij het excentrieke keuze – vertolkt de mysterieuze illusionist Mr. K, die na een mislukte voorstelling overnacht in een krakkemikkig hotel in verval dat langzaam verandert in een ondoorgrondelijk Escheriaans labyrint. Wat aanvankelijk een intrigerende nachtmerrie lijkt, mondt uit in een eindeloze stroom aan beelden, karikaturale personages en onverklaarbare gebeurtenissen. De setting is opvallend en creatief vormgegeven – met organisch bewegende muren, verloren gasten en een vleesachtig binnenwerk dat doet denken aan het werk van Cronenberg – maar de film lijkt te vergeten dat ook in het surrealisme enige narratieve houvast essentieel is.

Schwab toont zich een begenadigde styliste. Elke frame is zorgvuldig gecomponeerd, ieder detail lijkt bewust geplaatst en haar beheersing van toon is bewonderenswaardig. Visueel is Mr. K dan ook een lust voor het oog: het kleurenpalet, de decors en de subtiele vervorming van ruimte en tijd, het draagt allemaal bij aan een sterk gevoel van desoriëntatie. Helaas dient deze esthetiek zelden een groter verhaal. De prent lijkt zich op die manier te verliezen in haar visuele bravoure waardoor het narratief – of zelfs een fundamentele thematische lijn – bijna geheel verdwijnt.

Waar beroemde surrealistische regisseurs zoals onder meer Luis Buñuel, Alejandro Jodorowsky, David Lynch, Jan Švankmajer, Jean Cocteau, Michel Gondry of Andrei Tarkovsky, hun kijkers uitnodigen tot interpretatie, maar tegelijk duidelijke conceptuele lagen aanbieden, raakt Schwab niet verder dan het aanvoeren van vrijblijvende symboliek. De kijker blijft achter met vragen, maar zonder de motivatie om antwoorden te zoeken. Wat is de betekenis van het onbestemd hotel? Waar staat Mr. K voor? Welke rol spelen de obscure bijfiguren? Het blijft allemaal heel vaag, alsof dit rariteitencircus bewust weigert zich te verklaren en dat werkt niet echt bevorderlijk.

Crispin Glover is uitstekend gecast in de hoofdrol van de vervreemde, zwijgzame protagonist. Zijn fysieke expressie, zijn raadselachtige uitstraling en zijn indie-reputatie, denk bijvoorbeeld aan zijn prestatie als rat-sociopaat in Willard of als gestoorde helderziende in Hiszpanka – passen perfect in dit doldraaiende en wereldvreemde microheelal. Maar zijn personage blijft zó leeg en passief dat zelfs Glover, ondanks zijn inzet, er weinig emotionele lading aan kan geven. De tragiek van Mr. K is voelbaar, maar blijft abstract. Hij wordt daarenboven omringt door tal van knotsgekke figuren en ook enkele bekende Vlaamse topacteurs als Barbara Sarafian en Sam Louwyck die eveneens ronddolen in dit labyrintisch en allegorisch hellegat, maar blijkbaar ook weinig of niks snappen van het chaotisch script van de hand van Tallulah Hazekamp Schwab.

Mr. K – enige verwantschap met de gelijknamige cultfiguur die Kafka opvoert in Het Slot en Het Proces, is evident – onderga je als een bizarre visuele belevenis met artistieke ambitie, die echter inhoudelijke overtuigingskracht mist. De film doet denken aan een dromerige beeldentsunami die fascineert, maar geen enkel bevredigend spoor nalaat. Voor liefhebbers van het experimentele, esoterische en hypnotiserende is er zeker iets te waarderen, maar voor de gemiddelde filmschuiver zal dit ijl cinematografisch artefact vooral overkomen als een stilistisch frustrerend oefenstuk dat nog het best is samen te vatten in Shakespeare’s legendarische quote: ‘Much Ado About Nothing’.

Genre: drama, mysterie, suspense
Jaar: 2024
Regisseur: Tallulah Hazekamp Schwab
Cast: Crispin Glover, Fionnula Flanagan, Dearbhla Molloy, Barbara Sarafian, Sam Louwyck
Land: Nederland, Noorwegen, België
Speelduur: 94 minuten