In andere tijden was Josef Mysliveček waarschijnlijk een veel grotere en bekendere naam geweest. Helaas werd hij op het verkeerde tijdstip en plaats geboren, want ondanks zijn geniaal muzikaal talent moest de Boheemse componist opboksen tegen veel grotere namen uit zijn tijd, waardoor hij nauwelijks aan de bak raakte. Zowel in zijn tijd als vandaag is Mysliveček een muzikant die alleen maar wat bekendheid en respect geniet bij de muzikale niche. Een beetje te vergelijken met wat de onfortuinlijke Salieri in Amadeus van Milos Forman overkwam. En laat het nu dom toeval zijn of niet, maar Josef Mysliveček had in zijn echte leven eveneens banden met wonderkind Wolfgang Amadeus Mozart.
Voor Peter Vaclav die met The Way Out (Zaneta) in 2014 zowat alle te verdienen filmprijzen in Tsjechië won, was deze materie meer dan genoeg om er een heuse film van te maken. Het gevolg is dan ook dat deze Italiaans-Sloveense-Tsjechische productie over de lippen gaat bij zij die iets hebben met klassieke muziek. Want om het maar meteen te zeggen zoals het is, Il Boemo oogt wel prachtig, maar een passie voor klassieke muziek is van levensbelang wil je van deze bombastische film volop kunnen genieten.
Aan drama is er anders geen gebrek. De miserie begint al bij de proloog waarin we zien hoe een veertiger – Josef Mysliveček haalde niet eens de leeftijd van 44 jaar – in een armetierig kamertje zijn door lepra aangetast gezicht voor de buitenwereld probeert weg te moffelen. Ooit zag zijn bestaan er anders en beter uit, we worden dan door Vaclav ook een paar decennia terug in de tijd gekatapulteerd.
Mysliveček (Vojtěch Dyk die zijn rol vrij stoïcijns vertolkt) laat zijn geboortestad Praag voor wat het is en probeert in het mondaine Italië roem te zoeken als componist. Achter iedere sterke man staat – naar verluidt toch – een sterke vrouw en in het geval van Josef Mysliveček is dat Caterina Gabrielli (Barbara Ronchi). Helaas blijft het bij dagdromen als het op een romantische idylle aankomt, want de Italiaanse vorst heeft al lang zijn oog op haar laten vallen en dan kan je het als gelukszoeker uiteraard vergeten.
Zoals gezegd is Il Boemo in de eerste plaats droomvoer voor fanatici van klassieke muziek. Vaclav steekt zijn liefde hiervoor niet onder stoelen of banken en laat de gekozen klassieke stukken bijna volledig afspelen waardoor het bij momenten veel te veel aanvoelt alsof je naar een opera in filmvorm aan het kijken bent, overigens uitgevoerd wordt door internationaal gerenommeerde operasterren zoals Philippe Jaroussky, Raffaella Milanesi en Simona Šaturová. Je komt niet alleen oren te kort, maar ook ogen tijdens deze uitvoeringen.
Er zijn vanzelfsprekend de weelderige kostuums, maar achter de coulissen gebeurt er ook van alles en dat is vaak te vertalen als seks.
Qua stijl doet de essayistische vertelstijl wat denken aan Stanley Kubrick’s Barry Lyndon, in die zin dat Vaclav het allemaal laat voelen als een fragmentarisch voorspelbaar Wikipedia-verhaal van vallen en opstaan. Gelukkig wordt dit euvel niet alleen geflankeerd door de hoogdravende muziek, maar ook door de majestueuze fotografie van DOP’er Diego Romero die kan profiteren van Venetiaanse locaties zoals bijvoorbeeld de Basilica di Santi Giovanni wat leidt tot soms te pronkzieke, maar toch verheven cinema die zijn mannetje kan staan met het al even ontzagwekkende schouwspel dat Rapito van Marco Bellocchio is.
Il Boemo is nu verkrijgen op dvd en Blu-ray.
GENRE: historisch, drama
JAAR: 2023
REGISSEUR: Peter Vaclav
CAST: Vojtěch Dyk, Elena Radonicich, Barbara Ronchi, Lana Vlad
LAND : Italië, Slowakije, Tsjechië
