UNTRACEABLE 

Jennifer Marsh is een FBI-agent die met haar team’s nachts cybercriminelen klist. Mediapiraten, scammers, dealers, pedofielen… Ze heeft het allemaal al gezien. Dacht ze, tot een link naar een shock-livestream op haar bureau landt. Op Killwithme.com kunnen nieuwsgierigen toekijken hoe een gefolterd katje haar laatste adem uitblaast, voor de site weer offline gaat. Maar het blijft niet bij een huisdier. Niet veel later is de site terug en ditmaal is het een gefolterde man, met een nieuwe catch: hoe meer kijkers, hoe sneller hij sterft!

Shocksites, websites gespecialiseerd in het bevredigen van de morbide interesse naar het duisterste dat onze wereld te bieden heeft. Zeker in de 2000’s was het niet moeilijk om als nieuwsgierige, overmoedige surfer op deze collecties van de gruwelijkste foto’s en video’s te botsen met slechts enkele toetsaanslagen en ook aan de filmwereld is dit fenomeen niet onopgemerkt gepasseerd. Met de komst van het internet en dit soort sites, groeide een nieuw techno-thrillergenre in populariteit. De Murder.com-thriller.

Zoals deze in 2008 verschenen Untraceable. De formule van deze films is veelal dezelfde, een seriemoordenaar met een specifieke gimmick gebruikt het internet om roem te vergaren, terwijl er een kat-en-muisspel wordt opgezet met de politie. Hetgeen waarmee je je dus moet onderscheiden van de meute is de gimmick. En laat net nu dat zijn waar deze prent het meeste weet te schitteren.

Als weinig subtiele sociale commentaar schotelt de film ons een ongrijpbare seriemoordenaar voor met miljoenen handlangers, de nieuwsgierige aagjes die met hun macabere curiositeit geen weg weten. Elke bezoeker van de site, ongeacht hoelang hun bezoek, draagt bij aan de versnelling van de dood van het slachtoffer, die zonder kijkers naar huis zou kunnen gaan met slechts oppervlakkige verwondingen.

Het is een complex modus operandi, met een stevig psychologisch karakter, zeker wanneer de film even inzoomt op de chatreacties die deze gruwelheden uitlokken of wanneer er een kijkje wordt genomen bij de man op de straat die deze video’s via hun gsm bekijken. Maar ook de dader zelf werkt goed. Het motief is uitgewerkt en zit leuk ineen, zijn plannen zijn gewiekst en doordacht en zijn ingewikkelde executiemethodes zijn creatief en gevarieerd, waarbij het niveau van sadisme ook voorzichtig escaleert met elk nieuw slachtoffer.

Want hoe gemener de dood, hoe meer kijkers, de film voelt zich niet te beroerd voelt om hier op in te spelen. Met elk nieuw slachtoffer worden we dichter en dichter bij de actie gebracht, gefilmd in een stijl van de de Saw-films. Untraceable mag dan kiezen voor het psychologisch thriller-label, het verbergt zijn folterfilminvloeden niet en toont maar al te graag ook het eindresultaat.

Er wacht de FBI-agente die hem dan moeten proberen te stoppen, geen dankbare taak en dat laat de film je ook geen seconde vergeten. De tijd die we doorbrengen aan de zijde van Jennifer Marsh (Diane Lane), leert ons hoe lastig het is om gewone criminelen te grijpen, laat staan zo’n gemotiveerd en handig monster als haar laatste doelwit, welke impact dat heeft op je gezinsleven, alsook de grote gevaren die je loopt als FBI-agent, wanneer die sluwe moordenaar zijn pijlen plots op leden van je team begint te richten en de jager de prooi wordt.

Een uitdaging die voor de moordenaar net iets te gemakkelijk wordt gemaakt door de soms zwakke performance van onze agenten. Bij release kreeg Untraceable heel wat kritiek in de media over de “hypocrisie” omtrent het standpunt tegen de maatschappelijke én media-obsessie met geweld en het tonen van geweld dat haaks staat tegenover de prents eigen gebruik van extreem geweld, maar de uitwerking verdient toch eerder meer krtiek.

Een hypocriet met een punt heeft nog steeds een punt, maar onhandig geschreven personages zijn al minder verdedigbaar. En zeker de FBI-agenten in deze film maken het wel bont. Voor een Computer Crime Unit zijn die opvallend laks als het aankomt op hun eigen beveiliging, zowel digitaal als persoonlijk, en een persconferentie organiseren over zo’n zaak kan enkel maar averechts werken.

Dit terwijl net de media hier perfect diezelfde verergerende rol had kunnen spelen, voor een veel beter effect. Door dit soort scriptzwakheden weet Untraceable dan ook niet de dertien-in-een-dozijnthrillermal te overstijgen, ondanks het interessante dader M.O. en de blijvend actuele (zij het ietwat dubbele) maatschappijkritiek.

Genre: technothriller
Jaar: 2008
Regisseur: Gregory Hoblit
Cast: Diane Lane, Colin Hanks, Joseph Cross, Mary Beth Hurt
Land: Verenigde Staten
Speelduur: 101 minuten