Twee collega’s schoorsteenvegers delen meer dan enkel hun werk. Ze halen niet alleen roet uit schouwen, maar ook persoonlijke geheimen komen naar boven waardoor ze beseffen dat ze in feite een hechtere vriendschap hebben dan ze zich realiseren. Tijdens een van hun pauzes ontstaat een anekdotisch gesprek over een droom waarin een van hen zich op een feestje bevindt waar David Bowie ook rondhangt en hem wel op heel verlangende, bijna wellustige manier, aankijkt.
De ander haakt daarop in en vertelt dat hij een dag eerder iets soortgelijks heeft meegemaakt: een ervaring die voor de man, die getrouwd is met een vrouw, eindigde in seks met een masculiene klant. Voor hem was het enkel een ervaring, geen echt experiment, eerder iets dat toevallig gebeurde en waarover hij achteraf ook open over was tegenover zijn vrouw. Zijn heteroseksualiteit staat voor hem net zomin ter discussie als zijn huwelijk. Tenslotte zou het pas vreemdgaan zijn als hij het voor zijn vrouw verborgen had gehouden, niet? Daaruit ontspint zich daarna tussen hen een intieme dialoog over seks, grenzen stellen en het fluïde karakter van verlangen.
Na Oslo Stories: Liebe en Oslo Stories: Träume, rondt regisseur en scenarist Dag Johan Haugerud met Oslo Stories: Sehnsucht – internationaal simpelweg uitgebracht onder de titel Sex – zijn thematische trilogie over intimiteit in de brede zin van het woord, af. De Noorse regisseur verkent subtiel en intrigerend het terrein van seksuele identiteit, mannelijke vriendschap en de complexiteit van verlangen. En opnieuw zijn de personages ook hier duidelijk een middel tot een doel want zij en het verhaal, vormen een construct om vragen op te werpen, zonder daarbij een oordeel te vellen.
Zoals we van hem gewend zijn, kiest de filmmaker opnieuw voor een dynamiek vergelijkbaar met die in Oslo Stories: Liebe en net als in het eerste deel draait het in Sex om twee hoofdpersonages die vanuit heel verschillende uitgangspunten uiteindelijk vergelijkbare vragen stellen. Maar waar Haugerud eerder met subtiele scènes en ingehouden emotie wist te raken, dreigt hij in Sex te verzanden in over-analyse.
Net als de twee voorgangers bestaat Sex uitsluitend uit gesprekken. Hoewel die zoals gebruikelijk meeslepend zijn, voelen ze ditmaal voor het eerst aan als verstikkend lang. Dialogen rekken zich uit tot filosofische bespiegelingen die soms eerder een scriptie dan een speelfilm lijken. Het is alsof de personages vooral mondstukken zijn voor ideeën over mannelijke identiteit, seksuele autonomie en de grenzen van monogamie. Daardoor komt hun innerlijke strijd vaak eerder geconstrueerd dan doorleefd over en met een speelduur van twee uur lijkt het haast alsof Dag Johan Haugerud het slot van zijn trilogie bewust wil rekken. Bovendien begint het verteltempo na een uur ook nog melig aan te voelen.
Cinematografisch blijft Haugerud wel trouw aan typische minimalistische stijl: statische shots, natuurlijke belichting en veel ruimte voor lichaamstaal en stilte. De cameravoering zet de personages doeltreffend in scène en biedt de kijker, dankzij lang uitgerekte establishing shots, veel ruimte om de inhoud van de film te verwerken. Verder blijft het camerawerk onopgesmukt en eenvoudig. Deze visuele soberheid laat geen afleiding toe, maar legt tegelijk wel de nadruk op de tekstuele zwaarte van de film. Gelukkig brengen de acteurs Jan Gunnar Røise en Thorbjørn Harr met hun genuanceerd en uitmuntend spel wat broodnodige luchtigheid en menselijkheid in een prent die anders dreigt te bezwijken onder zijn eigen gewicht.
Het is trouwens wel opvallend dat de meest prikkelende vragen – zoals hoe mannelijkheid vorm krijgt in homosociale contexten of hoe de male gaze zich nestelt in het onbewuste – slechts terloops worden aangestipt. In plaats van dieper te graven, laat de cineast wat nonchalant en eigenlijk onbegrijpelijk, dergelijke heel interessante thema’s links liggen net als intellectuele zaden die nooit echt ontkiemen. Dat is jammer, want het zijn precies dergelijke interessante vragen die deze psycho-relationele-reflectie boven het niveau van ‘praattafelcinema’ hadden kunnen tillen.
Genre: drama, romance, psychologie
Jaar: 2024
Regisseur: Dag Johan Haugerud
Cast: Jan Gunnar Røise, Thorbjørn Harr, Siri Forberg
Land: Noorwegen
Speelduur: 118 minuten
THE LONG WALK
Les Tourmentés
Caravaggio
Connemara
