SPECIES 

Sil is een slim, sterk en snel meisje. Ze is ook half-alien, een zich snel ontwikkelend experiment voortvloeiend uit bevindingen van S.E.T.I. Wanneer ze ontsnapt uit het overheidscomplex dat haar heeft gecreëerd, staan die met de handen in het haar. Want eenmaal volwassen wordt Sil een sexy seriemoordenaar, sluw op zoek naar sekspartners voor wat weleens het einde van onze soort zou kunnen worden. Een squad van specialisten moet dit nu voorkomen.

H.R. Giger is de Zwitserse kunstenaar die ons het iconische Xenomorph-design voor de sciencefictionhorrorklassieker Alien schonk. Zonder twijfel zijn bekendste creatie, zij het niet zijn enige contributie van hem aan Hollywoods rijke pantheon aan sterrenbeesten. Zestien jaar na zijn werk met Ridley Scott ontwierp hij een nieuwe dreiging: het monster voor Species.

Species viert dit jaar z’n 30ste verjaardag, geen beter moment voor een terugblik. De film kan het makkelijkst worden samengevat als no-nonsense en recht voor de raap. Show, don’t tell, zoals we het graag zien. In een actievolle opener wordt het verhaal vlot op gang getrokken en ondanks het gebrek aan onmiddellijke, directe context, ben je toch meteen geïnvesteerd in wie of wat dat kleine meisje genaamd Sil eigenlijk is. De perfecte introductie van een monster.

Een monster en een slachtoffer, Sil is beide en het is soms moeilijk om niet aan haar kant te staan. Een mishandeld en verwaarloosd experiment van een overambitieuze overheid en een dienares van haar eigen alienbiologie, Sil is een complex personage. Iedereen die haar pad kruist kan zowel gezond en met een glimlach worden achtergelaten, als met enkele extra lichaamsholtes en minder organen.

Species is een leuke blend tussen sciencefiction, horror en slasher, waarbij elke nieuwe ontmoeting een verrassing blijft, zij het met een zeker patroon. De meeste slachtoffers die Sil maakt zijn veelal “bedreigingen” voor de jonge vrouw of haar missie. Dames die haar “prooi” afsnoepen, heren die geen “nee” verstaan; loop in haar weg en het wordt je einde. Bloederig en smerig, uitgewerkt met geweldige praktische effecten en fijn in beeld gebracht.

Maar de grootste verrassing van de film, is zonder twijfel thematisch. Zo wordt de film gekenmerkt door duidelijke, gepaste feministische ondertonen. Fanservice mag de film niet vreemd zijn. Het ontgaat vast ook niemand dat de grootste bedreiging in de prent kan omschreven worden als een vrijgevochten vrouw die weet wat ze wil en openlijk haar seksualiteit wil beleven. Vrouwelijke vrijheid, veiligheid en gelijkheid zijn vaak terugkerende thema’s.

Ondertussen worden we onderhouden door een spannend kat-en-muisspel met het team dat haar probeert te klissen. Vlug, behendig en methodisch proberen zij Sil te pakken te krijgen, die hen steeds door een leuke samenloop van omstandigheden uit handen weet te blijven. Hoe aangenaam Sil is als antagoniste, toch gun je haar jagers ook wel de overwinning. Dat de jacht dan enkel maar in een ultieme, indrukwekkende confrontatie kan eindigen, spreekt voor zich.

De film is dan ook in het algemeen een visueel spektakel, zij het één dat zijn leeftijd toch wat laat zien, net op de momenten dat ze een ‘shortcut’ proberen. Waar de prachtige monsterkostuums en protheses eeuwig tijdloos blijven, dateren de enkele computereffecten de prent wel direct. Ook plaatst de film zich met bepaalde keuzes meer in de schaduw van grote broer Alien dan noodzakelijk.

De gelijkaardige biomechanische designfilosofieën met bijpassende semi-seksuele onderstroom is natuurlijk typerend Giger, maar net een extra reden om je als filmmaker elders iets meer te distantiëren van de andere IP, om meer eigen identiteit te behouden. Dat mist nineties’ cultmeesterwerk toch een heel klein beetje. Zeker het herontdekken waard, deze Species maar niet meteen uniek in zijn soort.

Genre: horror, sciencefiction, actie
Jaar: 1995
Regisseur: Roger Donaldson
Cast: Natasha Henstridge, Michelle Williams, Michael Madsen, Marg Helgenberger
Land: Verenigde Staten
Speelduur: 108 minuten