De 60-jarige in Marokko geboren Robin Campillo is niet de eerste de beste. Iets meer dan twintig jaar geleden deed hij als co-scenarist van het in Venetië bekroonde sociaal-relationeel-gezinsdrama L’emploi du Temps van filmmaker Laurent Cantet, zijn opmerkelijke intrede in de filmwereld.
De rest is filmgeschiedenis want hij stormde onder meer overweldigend de huiskamers binnen met Les Revenants, na zijn langspeelfilm met dezelfde titel, een bijzonder originele en een van de meest bekeken televisieseries ooit. Hij kroop verder in zijn pen voor de scenario’s van prijswinnende films als Vers le Sud, Entre les Murs, Foxfire – Confessions d’un gang de Filles (niet toevallig allemaal Cantet-films). Tien jaar geleden verraste hij iedereen als maker van het sterke homo-crimi-drama Eastern Boys (drie César-nominaties).
In 2017 overrompelde hij o.a. Cannes en het César-comité met 120 Battements par Minute (120 BPM), zijn ophefmakend en contesterend aidspamflet. Na het kritische en publieke succes van deze prent, was het uiteraard reikhalzend uitkijken naar wat Robin Campillo deze keer op het grote scherm zou toveren. Het duurde maar liefst zes jaar, maar met L’île Rouge blijkt dat het monstre sacré nog niks van zijn virtuositeit is verloren en vindt hij met deze nostalgische mijmering, eigenlijk de familiekroniek opnieuw uit.
Het verhaal speelt zich af begin jaren ’70 in de Afrikaanse republiek Madagaskar of L’île Rouge, zo bijgenaamd omwille van zijn kleurige lateriete plateaus, meer bepaald op de Franse luchtmachtbasis Ivato, een overblijfsel uit een vervlogen koloniaal tijdperk. De soldaten en hun gezinnen zijn er de laatste vertegenwoordigers van de Franse aanwezigheid in Madagaskar. Ze leiden er als expats een rustig ‘paradijselijk’ luchtbel-leven dat bestaat uit copieuze maaltijden en drankfestijnen, maar ook uit roddel en achterklap.
Tussen hen beweegt zich de kleine tienjarige Thomas. Hij is nieuwsgierig naar alles en samen met zijn hechte copine, observeert hij het ‘rare’ leven van de volwassenen en luistert hij aandachtig hun gesprekken af. Verder droomt hij over Fantômette, de superheldin uit de bekende Franse kinderboekenreeks van Georges Chaulet. Het valt Thomas wel op dat de Malagassiërs(de autochtonen) vrijwel afwezig zijn en verbannen werden tot rollen als bedienden, hulpjes of prostituees. Doch net als het kolonialisme, dreigt ook Thomas’ familie stilaan uit elkaar te vallen.
Hoewel Campillo de term autobiografie verwerpt, is het meer dan duidelijk dat hij voor zijn L’île Rouge-verhaal put uit zijn eigen herinneringen, verbeelding en dromen als kind. De rol van Thomas is gebaseerd op een onschuld die wordt gematerialiseerd door een creatieve en speelse fantasmagorie die contrasteert met de ogenschijnlijk vrolijke sfeer, binnen een bijna autarkische gemeenschap.
Campillo’s vloeiende regie schetst op subtiele manier een meesterlijk beeld van Madagaskar ten tijde van de dekolonisatie van het mooie eiland. De regisseur neemt het publiek mee op een tour op het rode eiland in al zijn genuanceerde coloriet aan de hand van verschillende sequenties of shots van zeldzame schoonheid.
Alle acteurs, van de ouders, de kinderen, de vrienden tot de ober in de officiersmess, de Madagaskische opstandelingen, de dorpspastoor en de edelsteenverkoper, zijn uitstekend gecast. Zowel de soundtrack van Arnaud Rebotini, Campillo’s huiscomponist, de song Veloma in het Malagasy gezongen door The Mahaleo Group en Matin Penny’s muzikale versie van de compositie met als heel toepasselijke titel Stranger in Paradise, zijn eclatant. De decors van de gerenommeerde Franse designer Emmanuelle Duplay (de vroegere rechterhand van Wim Wenders en Michelangelo Antonioni en fetisj-decoratrice van Valeri Bruni Tedeschi) zijn verbluffend.
L’île Rouge is een interessante innemende kroniek en tevens een sensueel, zeldzaam mooie zintuigelijke ervaring, waarin de verbeelding van kinderen en de ontgoocheling van volwassenen over onder meer de liefde, naadloos in elkaar overlopen. Het is evenzeer een wellustig escapistisch drama dat de kijker vanuit het perspectief van een onschuldig en naïef kind, meeneemt naar een wereld van verbeelding en dagdromen, en tegelijkertijd bewust maakt van de verschillende maskers die volwassenen dragen. Bovendien speelt de film zich af tegen de achtergrond van de opstand van de endemische boeren en de inheemse rebellerende jongeren die zich verzetten tegen de gevestigde orde als tegenwicht voor de onderdrukking.
Het iets te zwakke verhaal en de soms te literaire dialogen vooral tussen de kinderen onderling, worden door de vakkundige en inventieve mise-en-scène omgetoverd tot een innemend, gevoelig en bijna autobiografisch fresco met een politiek randje. L’île Rouge kwam tot stand door een samenwerking tussen Frankrijk, Madagaskar en België en werd geproduceerd door Marie-Ange Luciani (Les Films de Pierre), coproducent van Anatomie d’une Chute, de Palme d’Or-winnaar in Cannes.
GENRE: drama
JAAR: 2023
REGISSEUR: Robin Campillo
CAST: Nadia Tereszkiewicz, Quim Gutiérrez, Charlie Vauselle, Amely Rakotoarimalala
LAND: Frankrijk, Madagaskar, België
