Op 16 juli 2023 overleed Jane Birkin. Niet geheel onverwachts, Birkin kampte reeds een tijdje met een zwakke gezondheid en net alsof dochter Charlotte Gainsbourg het onheil voelde aankomen, besloot ze om tijdens de covid-golf zelf achter de camera te staan en via Jane by Charlotte een intiem portret te schetsen van haar wereldberoemde moeder.
Naar eigen zeggen keek Charlotte hier voor het eerst naar haar moeder op een manier die ze zelf nooit had durven dromen. Twee verlegen diva’s die de controverse nooit uit de weg zijn gegaan, ook niet in hun privéleven. Zo gaat het eerste gesprek tussen dochter en moeder over hoe Jane op een bepaald moment verlangde om met de blote handen nog eens de blote borsten van haar vijftienjarige dochter te mogen aanraken. Maar het portret biedt meer dan dat en wordt gaandeweg een fascinerende relatie tussen moeder en dochter die geflankeerd is door glamour, slaappillen en tragedies, ook al voelt het aan alsof deze docu letterlijk en figuur tussen de soep en de patatten werd gedraaid.
Jane by Charlotte begint in de drukke straten van Tokyo waar Jane met een uitgebreid orkest één van haar laatste optredens uit haar leven zal geven. Haar melancholische stem is er nog, prevelt ze, maar de rest van haar lichaam verdwijnt…zelfs haar lippen. Hoewel ze blij is dat haar kanker zich vrij pijnloos door haar lichaam beweegt, weet het gewezen Britse model dat ze aan haar laatste levensjaren bezig is. Uit de gesprekken die ze in de documentaire voert met dochter Charlotte valt niet alleen het regelmatig gebruik van het woord “afscheid” op, maar ook dat van “spijt”. De grote demon in haar leven was de tragische dood van haar dochter Kate Barry die op haar 46e vanuit de vierdieping van een flatgebouw uit Parijs naar beneden sprong.
Vanuit Tokyo reizen we naar New York af. Een plaats waar Jane voor het eerst was met haar eerste echtgenoot John Barry, componist van het James Bond-thema, maar ook notoir rokkenjager en dat kon Jane aan den lijve ondervinden. Als ze het later over Serge Gainsbourg heeft of haar derde echtgenoot, de filmmaker Jacques Doillon, spreekt ze met liefde over beide heren, maar dat is over John Barry nooit het geval. Daarna reizen we af naar Jane’s rommelige landhuis in Normandië. Er wordt in de lokale winkel wat vis gekocht en er wordt gekeken of er nog een plek is voor een puppy in Birkin’s huis, maar verder dan dit gaat het kibbelen niet. Helemaal anders wordt de toon wanneer de twee in Rue de Verneuil arriveren, de straat waar het met graffiti bekladde huis zich bevindt waar Birkin met Charlotte woonde en waar ook Gainsbourg aan een vijfde hartaanval stierf.
Eens de sleutel in het slot verdwijnt wordt de kijker een ware voyeur en ziet hij hoe het huis er nog steeds bij ligt zoals in 1991 toen Gainsbourg er bezweek. De peukjes Gitanes liggen nog onaangetast in de asbak, de flesjes parfum van Jane staan nog steeds in haar kamertje en zelfs de koelkast staat nog gevuld met allerlei voedsel en drank , ook al weet Charlotte dat alles aan het rotten is en dat het eten in blokvoer geëxplodeerd is.
Jane by Charlotte is misschien net iet te veel fanservice. Wie niets over Jane Birkin weet zal het meermaals horen donderen in Keulen, want er wordt niet de minste moeite gedaan om ook maar een woordje uitleg te geven. Voor de trouwe fans is dat geen enkel probleem en voor hen een unieke gelegenheid voor een zeer teder en introvert beeld van hun idool en om getrakteerd te worden op nooit eerder vertoonde super 8-filmpjes waarin we zien hoe bijvoorbeeld Serge en een jonge Charlotte in de tuin liggen te ravotten.
GENRE: documentaire
JAAR: 2022
REGISSEUR: Charlotte Gainsbourg
CAST: Charlotte Gainsbourg, Jane Birkin
LAND: Frankrijk
