We zitten thuis bij Patrick Van Hauwaert. Gewapend met een broodnodige tas koffie en een lijst vol vragen hebben we het over Razor Reel, het festival van de genrefilm in hartje Brugge waarvan Patrick reeds bij de opstart één van de dragende schouders was.
Dag Patrick, kun je jezelf eventjes voorstellen.
Patrick: Ik ben Patrick Van Hauwaert en stond zo’n zestien à zeventien jaar geleden mee aan de wieg van Razor Reel, wat toen nog een klein festivalletje was. Niet dat we nu groot zijn geworden (lacht), maar het was in een andere hoedanigheid en het was ook een ander soort festival. Uiteindelijk ben ik na al die jaren aan boord gebleven samen met een groep vrijwilligers, want laat mij duidelijk zijn dat ik mij zie als maar één van de medewerkers die het festival mogelijk maken. In het beste geval mag jij mij de oprichter noemen, maar ook dat is maar een halve waarheid, want er waren nog andere mensen bij betrokken.
Je hebt het over een team dus dat betekent ook een groep van mensen met een grote diversiteit aan smaken. Is het daarom dat Razor Reel zo’n gevarieerd programma heeft, want het is toch meer dan een horrorfestival.
Patrick: Ook al hebben we vroeger de stempel van een horrorfestival gekregen, is het inderdaad meer dan alleen maar dat. Wat je zegt over die diversiteit, klopt wel. Laat het mezelf een collectief noemen van zo’n zeven à acht mensen die maandelijks samenkomen. Elk heeft zijn eigen smaak of invalshoek en samen bepalen we de kleur van ons festival. Het enige wat we misschien gemeen hebben is een liefde voor genre- en fantastische films dat we etaleren in ons programma dat meer is dan horror.
Let op, we doen horror. Zelf ben ik bijvoorbeeld vooral gefascineerd door sciencefiction en heb ik maar weinig feeling met horror. Maar andere medewerkers houden er dan wel van. Als je daar bijtelt dat ons collectief altijd wel een groep is die in beweging is – in de zin van komen en gaan – dan is het een natuurlijk proces geworden met diverse stijlen waarbij iedere medewerker zijn eigen stempel heeft gedrukt. Sowieso zijn we een festival dat buiten de lijntjes durft te kleuren. Wie weet is het onze zwakte dat we zo breed zijn in onze smaak, langs de andere kant is het misschien dan weer onze sterkte.
Het gaat dan wel om een nichepubliek, maar toch een publiek dat speciaal naar Brugge komt afgezakt omdat ze er films zien die ze anders nooit zouden zien.
Patrick : Het klopt inderdaad dat we een nichepubliek aanspreken. En niche is ook maar wat je niche noemt. Qua genre verschillen wij niet zo veel van wat de Marvel-studio’s bijvoorbeeld doen, alleen blijven wij weg van de blockbusters. Bij ons kom je om te ontdekken en dus zie je bij ons al eens een film uit Indonesië, Macedonië of Japan. Er komen natuurlijk wel titels uit de grote filmlanden aan bod, maar het zijn keer op keer films waarvan wij vinden dat ze geen of onvoldoende kansen krijgen.
Het is misschien wel vechten tegen windmolens, maar heb je geen missiegevoel om het brede publiek ervan te overtuigen dat er meer filmaanbod is dan we je krijgt in de Kinepolis of op Netflix?
Patrick: In het begin misschien wel, maar dat gevoel ben ik nu wel een beetje kwijt omdat het inderdaad vechten tegen de windmolens is. Wat ik wel zie is dat heel wat producties die wij als eerste draaien later terechtkomen in het arthousecircuit. Het doet me pijn om te zeggen, maar het publiek is ongelooflijk beïnvloedt door de media of ze laten zich in ieder geval hierdoor flink leiden. Als een film een uitgebreid en lovend forum krijgt in pakweg De Morgen, dan springt iedereen mee op die kar. Ook al bieden wij tickets aan tegen democratische prijzen, toch merken wij dat het hen niet interesseert als wij diezelfde film zes maanden eerder tonen. Voor mij is het dus een uitgemaakte zaak dat ik daar geen missie, laat staan een levenswerk ga van maken.
Maar tegelijkertijd hallen jullie hier toch de neus niet voor op? Vorig jaar had je Terrifier 2 en er was nog nooit zoveel media-aandacht voor je festival als toen.
Patrick: Dit soort dingen zijn marketinggewijs wel goed voor de verkoop van de tickets, maar ik ben tevens genoeg nuchter om te beseffen dat maar een relatief deel van het volk dat naar Terrifier 2 kwam ook daadwerkelijk terug zal keren naar Razor Reel voor andere titels. Een film die, laten we eerlijk zijn, alleen maar aansloeg omdat de pers er op sprong. Hadden we dit echt willen uitbuiten dan hadden we beter het Rode Kruis opgetrommeld om hun in Brugge hun tenten te laten opslaan voor eventueel flauwvallende bezoekers (lacht).
Zo’n film heb je op je festival wel ergens nodig. Niet dat dit bij mijn smaak aanleunt, want zelf vind ik Terrifier 2 pokkeslecht. Ik heb ook niks tegen de meningen van de critici, maar wel hoe de lezers denken. Ik vind het vrij beangstigend dat mensen niet zelf meer een mening kunnen vormen, maar gewoon afgaan op wat de pers hun blindelings in de schoot werpt. Binnenin het festivalteam laait de discussie of een film nu goed of slecht is ook wel eens op, maar ik vind dat een gezonde gedachte. Bij mij gaat het er vooral over dat je als mens zelf je opinie moet durven vormen.
Er zijn in België heel wat filmfestivals, zelf zou ik durven beweren dat Razor Reel het meest eigenzinnige is.
Patrick: Dat zou ik zelf niet zo maar durven zeggen, wel staat onze aanpak dwars op die van de anderen. We werken professioneel, maar het wordt niet gerund door professionelen. Onze medewerkers zijn er dagelijks mee bezig, net alsof het hun job is, maar helaas kunnen we deze mensen niet vergoeden en moeten we ons op het einde van de rit tevreden stellen met wat broodkruimels. Het zijn best wel lekkere broodkruimels hoor, want iedereen loopt wel graag rond op de filmfestivals van Cannes en Venetië. Maar ja, om op jouw vraag toch een sluitend antwoord te geven denk ik wel dat we een eigenzinnige programmatie hebben, maar er zijn beslist nog andere filmfestivals met een eigen insteek.
Je geniet wel van de steun van de stad Brugge, maar is de locatie geen remmende factor? Jullie kunnen als nichefestival niet profiteren van de tweetaligheid van Brussel zoals Offscreen of BIFFF dat wel doet.
Patrick: Dat is zeker en vast een remmende factor. In principe zouden we meer het binnenland moeten intrekken om meer volk te lokken, maar ook dat is theoretisch. In kilometers uitgedrukt blijft de afstand van Brugge naar Brussel omgekeerd ook gelijk, maar toch is het zo dat men het in Brugge normaal vindt dat men naar Brussel moet gaan om iets te zien, maar in Brussel vind je die attitude alleen maar bij gedreven mensen. Waarom zouden ze in godsnaam een uur moeten reizen als er in hun eigen stad zo veel te doen is?
Toch niet Patrick, want Razor Reel is toch meer dan wat filmpjes kijken?
Patrick: Absoluut, maar ik blijf het nog steeds ondervinden als een remmende factor. Anderzijds moet ik toegeven dat een andere locatie mij niet zou liggen. Ik ken hier alles, van de mensen tot de zaal die op wandelafstand van mijn huis ligt. Ik denk eerlijkheidshalve dat een andere locatie me gewoon niet zou liggen. Mensen uit mijn buurt verklaren mij zot als ik hen zeg dat ik naar Brussel ga om tijdens Offscreen één film te gaan zien.
Sommige mensen vinden het sowieso zot dat je nog naar de cinema gaat!
Patrick: Ja, ook dat!
Er is een internationale samenwerking met het Nederlandse BUT-festival?
Patrick: Klopt. Die samenwerking is al zo’n tien jaar bezig en ondertussen zijn dit goede vrienden van ons geworden. Soms overlappen onze programma’s elkaar wel eens, wat een teken is dat we op dezelfde golflengte zitten. Van concurrentie is geen sprake, want we helpen elkaar als het moet. Soms resulteert die samenwerking dat zij de bar overnemen, maar dit jaar vertonen zij in de discovery room twee retrofilms op 16 mm. En in omgekeerde richting, zo stond dit jaar Belgica Obscura op het BUT-festival.
Er is ook veel randanimatie op Razor Reel.
Patrick: Inderdaad. Het is altijd mijn doelstelling geweest om van het festival een belevenis te maken omdat ik ervan overtuigd ben dat mensen niet naar een film komen. Waarom zouden ze? Ze hebben streamers zat en er zijn allerlei legale en illegale manieren om films te zien. Komt er nog bij dat we nog duizenden andere interesses hebben! Vijftig jaar geleden ging men naar de cinema omdat het daar warmer was en het goedkoper was dan thuis te gaan stoken. We willen mensen lokken, ook al is dat een vies woord. We proberen dat te doen met internationale en nationale gasten, podcasts uitnodigen of het organiseren van een beurs. Ik durf eerlijk zeggen dat moest je dat apart gaan doen dat je amper volk over de vloer zou krijgen, maar door de combinatie van verschillende publiekstrekkers dan weer wel. Als je iets durft dan moet je ook spitsvondig zijn om extra mensen aan te spreken.
Razor Reel is tevens partner van de Méliès d’Argent-competitie voor beste Europese fantastische kortfilm.
Patrick: Ik ben tien jaar geleden ingestapt bij het Méliès International Festivals Federation wat ondertussen het MIFF is geworden. Het begon met Europese filmproducties, maar is ondertussen uitgebreid tot Azië, Noord-Amerika en Zuid-Amerika. Binnen deze koepel heb je naast grotere festivals ook kleinere evenementen, zoals wij, die betrokken zijn bij de competitie van de kortfilm, wat dus de Méliès d’Argent-competitie is. Het zijn stuk voor stuk kortfilms waarvan wij vinden dat we er iets moeten mee doen.
Er zijn zo’n 24 festivals betrokken bij de Méliès d’Argent-competitie. De winnaars onder hen schuiven dan uiteindelijk door naar de Méliès d’Or. Wie het haalt bij Razor Reel wordt bepaald door een professionele jury. Het is een erkenning waar ik zeer veel waarde aan hecht want een kortfilm is een springplank voor filmmakers, en die hebben dat nodig. Vaak ontstaan uit kortfilms gewoon langspeelfilms. Een kortfilm kan vaak het project zijn waarmee je als filmmaker geld kan vrij maken om hetzelfde verhaal maar met een grotere budget, en dus met betere middelen, er een film van te maken. Om het mooi te illustreren hadden wij een paar jaar geleden The Boy with a Camera for a Face van Spencer Brown als winnaar. En kijk onze openingsfilm is T.I.M. van diezelfde Spencer Brown die hem overigens zelf komt inleiden.
Wat is het gekste en mooiste Razor Reel-moment voor je?
Patrick: Dat is moeilijk, want ik vergeet zo vaak en er zijn zo veel gekke dingen in mijn leven gebeurt (lacht). Iets dat me bijblijft is dat we toch wel meer dan eens gasten hebben laten kennismaken met het verraderlijke kantje van het Belgische bier. Ik heb meegemaakt dat een ondertussen gerenommeerde Britse regisseur het publiek zat uit te schelden omdat hij te zat was of een andere die zijn hotelkamer in elkaar heeft getimmerd. Maar het mooiste? Dat we er ieder jaar toch weer opnieuw staan!
Razor Reel vindt dit jaar plaats tussen 26 en 29 oktober en 2 en 4 november in de bekende locatie van Magdalenastraat 30, wat op wandelafstand ligt van het station van Brugge. Alle info vind je op hun site https://www.razorreel.com/
