In 2020 verscheen het tweede bekroonde boek van de Pullitzer Prijs-winnende journalist Isabel Wilkerson Caste: The Origins of Our Discontents waarin ze het argument maakt dat de historische onderdrukking van de zwarte bevolking in de Verenigde Staten moet gezien worden als een kastensysteem. Het ambitieuze boek trekt hiermee parallellen met de behandeling van de Dalits in India en de jodenvervolging in Nazi-Duitsland. De adaptatie van dit werk als film is op zijn minst eveneens ambitieus te noemen. Schrijver en regisseur Ava DuVernay bundelt recente traumatische en sentimentele episodes uit het leven van Wilkerson samen met het schrijfproces én de grote lijnen van Caste in een lijvige biopic.
Duvernay toont met Origin aan dat ze niet alleen oog heeft voor de inhoud, maar ook voor de esthetiek. De film bevat een aantal mooie en ontroerende scènes die door een onderhouden cinematografie worden versterkt. Daarnaast mag Duvernay rekenen op een begane cast. Zo sprak John Berthal met lof over het belang van een werk als Caste. Maar het hoogtepunt is Aunjanue Ellis-Taylor die als geen ander een gevoelige snaar weet te raken met haar performance. Een goede en loyale crew betekent helaas niet dat een schip niet zinken kan.
Origin uit zich op zijn sterkst wanneer het schrijfproces van Wilkerson’s boek uit de doeken wordt gedaan. We volgen Wilkerson’s gedachtengoed tot voor haar de puzzelstukken van het onderzoek in elkaar vallen. Dit proces wordt regelmatig onderbroken door re-enactements uit haar boek en het dramatische familiale leven van Wilkerson zelf. Jammer genoeg weet men dit gepingpong in de narratieve structuur niet op een gebalanceerde manier te brengen. De individuele verhaallijnen worden niet genoeg uitgediept en personages blijven grotendeels oppervlakkig.
Na een veertigtal minuten in de film verwoordt Isabel Wilkerson na een discussie met iemand die haar these in vraag stelt het volgende: “I couldn’t fully explain what was in my head.” Dat is het sentiment die het best onze kijkervaring van Origin samenvat: een overmaat aan ideëen en een gebrek aan focus.
De prent bevat veel boeiende elementen, maar de verweving hiervan lijkt op een gammel tapijt dat Ava Duvernay probeert samen te houden door een sentimentele voice-over, maar hoe langer deze doorgaat des te meer haar kernboodschap wordt gebagatelliseerd. Desalniettemin slaagt Origin wel deels in zijn opzet: de film doet haar publiek ondanks een knullige executie toch prikkelen om Wilkerson’s boek te gaan lezen.
Genre: drama, biopic
Jaar: 2023
Regisseur: Ava DuVernay
Cast: Aunjanue Ellis-Taylor, Jon Bernthal, Vera Farmiga, Audra McDonald, Niecy Nash-Betts, Nick Offerman, Blair Underwood
Land: USA
Speelduur: 141 minuten
