De iconische Spaanse filmkoning Pedro Almodóvar, heeft met De Laatste Droom alweer een knap en eigengereid nieuw literair werk gepubliceerd. Het boek is echter geen traditionele roman geworden, maar een verzameling van twaalf teksten die uiteenlopen van korte verhalen tot autobiografische reflecties en dagboekfragmenten die zo’n zestig levensjaren omvatten.
In de inleiding schrijft Almodóvar: “Van kinds af aan wist ik dat ik schrijver was, ik heb altijd geschreven doch ik ben bekend geworden als cineast van veelal provocerende films.” Deze vaststelling dekt volledig de inhoud van De Laatste Droom want het is uiteraard niet verwonderlijk dat Almodóvar, net als in zijn films, in deze verzamelbundel speelt met genres, emoties en persoonlijke herinneringen. De Laatste Droom is dan ook een fascinerende en bijzonder vlotlezende mozaïek van gedachten en fantasieën waarin hij zijn karakteristieke stijl van passie, drama en melancholie knap naar de literaire wereld transponeert.
De Laatste Droom is trouwens niet zijn eerste literaire werk. In 2008 pakte hij al uit met Patty Diphusa, een provocerend, onderhoudend, grappig en bij momenten zelfs heel ontroerend geheel vol profane maatschappelijke commentaren gefulmineerd door de ogen van het fictieve doch gedenkwaardige personage Patty Diphusa. Zij is trouwens een complex en multidimensionaal pornografisch model en exuberante nachtclubdiva, die er wilde avonturen vol seks, drugs, nachtelijke escapades en een excessieve levensstijl bulkend van hedonische excessen, op nahoudt. In De Laatste Droom laat Almodóvar in tegenstelling tot Patty Diphusa, een meer introspectieve en persoonlijke kant zien van zichzelf als schrijver, wat dit boek uiteraard dubbel interessant maakt.
De uit de Spaanse verpauperde streek La Mancha afkomstige Almodóvar beschrijft zijn recente roman zelf als een “gefragmenteerd, onvolledig en enigszins cryptisch memoir.” Deze woorden dekken de lading goed want De Laatste Droom is geen coherente autobiografie, maar een verzameling van overweldigende persoonlijke indrukken die samen een beeld vormen van zijn creatieve wereld.
Hij reflecteert openlijk op zijn jeugd, zijn jaren bij de paters op een internaat en de ontwikkeling van zijn cinematografische stijl. Zijn moeder, een belangrijke figuur in zowel zijn leven als zijn werk, speelt een prominente rol in verschillende stukken, onder meer in het titelverhaal waarin hij haar dood bespreekt.
Sommige verhalen in deze bundel hebben een uitgesproken fictief karakter. Zo introduceert Almodóvar personages die net zo kleurrijk en extravagant zijn als de gekende outcasts in zijn films. Een transgender vrouw die op zoek is naar wraak, een moderne herinterpretatie van het Doornroosje-sprookje en een scenario waarin realiteit en droom elkaar overlappen. Toch blijven deze story’s onmiskenbaar verbonden met zijn eigen ervaringen. De grens tussen fictie en werkelijkheid vervaagt voortdurend, waardoor de lezer wordt uitgedaagd om te zoeken naar de autobiografische sporen binnen de diverse teksten.
In De Laatste Droom komen veel van de thema’s terug die Almodóvar in zijn films repetitief behandelt en ontleedt: onstuimige liefdes, de kracht van verlangen, de rol van vrouwen en de onvermijdelijkheid van verval, ziektes en dood. Zijn verhalen zijn doordrenkt met sensualiteit, melancholie en een vleugje absurdisme. Het boek voelt soms als een aanvulling op zijn films, alsof je een introspectieve rondleiding krijgt in het creatieve proces achter zijn cinematografische meesterwerken.
Wat De Laatste Droom ook zo intrigerend maakt, is de ongeremde verbeeldingskracht van Almodóvar. Zijn taalgebruik is levendig, vol humor en emotie en hij weet zelfs de meest alledaagse banale gebeurtenissen te transformeren in dramatische vertellingen. Toch heeft deze bundel ook wel enkele zwakkere kantjes. Zo voelen enkele hoofdstukken aan als vroege fragmentarische en ruwe blueprints van bepaalde filmscènes waardoor de bundel net de cinematografische precisie en het ritme mist wat zijn films uitgelezen sterk maken. Voor lezers die gewend zijn aan een duidelijk narratief verloop, kan de associatieve stijl van Almodóvars recente creatie af en toe wat te non-lineair en troeblerend overkomen.
Toch is De Laatste Droom vooral voor de fans van zijn films een waardevolle aanvulling op zijn ruim en gediversifieerd oeuvre en biedt het ruimschoots de mogelijkheid om de maker achter de meermaals bekroonde meesterwerken beter te leren kennen. Wie echter op zoek is naar een klassiek gestructureerde roman, zal wellicht minder voldoening halen uit deze verhalenverzameling.
