Door het gebruik van Ephemerol bij het behandelen van zwangerschapskwalen zijn er bepaalde onverwachte bijwerkingen opgetreden in de ongeboren vrucht van verschillende vrouwen. Deze vrouwen werden moeders van Scanners. Mensen die door een genetische mutatie telepathische vermogens hebben ontwikkeld. Vermogens die heel wat controle vragen en regelmatig wel eens onvoorspelbaar kunnen zijn, zelfs voor de gebruikers.
Na een vreselijk ongeluk trekt Scanner Alex Monet zich terug uit het leven en gaat hij op zoek naar een manier om meer controle te krijgen over zijn vermogens. Twee jaar later missen zijn familie en vrienden Alex nog steeds, maar het leven moet verder en zo ook voor zijn zus Helena. Die is net als hem een Scanner, maar haar krachten geven haar voornamelijk hoofdpijn. De pillen die haar hierbij kunnen helpen, neemt ze echter niet graag: die verdoven niet alleen de pijn, ze versuffen haar volledig en ze ongeveer alles over hebben voor een alternatief.
Zelfs als dat alternatief nog experimenteel en ongetest is. Ephemerol-3 of kortweg Eph-3 pleisters zouden een oplossing kunnen zijn maar haar vader, de maker, wil ze haar niet geven. En misschien met goede redenen. Wanneer ze achter zijn rug toch één begint te gebruiken, verlost het haar niet alleen van de pijn, het verlost haar ook van haar menselijkheid…
De derde film in de reeks en dit keer hebben fans geen 10 jaar moeten wachten op een vervolg. Zeker niet, het verscheen al een jaar na de 2de en werd opnieuw geregisseerd door sequelregisseur Christian Duguay. Lichtjes verder bouwend op de ontwikkelingen uit deel 2, waar Scanners nu officieel bekend zijn geraakt bij het grote publiek, brengt Scanners III: The Takeover een leuk allegorisch verhaal over het leven en het controleren van een aangeboren aandoening.
We weten nu al een tijdje wat de oorzaak is van het Scannerfenomeen, maar hier wordt de link met de “softenonkinderen” erg duidelijk. (Softenon was een middel tegen zwangerschapskwaaltjes dat resulteerde in de onderontwikkeling van de foetus, met afwijkingen aan de ledematen tot gevolg). Maar het beperkt zich niet alleen hiertoe. Het zijn van een Scanner, kan je eigenlijk perfect vergelijken met heel wat andere aandoeningen die mensen liever verborgen willen houden.
Bij Alex kan dit bijvoorbeeld interpreteren als mentale aandoeningen waarbij hij vooral een vat wil krijgen op zijn vermogens en psychologie, terwijl Helena eerder een herkenbaar beeld opwerpt van iemand die een oplossing wenst voor de symptomen die haar leven haast onmogelijk maken. Haar wanhoop om alles te proberen wat haar situatie kan verbeteren, zal bij menig mensen erg herkenbaar zijn. En hoewel haar acties hieromtrent buitengewoon roekeloos zijn en erg kwalijke gevolgen met zich meebrengen, één ieder die zich al in een gelijkaardige situatie heeft bevonden of zich daar in bevindt, zal de genomen beslissing hier ook wel verstaan.
Het zorgt er dan ook meteen voor dat Helena de meest tragische slechterik wordt in de reeks (en de eerste vrouwelijke). Maar meteen ook één van de spannendste en meest gewelddadige tot dit punt in de franchise. Ondertussen weten we al heel goed tot waar de Scanners in staat zijn, hun vermogens hebben geen verdere introductie nodig maar zeker in deze film zien we veel van hun grootste ‘hits’ terugkeren.
De kill waar deze reeks zo bekend is geraakt, krijgt in deze film natuurlijk weer een encore met enkele leuke twists – hoe kan het ook anders – maar het is niet de enige bodyhorror doorheen de film. Oh nee, de Scanners in deze film hebben wel meer ideeën en zijn genadelozer dan ooit te voren. Maar ook enkele van de nieuwe vermogens die de Scanners ontdekken, openen leuk de deur naar nieuwe mogelijkheden.
Ook de personages in deze film zijn wel leuk. Ondanks al het antagonisme tussen de verschillende personages, de vele duistere vetes en zeker Helena’s plotse kwaadaardigheid, zijn de personages verrassend aangenaam om bezig te zien. Je ziet waar ze vandaan komen, er zit een zekere gelaagdheid in hun motivaties en je voelt met veel van hen mee, zelfs als je hen ten onder wil zien gaan.
Qua verhaal had dit dan ook ergens de beste in de reeks kunnen worden, maar er is iets heel vreemds aan de hand met de algemene toon van de film. Die verspringt namelijk met de minuut van ernstig naar een poging tot humoristisch. De veranderingen zijn zo plots dat je er haast een whiplash aan zou overhouden. De dialoog doorheen de film is regelmatig zodanig cheesy dat je enkel maar je ogen ten hemel kan slaan en je afvragen: waar was dit goed voor?
Nergens eigenlijk want het haalt de volledige film onderuit. Het maakt het kijker namelijk erg moeilijk om de film al te serieus te nemen, maar anderzijds is het ook geen horrorkomedie. Dergelijke toononvastheid zorgt ervoor dat je na een tijdje niet meer weet wat je van de film moet denken en dat is nooit een goed idee.
Ook de licht incestueuze subtekst in één van de latere scènes voelt raar aan. Het komt eigenlijk volledig uit het niks, niks dat daar aan vooraf is gegaan toonde ook maar enige hint dat dit ooit zou hebben gespeeld en ook na die scène, komt het niet meer aan bod (zij het daar wel om voor de hand liggende redenen). Het heeft ook niet echt impact op de film en voelt eigenlijk vooral aan als een excuus om actrice Liliana Komorowska naakt te kunnen filmen (het feit dat ze later met regisseur Christian Duguay zou trouwen helpt ook niet echt om dat gevoel de kop in te drukken).
Een vermakelijke afsluiter van deze trilogie (de Scanner Cop films zijn een spin-off van de deze trilogie), Scanners III: The Takeover doet veel wat deze reeks in de eerste plaats wel leuk maakt. Het brengt een interessant verhaal, één van de interessantste in de reeks zelfs, met zijn focus op het omgaan met Scannermogelijkheden en zoektocht naar oplossingen om als Scanner zelf controle te krijgen over je vaardigheden (in vorige twee films was het thema meer een kwestie van controle van buitenaf).
Het is een spannende film met weer heel wat fijne bodyhorror. Uiteraard een herhaalperformance van de kill die deze filmreeks in de eerste plaats op de kaart heeft gezet, maar er zijn voldoende nieuwe manieren waarop telepathie dodelijk kan worden ingezet om alles interessant te blijven houden. Ook de personages zaten wel goed in één en de vorming van de nieuwe slechterik was ook echt leuk. Het had oprecht de kans om de beste in de reeks te worden, maar al die goede wil gaat ten onder aan de opvallende onvaste toon van dit deel.
Op de meest ongepast momenten probeert het de dialoog wat luchtiger en humoristischer te maken, op best ongemakkelijke manieren en je kan dan ook niet anders dan af en toe eens in de haren. Het werkt de film enorm tegen en is storend. Ook had de film gerust zonder een zekere naaktscène gekund. De implicaties van die scène voelen op z’n best misplaatst en wat uit de lucht gegrepen, op z’n slechtst als een erg doorzichtige manier om de actrice in kwestie uit de kleren te krijgen.
GENRE: Actie, horror, sciencefiction
JAAR: 1992
REGISSEUR: Christian Duguay
CAST: Liliana Komorowska, Valérie Valois, Steve Parrish, Colin Fox
LAND: Canada
