
Je zou denken dat decennia na het einde van de Tweede Wereldoorlog alle verhalen hierover wel al verteld zijn. Toch worden er nog elk jaar talloze nieuwe films gemaakt die zich richten op individuele lotgevallen of specifieke thema’s gelinkt aan WOII. Dat geldt ook voor The Tasters (originele Italiaanse titel Le Assaggiatrici) van regisseur Silvio Soldini. De film – een Italiaans-Belgisch-Duits-Zwitserse coproductie – is gebaseerd op de roman Le Assaggiatrici (in het Nederlands vertaald als De Voorproefster van Hitler) van de prijswinnende en relatief jonge (47 jaar) Romeinse romancier Rosella Postorino (Mi Limitavo ad Amare te, La Stanza di Sopra, Il corpo docile), die er in haar thuisland en ook internationaal, een grote hit mee scoorde.
Duitsland, 1943: terwijl haar man Gregor aan het front vecht, verhuist Rosa naar het platteland om bij haar schoonouders te gaan wonen, weg uit de gevarenzone. Maar snel blijkt dat ze daar evenmin veilig is voor de gevolgen van de oorlog want er heerst een schrijnend tekort aan voedsel en andere levensmiddelen. De mensen in het dorp weten niet hoe het verder moet. Des te groter is de verrassing wanneer Rosa op een dag samen met meerdere andere vrouwen, naar Hitlers hoofdkwartier de Wolfsschanze, het hoofdkwartier in Görlitz in Ostpreußen waar Hitler meer dan 800 dagen verbleef in de WOII-periode, wordt gebracht waar hen een uitgebreid diner wordt voorgezet. Die kans laten ze uiteraard niet liggen, doch ze weten niet dat er een verborgen bedoeling achter deze toch wel markante invitatie steekt. De vrouwen blijken als proefeters te worden ingezet om zeker te weten dat niemand Hitler probeert te vergiftigen.

De Italiaanse regisseur en co-scenarist Silvio Soldini (Pane e Tulipani, Il Colore Nascosto delle Cose) nam deze literatuur-verfilming op zich en maakte er een vrij interessant historisch drama van. Je hoeft echter geen groots bioscoopbeeld te verwachten. Natuurlijk zijn er de kostuums en decors die de sfeer van die tijd oproepen, maar The Tasters is geen prent vol spectaculaire beelden. Dat komt ook doordat het verhaal relatief eenvoudig blijft. Meestal zit de hoofdpersoon met andere vrouwen ergens samen waar ze onderlinge gesprekken voeren. The Tasters is dan ook behoorlijk dialooggedreven. Pas tegen het einde wordt het spannender.
Dat betekent echter niet dat dit macaber verhaal saai is. Het drama is geïnspireerd op het levensverhaal van de voormalige Duitse secretaresse Margot Wölk, de enige overlevende van de échte ‘tasters’. Vooraanstaande historici twijfelen echter aan haar beweringen omdat ze hierover geen afdoende archiefbewijs hebben teruggevonden. Soldini behandelt in twee uur tijd meerdere thema’s. Op de voorgrond staat natuurlijk het gevaar van vergiftiging en de vraag of de vrouwen het einde zullen halen.
Tegelijkertijd fungeert het als tijdsbeeld want er wordt sterk ingezoomd op de situatie in de laatste jaren van de oorlog en het lijden van de bevolking. Een belangrijk moment is de aanslag op Hitler die leidde tot toenemende paranoia. En dan is er natuurlijk ook de Holocaust die voortdurend op de achtergrond aanwezig is en uiteindelijk dichterbij blijkt dan je aanvankelijk zou denken, gelet op het provinciale decor waarin het verhaal begint.

Of de liefdesaffaire die wordt verweven in het verhaal nu echt wel nodig was, kun je uiteraard uitvoerig discussiëren. Vooral in de tweede helft draait het veel om de toenadering tussen Rosa en commandant Albert Ziegler. Die relatie is niet eenduidig en laat goed zien hoe sterk de behoefte is aan een normaal leven in een extreme situatie. Tegelijk zorgt het ervoor dat de focus van de film enigszins vertroebelt: het is op een gegeven moment niet meer helemaal duidelijk wat Soldini (cfr interview met deze filmmaker elders op deze website) met zijn drama nu exact wil vertellen. Desondanks is The Tasters een wetenswaardige film over een uitzonderlijk lot, die je niet onberoerd laat. Bovendien is het tevens een sterk tijdsbeeld doordat onder meer de kostuums, decors en styling getrouw zijn aan de oorlogsperiode. Opnamen in Noord-Italië, België en Zwitserland brengen bovendien de sfeer van de Wolfsschanze geloofwaardig in beeld. Soldini focust zich in realistische en ingetogen stijl op vrouwen wiens leven op het spel staat, gevangen tussen honger, angst en morele dilemma’s. Door de meeslepende weergave van hun interacties, angsten en conflicten ontstaat er uiteindelijk een gelaagd portret van solidariteit en kwetsbaarheid. De cast, in het bijzonder Elisa Schlott (Fremde Tochter, Draußen am See) als Rosa, is heel overtuigend door de geloofwaardige en intense vertolking. The Tasters is beslist een ‘uitnodiging’ om na afloop nog eens na te denken over thema’s als solidariteit en de gecompliceerde vraag hoe ver je zelf zou gaan.
Genre: drama
Jaar: 2025
Regisseur: Silvio Soldini
Cast: Elisa Schlott, Max Riemelt, Alma Hasun, Emma Falck, Olga von Luckwald
Land: Italië, België, Zwitserland, Duitsland
Speelduur: 123 minuten