Soms hoor je wel eens het woord “miserieporno” vallen als mensen het over de films van de gebroeders Dardenne hebben. Deze weinig vriendelijke term is verre van leugen. Zoals geen ander slagen de twee erin om de sociale ellende van hun geliefde Wallonië bloot te leggen en met een zeer eigen stijl die wel vaak is gekopieerd, maar zoals dat gaat zelden of nooit is geëvenaard.
De twee zijn ondertussen al lang kind aan huis op de Croisette in Cannes. De Franse triomf begon met hun opvallende derde langspeler Rosetta waarvoor ze de Gouden Palm wonnen, gevolgd door het aangrijpende L’enfant en ook nog eens de scenarioprijs voor Le Silence de Lorna. Ook Le Gamin au Vélo mocht in de felbegeerde prijzenmaand van Cannes graaien, want in 2011 trokken de Waalse broers huiswaarts met de Grand Prix.
Op zich is er niks vernieuwends aan Le Gamin au Vélo. De Dardenne-broers volgen hun eigen vertrouwde elan. Op een ijskille, bijna afstandelijke docu-achtige wijze wordt het relaas geschetst van een verstoten kind die van een beter leven droomt, maar helaas moet opboksen tegen de oneerlijke logica van het leven en daar tevens een ontzettend hoge prijs moet voor betalen.
De pechvogel is de tienjarige Cyril (glansrol van debutant Thomas Doret) die door zijn vader (de Dardenne-poulain en altijd indrukwekkende Jérémie Renier) in een tuchtschool is gedropt. Zonder reden. De vader wil gewoon een nieuw leven beginnen en daarin is geen plaats voor zijn zoontje. Het gebrek aan vaderliefde bereikt een hoogtepunt wanneer de jongen ontdekt dat zijn pa zijn geliefde fiets heeft verpatst. Door de koper van de fiets op te sporen hoopt de jongen zijn vader te kunnen vinden die ondertussen met de noorderzon is verdwenen. Hij krijgt hierbij de onverwachte hulp van de kapster Samantha (Cécile de France) die niet heen kan om haar moedergevoel als ze het sukkelende ventje ziet.
De Dardenne-broers bewerken heel wat emotionele lagen in dit rechtlijnige verhaal waarin weinig of niets goed afloopt. Er is enerzijds het concept dat niemand slecht is en dat indien je hem of haar de juiste kansen biedt er altijd wel een positieve uitweg is. Anderzijds draait het duo er ook hun hand niet voor om door de Waalse malaise bloot te leggen waar de misdaad om iedere hoek gluurt. Het beeld dat de Waalse filmmakers van Seraing schetsen is er dan ook één waar niemand wil terechtkomen.
Een film die aanvoelt als een bikkelharde sneer waarin mensen op zoek gaan naar liefde. Schrijnende verhalen waarin kinderen meestal de pineut zijn. Het blijft moeilijk voor de kijker om zich te laten vertederen door Cyril, want zelf is hij allesbehalve een heilig boontje, hoewel zoals steeds bij de Dardennes er een kantelpunt komt waarop je anders gaat denken. Of hoe de broers willen aantonen dat de kneusjes van deze maatschappij vaak gedoemd zijn door vooroordelen. Zoals gezegd is dit een ijzersterke film qua acteerprestaties, ook al liet Thomas Doret achteraf maar weinig van zich horen. Dat in tegenstelling tot Jérémie Renier die na L’enfant een wereldster in Frankrijk werd. Let trouwens op de (korte) verschijning van die andere Dardenne-lieveling: Olivier Gourmet.
GENRE: drama
JAAR: 2011
REGISSEUR: Jean-Pierre Dardenne, Luc Dardenne
CAST: Thomas Doret, Cécile de France, Jérémie Renier, Fabrizio Rongione, Egon Di Mateo,
Olivier Gourmet, Batiste Sornin
LAND: België, Frankrijk, Italië
