Binnen een paar maanden weten we definitief wie de presidentszetel in de Verenigde Staten mag opeisen. Nooit eerder keek de buitenwereld met zo’n argusogen naar de Amerikaanse verkiezingen zoals nu. Er wordt logischerwijs veel gespeculeerd over wat zou kunnen gebeuren, toch zijn het meer dan ooit cruciale verkiezingen die zullen bepalen welke weg men wil inslaan. Hoe je het ook draait of keert is deze omwenteling niet het werk van zo maar één politicus. Amerika is immers al jaren een land in (r)evolutie waardoor de eeuwenoude definitie van de ‘American dream’ weldra sterk zou kunnen veranderen.
Het zijn bedenkingen waarover iedereen al zal hebben gekwijnd en uiterst scherp aan bod komen in The Sweet East, het filmdebuut van Sean Price Williams. Een vrij onbekende naam, maar niet achter de coulissen. Naast videoclipmaker is hij bijvoorbeeld ook de bejubelde DOP’er van de grensverleggende Safdie-films Good Time en Uncut Gems.
Niet dat we lui zijn, maar met de zegen van de regisseur mogen we zeggen dat The Sweet East een twee uur durende trip is waarvan je best zo weinig mogelijk op voorhand weet. Het is best wel bizar dat pas na het voltooien Williams en zijn crew merkten dat ze een soort van Alice in Wonderland hadden gemaakt, of om spijkers met koppen te slaan: Lillian in Trumpland. Niet dat de naam van de Republikein ook maar één keer valt, maar de talrijke knipoogjes spreken boekdelen.
We zitten twee uur in het aangename en uiterst charmante gezelschap van Lilian (Talia Ryder, niet de dochter van), een jonge studente die door haar dagdromerij alsmaar lijkt te slaapwandelen. Naïef, maar tegelijkertijd ook uiterst intelligent. Samen met een paar medestudenten uit South Carolina maakt ze een schoolreis naar Washington. Lilian heeft maar weinig interesse in de geschiedenis van haar vaderland en trekt zich liever terug om voor de spiegel mijmerend een liedje te zingen. Het openingsnummer Evening Mirror – jammer genoeg de enige song die we van Talia horen- toont niet alleen haar zangtalent, maar beklemtoont tevens de lome, maar tegelijkertijd scherpzinnige toon van deze satire die zich etaleert als een surrealistisch sprookje waarvan de fictie helaas al lang werkelijkheid is geworden.
Wanneer een dolgedraaide sluipschutter een pizzeria binnenstormt omdat hij ervan overtuigd is dat er zich in de kelder pedofiele praktijken afspelen, vlucht Lillian samen met Caleb (Earl Cave, wel de zoon van) via een ondergrondse kelder waardoor ze terechtkomt in een “ander” Amerika. De ouders geven hun dochter als vermist op, maar voor Lilian gaat het leven – of is het droom? – gewoon verder en ze ontmoet tijdens haar trip de meest raadselachtige, vaak verbazingwekkende personages.
Hoewel de troosteloze kijk op het huidige Amerika het met een flinterdun verhaaltje moet stellen, oogt The Sweet East als een anthologie die bestaat uit ontmoetingen met diverse personen die samen het heterogene beeld van de Verenigde Staten vormen. De film ontleent overigens zijn titel aan een woordenspel van Way Down East van de controversiële D.W. Griffith met -jawel – Lillian Gish. Let trouwens ook op de pancartes die naar de stomme film refereren.
De meest eclatante ziel die Lilian treft is Lawrence, met verve vertolkt door Simon Rex die we eerder al in Red Rocket zagen schitteren. Tijdens de werkuren gedraagt hij zich als een voorbeeldig academicus die zich verdiept in de geschiedenis van onder meer Edgar Allan Poe, eens erbuiten verenigt hij zich met welgemeende trots met stoere witte mannen die neerkijken op iedereen die anders is. Lawrence is het soort Amerikaan bij wie de Amerikaanse vlag in ieder hoekje van de kamer wappert en zonder pinken Mein Kampf van Adolf Hitler op zijn boekenplank staat zodat dit zijn infantiele geloof in de white power meer kracht kan bijzetten.
Lillian mag zelfs geheel onverwacht van wat Hollywood-roem genieten, ook al begrijpt ze geen snars van de geflipte prietpraat van regisseur Molly (Ayo Edebiri) en haar producent Matthew (Jeremy O. Harris). Wie begrijpt ze overigens wel? Ook hier botst Talia’s 15 minuten roem met de bikkelharde realiteit.
Niet alle passages uit The Sweet East komen even sterk uit de hoek. Soms dreigt Williams
te ontsporen in zijn eigen niet altijd even grijpklare surrealisme die soms aanschuurt tegen het ondoorgrondelijke van Lynch. Niet altijd eenvoudig om te vatten dus, maar gelukkig wordt de film innemend gedragen door Talia Ryder – die we reeds kennen van Never Rarely Sometimes Always – en hier nog maar eens haar talent met hoofdletters onderstreept. Dit maar om te zeggen dat The Sweet East één van de meest verfrissende Amerikaanse indie-releases van dit moment is waarmee Sean Price Williams zich zonder al te veel omwegen gracieus op de kaart heeft gezet van nieuwe cineasten om te volgen.
Genre: drama, tragikomedie, satire
Jaar: 2022
Regisseur: Sean Price Williams
Cast: Talia Ryder, Earl Cave, Ayo Edebiri, Jacob Elordi, Ayo Edebiri, Jeremy O. Harris
Land: USA
Speelduur: 104 minuten
