Keuzestress, het is een woord die mede door de (wild)groei aan streamers een duidelijke betekenis in het leven heeft gekregen. Maar ook voor dit euvel bestaat er een remedie en daar zorgt Ben Van Alboom voor met de FilmKlub. Een nieuwsbrief die je wekelijks in je mailbox aantreft met daarin zeven kijktips, voor iedere dag een titel en dus uiterst handig voor wie iedere dag zit te vloeken omdat hij denkt dat hij een slaaf van het scrollen is geworden. Door een simpele muisklik op https://nieuwsbrief.filmklub.be zit je wekelijks in Bens universum of in die van één van zijn gasten die het roer overnemen. We zaten in Gent met een lekkere kop koffie naast Ben, die zo zijn visie heeft op de streamers.
Ben, in tijden dat we de nieuwsbrieven alsmaar uit onze mailbox verwijderen wegens net iets te veel spam kom jij op de proppen met (jawel) een nieuwsbrief.
Ben: Ik heb eerder het tegenovergestelde gevoel: ik denk oprecht dat nieuwsbrieven terug aan belang en impact winnen. Het is een efficiënte manier om mensen te bereiken. Even leek het dat social media die rol zou overnemen, maar intussen is duidelijk geworden dat die algoritmes toch niet altijd de keuzes maken die we willen. Pas op: ik zeg niet dat nieuwsbrieven garanderen dat iemand iets leest, maar met FilmKlub zit ik aan een openingsrate van zo’n zeventig procent, wat een goed cijfer is, vertellen mensen mij. Een nieuwsbrief is ook persoonlijker en directer dan 5000 vrienden op Facebook van wie je amper iets hoort. Je hebt echt wel meer de aandacht van degene die je wil bereiken met zo’n nieuwsbrief.
FilmKlub richt zich louter en alleen op films die je kan bekijken op de streamers. Streamers zijn volgens velen toch nog altijd die grote vijand, die het voortbestaan van die geliefde bioscoop in het gedrang brengt.
Ben: Maar dat is toch niet waar! Cinema’s hebben de laatste maanden gouden zaken gedaan. En niet alleen met een blockbuster als Zillion of de tweede Avatar, maar ook met Close en De Acht Bergen, die de kaap van respectievelijk 300.000 en 200.000 bezoekers hebben overschreden. Dat is toch niet niks? Misschien dat er omwille van streaming iets minder dertigers of veertigers naar de bioscoop gaan, maar hun aandeel is altijd al kleiner geweest dan tieners en twintigers. Huisje, tuintje, kindje: dan schiet er soms niet veel tijd meer over om nog elke week naar de cinema te gaan. Alleen was het vroeger zo dat wie door tijdgebrek niet in de bioscoop geraakte, dan maar een jaar moest wachten om een film thuis te kunnen bekijken. Dat is toch te onnozel voor worden? Geef mensen gewoon de keuze. Er zijn trouwens massa’s films die ik op het grote doek móet zien, maar evenveel titels die ik evengoed thuis in mijn zetel kan bekijken.
En daar wil jij met FilmKlub een leidraad in zijn.
Ben: Een beetje toch, ja. Want hoe vaak ik vroeger de vraag niet kreeg of ik geen filmtips heb voor Netflix, en hoe vaak ik daar soms zelf geen antwoord op had! Mensen zijn de weg kwijt in het overaanbod. En dan zit je soms een halfuur te scrollen om dan uiteindelijk verder te kijken naar een tv-serie. Van daaruit is het idee voor FilmKlub ontstaan: zeven uiteenlopende filmtips per week. Op zowel grote als kleine streamers. Arthouse en mainstream. En dus allemaal goede films.
Denk je niet dat de streamers ervoor zorgen dat je in de cinema alleen maar grote titels zal krijgen, en dat iedereen de rest thuis bekijkt?
Ben: Maar is dat zo’n groot verschil met pakweg twintig jaar geleden? Toen waren het ook al vooral regisseurs als Pedro Almodóvar of Lars von Trier die publiek naar de zalen lokten, terwijl distributeurs toen ook al klaagden dat het moeilijk was om kleinere films een plaats te geven in de bioscoop. Ik zie echt geen reden om te wanhopen. Neem nu Triangle of Sadness. Een Gouden Palm is natuurlijk een gedroomd duwtje in de rug, maar zelfs dan is dit allesbehalve een vanzelfsprekende arthousefilm die toch maanden aan een stuk een pak mensen op de been heeft gebracht. Die wilden hem allemaal in de cinema zien! Of De Acht Bergen. Achteraf kun je zeggen dat het normaal is dat de verfilming van een populair boek door Felix van Groeningen en Charlotte Vandermeersch volk trekt, maar 200.000 bezoekers voor een trage film van 2,5 uur in het Italiaans: ik vind dat straf.
Worden mensen niet lui in hun keuze door de streamers? De top tien van Netflix ziet er vaak niet erg fraai uit.
Ben: Goh, je kunt je blindstaren op de slechte films die daarin staan, maar ik heb daar ook al Blonde, The Piano en The Gentlemen in zien staan. En dan denk ik: tof, twee goede films en een degelijke Guy Ritchie. Als je trouwens Netflix afrekent op de slechte films in hun top tien, moet je ook de bioscopen daarop afrekenen. FC De Kampioenen, iemand?
Toch mooi dat Filmklub ook de streamers in de schijnwerpers zet die hier nauwelijks bekend zijn, en dan denk ik aan MUBI.
Ben: Dat leeft toch, hoor. Nu ja, het kan ook zijn dat ik te veel in mijn bubbel leef. (lacht) Maar bon, ik snap natuurlijk wel dat je geen abonnement op alles kan hebben, want dat tikt allemaal aardig aan.
Heeft een filmjournalist nog een betekenisspelende rol?
Ben: Lastige vraag. Bij blockbusters sowieso al niet meer en ik denk dat je gerust ook kan stellen dat Triangle of Sadness het geen maanden in de bioscoop heeft volgehouden omdat hij in de eerste week goede recensies heeft gekregen. Na twee weken is iedereen die recensies vergeten. Dat was puur word of mouth. Of wat bedoel je met ‘betekenisspelende rol’?
Een leidraad?
Ben: Een filmjournalist kan zeker dienen als inspiratie, en als er uiteindelijk iemand naar een film gaat op basis van een recensie, dan is dat natuurlijk fantastisch. Maar ik denk niet dat er in de regel nog veel mensen zijn die uit hun zetel springen en naar de bioscoop rennen omdat ze een lovende recensie hebben gelezen.
In het begin was FilmKlub louter en alleen jouw kindje, maar het is nu geëvolueerd naar een nieuwsbrief waarin je om de twee weken iemand anders de keuze laat maken. Hoe baseer jij je op je keuzes?
Ben: Ik kies mensen van wie ik weet dat ze passioneel met film bezig zijn. En dan is het natuurlijk bang afwachten welke films ze kiezen. (lacht) Neen, het komt wel eens voor dat ik een bepaalde keuze niet snap – waar ik overigens geen enkel probleem mee heb – maar evenzeer zitten er titels tussen die ook voor mij een ontdekking zijn. Of titels die misschien al even op mijn radar stonden, maar waar ik dan toch zelf ook nog wat extra motivatie voor kon gebruiken om ze een kans te geven.
De FilmKlub straalt een enorme positiviteit uit. Dit is geen bont allegaartje van verzuurde filmrecensenten.
Ben: Ik heb in mijn leven al genoeg kritische filmrecensies geschreven. (lacht) Het moeten echt zeven tips zijn. Wat niet wil zeggen dat ik er niet af en toe – tussen de regels door – een sneer insteek naar een film die ik niet lust. Ik vond The Mustang van Laure de Clermont-Tonnerre bijvoorbeeld best een goede film, maar haar nieuwste, Lady Chatterley’s Lover, is lachwekkend getelefoneerd. Ik kan het niet laten om dat dan even in de tekst over The Mustang te laten vallen, merk ik. En soms wil ik er een titel insteken die nét boven de Netflix-middelmaat uitsteekt, zoals The Good Nurse met Eddie Redmayne. Maar als ik dan eerlijk ben met mezelf, moet ik toegeven dat ‘net boven de Netflix-middelmaat uitsteken’ er nog geen goede film van maakt. Dus die heeft het uiteindelijk niet gehaald.
Gaat de cinema in zijn huidige vorm blijven bestaan?
Ben: Ik denk dat er in het hoofd van de doorsnee bioscoopbezoeker zeker een mentaliteitswijziging bezig is. Film is nu zo alomtegenwoordig dat die een steeds beter excuus nodig heeft om naar de cinema te gaan. Als je gewoon een filmpje wil zien, zet je jouw tv aan. Als je een ervaring wil – van IMAX naar gewoon al een gemeenschappelijke beleving – ga je naar de cinema. Onlangs stond iedereen op zijn achterste poten, toen de Kinepolis-groep aankondigde om te experimenteren met eten in de zaal. Wel, mijn lievelingscinema is de Nitehawk in New York – van elke cinefiele New Yorker trouwens – en daar kan je tijdens de film ook lekker eten en drinken. Zonder dat het ook maar een beetje stoort! Dat is cinemabeleving op haar best: genieten van een film met een cocktail en truffelpopcorn.
Streamen of cinema?
Ben: Maar cinema natuurlijk!
