Cruising uit 1980 wordt vaak als één van de meest controversiële films aller tijden genoemd. Niet zo zeer wegens de gore, want qua geweld is deze thriller van William Friedkin niet erger dan pakweg Psycho, maar wel wegens het onderwerp. Deze thriller speelt zich af in het New Yorkse homomilieu en vele homo’s waren zo gedegouteerd van de film dat het zware protesten opleverde en dat de crew delen van de film onder politiebewaking moest gaan maken. Toen de film in januari 1980 in première ging werd het protest er niet minder om. Op dat moment speelde ook het Village People-vehikel Can’t Stop The Music in de zalen en probeerden de makers het publiek naar de cinema te lokken door te stellen dat je ook een positieve vibe kan geven aan het nachtleven van de homo’s.
Friedkin die na The Brink’s Job met Peter Falk absoluut een hit nodig had, verdedigde zich steeds met het feit dat een deel van de homobeweging meewerkte aan de film en dat alles gebaseerd was op waargebeurde feiten. Meer zelfs, hij kreeg het in feite in de schoot geworpen. Niet alleen omdat hij de gelijknamige roman van Gerard Walker van producent Jerry Weintraub mocht verfilmen (ook al wilde Brian De Palma dat maar al te graag doen), maar ook omdat hij er ergens zelf bij betrokken was.
Friedkin had wel interesse in het boek, maar hij vond allemaal wat te soft. Alles veranderde toen hij het verhaal van Addison Verrill hoorde. Voor iedereen een compleet onbekende, maar niet voor Friedkin die in 1973 een radioloog nodig had in een scène van The Exorcist die hij in 1973 regisseerde. De keuze viel toen op Addison Verrill. Bij toeval las Friedkin jaren later in Variety hoe deze man veroordeeld was voor de moord op een homoseksueel. Friedkin ging naar de gevangenis en luisterde naar het verhaal van de man, vermengde dat met het materiaal uit het boek en het resultaat was een script waar heel wat mensen niet op voorbereid waren.
De film werd niet alleen neergesabeld door de pers, ook werd het een flop. Misschien wel door de controverse. Naderhand zei hoofdrolspeler Al Pacino dat hij de protesten wel ergens begreep, maar hij verdedigde zich door het feit dat hij vond dat hij bij het lezen van het scenario nooit het gevoel had gehad dat de film anti-homo was. “Het gaat slechts om een deel van de homogemeenschap, net zoals The Godfather ook niet meer is dan een deel van de maffia.”, aldus Pacino. Friedkin zocht inderdaad niet meteen het fraaiste deel van het homomilieu op, maar bij mensen die zich als macho’s verkleden en kicken op sadomasochistische spelletjes. Penetratie en messteken zijn dan ook bijna synoniemen in deze film. Gewaagd? Absoluut.
De film begint met een shot op de Hudson waarbij een schipper een arm in het water ontdekt. Het is meteen duidelijk dat er een seriemoordenaar aan het werk is, maar onder het mom dat de flikken geen tijd hebben, wordt de zaak in de doofpot gestopt. Maar er komen meer en meer lijken bovendrijven en ze hebben allen hetzelfde patroon: zwart haar, donkere ogen en ze zijn homofiel. Steve Burns (Al Pacino) krijgt van kapitein Edelson (Paul Sorvino) de opdracht om undercover te gaan en op zoek te gaan naar de moordenaar.
Friedkin gebruikte een zeer aparte methode. Een heleboel acteurs waaronder Karen Allen die de rol van de echtgenote van Pacino vertolkte, mochten het volledige scenario niet lezen. Ook werd de seriemoordenaar altijd door een andere acteur gespeeld zodat je als de kijker nooit weet wie het is. Meer zeggen we niet, maar het werkt.
GENRE: misdaad, politiefilm, thriller
JAAR: 1980
REGISSEUR: William Friedkin
CAST: Al Pacino, Paul Sorvino, Karen Allen, Richard Cox, Don Scardino, Joe Spinell
LAND: USA
