Net wanneer hij dacht dat zijn leven niet erger kon worden, nu hij gescheiden is van zijn vrouw en zijn zoon zijn eerste aanrakingen met het gerecht begint te beleven, krijgt rechercheur Eric Matthews het kattenbelletje waarop geen enkele agent zat te wachten. Dat van de Jigsaw Killer. Maar deze ongrijpbare moordenaar heeft echter meer gedaan dan enkel een boodschap voor de rechercheur achtergelaten, hij heeft ook een fout gemaakt. Op de plaats van waar de boodschap werd aangebracht, was er ook een hint naar waar de illustere sadist zich nu zou ophouden en Eric twijfelt er geen seconde aan om een einde te maken aan de carrière van de maniak.
Alleen blijkt de Jigsaw Killer een stuk gewiekster te zijn dan iemand hem krediet had gegeven. De hint was geen fout, het was een uitnodiging voor een tête-à-tête met de moordenaar en dat is één waar Eric best gehoor aangeeft. Jigsaw is namelijk een nieuw spel aan het spelen: er zijn ergens 8 mensen opgesloten in een huis vol met zijn bekende valstrikken en testen en die hebben 2 uur om een tegengif te vinden voor het zenuwgas die ze nu inademen. Onder deze 8 bevindt zich Daniel Matthews, de zoon van de rechercheur… Tik, tok, rechercheur…
De volgende stop op onze Road to Saw X. Na het succes van de eerste Saw-film werd al meteen gedroomd van een sequel en zoals wel vaker gebeurd bij horrorfilms (kijk maar naar de Hellraiser serie, van deel 6 t/m 8) wordt hiervoor weleens een losstaand ongebruikt script gebruikt en dat is ook de bestaansorigine van deze sequel. Maar dat zou je enkel weten als iemand het je verteld, want de herschrijvingen aan dit script legden de funderingen voor wat aanvoelt zoals de eerste film en meteen ook de basis zou vormen voor de richting waarin de rest van de franchise zou trekken.
Zo zet het een klein stapje weg van het psychologische aspect van de eerste film door een verhoogde urgentie in het geheel te injecteren (met een kortere tijdslimiet) en vooral alles veel bombastischer te maken. De inzet is verviervoudigd in dit nieuwe spel zonder de inventiviteit van het eerste deel ooit te verliezen. Dit maakt dat Saw II al haast een even verrassende film is als de eerste Saw en zelfs als je weet hoe dit alles zal eindigen, blijft het spannend en interessant, zeker wanneer je op bepaalde details begint te letten.
Zoals in heel wat horrorfilms is de grote ster van de show natuurlijk niet zozeer de slachtoffers, maar uiteraard de moordenaar en voor deze franchise hadden ze echt niemand beter kunnen vinden dan Tobin Bell. Hij heeft gestalte aan de zieke John Kramer, die door de media de Jigsaw Killer wordt genoemd, en het is een rol die hem duidelijk absoluut perfect afgaat. Hij wasemt de afgunst, de verbittering en ook zeker wel het sadisme uit die John maken tot de man die hij is. Ook krijgen we nog meer inzage in zijn motieven, zijn ideeën en waarover het allemaal gaat bij hem. Hij is hier om mensen die in zijn ogen ondankbaar zijn voor de gift van het leven terug op het juiste pad te zetten… of hen helpen in de kist te stappen als ze die gift nog steeds niet naar waarde weten te schatten.
Een brug tussen de valstrikken van het eerste deel die al uiterst gemeen waren, maar nog geen grote focus op de gore scènes en de letterlijke bloedmachines waarvoor de serie later bekend zou worden; de testmethodes in Saw II zijn gevarieerd, bruut en bovenal erg creatief. En hier en daar best low-budget. En dan bedoelen we Johns budget, niet dat van de studio. Veel van de film gebruikt dingen wat er uitziet als gerecycled materiaal die nu zijn omgetoverd in potentieel dodelijke wapens. Het is niet alleen het zenuwgas dat er voor zorgt dat er al aardig wat bloed begint te vloeien. Dat de cast dan ook een beetje begint door te draaien, is dan ook erg begrijpelijk.
De cast bestaat voornamelijk uit nieuwe gezichten, hoewel we ook enkele terugkerende partijen mogen verwelkomen. Naast John, die we al in deel 1 leerde kennen, is rechercheur Allison Kerry ook weer van de partij als Jigsaw-experte ter plekke. Een experte van de andere zijde van het Jigsaw-verhaal maakt trouwens ook terug haar opwachting. Het was een fijn weerzien met Amanda Young, de enige bekende persoon die ooit één van Johns testen tot een goed einde wist te brengen en nu een tweede keer mag spelen. What a lucky girl… Maar ook de nieuwkomers waren best goed. Eric Matthews werkt als een opvliegend type bijvoorbeeld als een perfecte tegenstelling om voor de zacht sprekende John te zetten.
Ook de mensen binnen het huis werken erg goed met elkaar. Op een antagonistische manier wel te verstaan. Ze staren elkaar meerdere keren naar het leven en zeker Xavier was een geweldige secundaire antagonist. Hij komt ook het dichtst bij de belichaming van John’s lessen. Hij zal zowat alles doen om te blijven leven, enkel het stukje rond zelfopoffering voor redding heeft hij niet meteen zo begrepen. Als we even retrospectief naar deze films kijken (en lettend op hoe deze franchise wel eens een horrorfilmsoap wordt genoemd, is dit wel geoorloofd), is het fascinerend om te zien hoe er op gebied van personages hier al zaadjes gepland worden voor de latere films.
De personages gedragen zich niet zomaar zoals ze hier doen, het zal later in de serie nog een rol spelen. Voorschaduwing is niks nieuws in films, maar er zijn niet veel die het zo subtiel doen voor films later in de franchise! Een laatste plus voor deze film, is de regelmatig fijne dialoog. John weet zijn woorden erg nauwkeurig te kiezen, maar ook Eric kan er wat van. Een sarcastische bemerking tegen zijn zoon is bijvoorbeeld echt wel een goed geschreven stukje.
Maar het is echter wel iets gevaarlijks als de interessantste personages in de film de eigenlijke slechteriken zijn. Hier valt het nog mee, maar het is toch ook op het randje. John Kramer is op geen enkel vlak meer een aangename man en toch komt hij, als je de kalmte bewaard, best eerlijk over en hoewel zijn methodes gestoord zijn, valt er wel iets te zeggen voor de filosofie erachter. En dan is het beetje frustrerend als mensen niet luisteren naar wat hen gezegd wordt. Zowel John als Allison stellen dat Eric moet luisteren, maar er is eigenlijk geen enkel moment waarop hij dat echt doet.
Passend voor zijn personage, zeer zeker, maar het is lastig om hem ondanks verschillende waarschuwingen het toch te blijven zien doen. Kalmte kan je redden zeggen ze dan. Maar een ander probleem met zo’n interessante moordenaar in de hoofdrol (maar niet als protagonist) is dat je ook niet zoveel te weten komt over de rest van de cast. Zo hebben de slachtoffers in het huis allemaal iets gemeen en dat wordt en op het einde wordt het wel duidelijk wat, maar er zijn maar een paar mensen waarvan we echt details horen over wat ze hebben uitgevreten. Als je echt wil weten wat ze op hun kerfstok hebben en wat hen in deze situatie heeft gebracht, moet je gaan spitten in notities en interviews van wat de acteurs en productie denken over wat de personages gedaan hebben. Dat is niet goed en een beetje gemiste kans.
Een ander probleem met de film en dat ligt specifiek aan de regisseur is het chaotische “quick-cut” camerawerk in bepaalde scènes. Soms waren de overgangen geweldig, erg vloeiend, maar zeker bij de eerste moord kunnen we de stijl gerust overkill noemen. Een flikkering waarin we overgaan van het gezicht van het slachtoffer, de timer, de omgeving, constant heen en weer in seconden tot je volledig gedesoriënteerd bent… Nee, absoluut geen meerwaarde voor de film maar jammer genoeg wel de stijl van Darren Lynn Bousman, dus een minpunt dat ook enkele vervolgen zullen kennen.
Saw II, de film die de traditie begon om elk jaar een nieuwe film uit te brengen (een traditie die duurde tot het eerste einde van de reeks met deel 7) en het mag dan al een jaar na de eerste zijn uitgekomen, het was zeker een waardige opvolger. Het is al meer een horrorthriller en een opstapje in gruwelijkheid van de vorige film (als je bang bent voor naalden, dan zal deze film je zeker niet helpen), maar we zitten nog niet op de bloedbanklevels die het later zou halen. Wel krijgen we een erg uitgebreide kijk op de filosofie van de moordenaar, die magnifiek gespeeld wordt door Tobin Bell.
Hoewel John Kramer een moordenaar noemen… Dat ligt technisch een beetje ingewikkeld, maar dat maakt hem eigenlijk best een interessante anomalie in de horrorwereld. Maar hij is zeker sadistisch en verbitterd en een niemand om mee op de koffie te gaan. De dialoog was met momenten al even scherp als John’s lesmateriaal en ook qua personages was het best goed te doen. Iets betere luisterskills zouden handig zijn maar als ze dergelijke talenten hadden, dan zaten ze nu niet in dit soort situaties. Wel kon de film het gerust zonder de sommige van de flashy cameratechnieken. De vlotte overgangen waren briljant maar de flikkering naar de dood, absoluut onnodig en vooral lastig om naar te kijken. Op naar deel 3!
GENRE: HORROR, MYSTERY, THRILLER
JAAR: 2005
REGISSEUR: Darren Lynn Bousman
CAST: Donnie Wahlberg, Tobin Bell, Shawnee Smith, Erik Knudsen
LAND: Verenigde Staten