Bij Cult Epics verscheen het lijvige boek Sylvia Kristel: From Emmanuelle to Chabrol van Jeremy Richey. De in Nederland geboren Sylvia Kristel werd in 1974 een wereldster als Emmanuelle (Just Jaeckin).Een minder bekend feit is dat Sylvia Kristel tussen 1973 en 1981 in meer dan 20 films speelde met enkele van de grootste regisseurs uit de filmgeschiedenis, waaronder Walerian Borowczyk, Alain Robbe-Grillet, Roger Vadim en Claude Chabrol. We hadden een babbel met Jeremy Richel over jawel, Sylvia Kristel.
Dag Jeremy. Je hebt een zeer interessant en uitgebreid boek geschreven over Sylvia Kristel. Waar komt je fascinatie voor deze actrice vandaan?
Jeremy: Ik ontdekte Sylvia voor het eerst als kind via een foto in een boek. Ik had nog nooit iemand als haar gezien en ik voelde meteen een verwantschap. Ze werd een van mijn favoriete actrices toen ik Borowczyk’s La Marge voor het eerst zag in het midden van de jaren negentig als een twintiger. Na het zien van La Marge raakte ik enorm gefascineerd door haar en begon ik haar films op te sporen en alles over haar te ontdekken. Sylvia was anders dan alle andere actrices, een uniek poëtisch talent dat veel meer respect verdient dan ze tijdens haar leven kreeg.
Ik vind de ondertitel van je boek geweldig: From Emmanuelle To Chabrol. Het geeft meteen het respect aan dat je voor haar hebt, want Sylvia Kristel wordt te vaak geïdentificeerd met haar imago als seksbom, waardoor men vergeet dat ze ook een goede actrice was.
Jeremy: Ze was zoveel meer dan alleen Emmanuelle of een soft-core queen en daarom wilde ik ervoor zorgen dat het in de titel van het boek tot uiting kwam, het was een van de leidende ideeën erachter. Sylvia kon nooit ontsnappen aan het personage Emmanuelle, ondanks het feit dat ze in haar kielzog met de meest bijzondere filmmakers uit de geschiedenis werkte en de ene onvergetelijke acteerprestatie na de andere neerzette. Sylvia werd anders behandeld dan haar leeftijdsgenoten, vooral door de pers. De twee actrices aan wie Sylvia enkele van hun grootste rollen te danken heeft (nadat ze die had afgewezen), Isabelle Adjani en Isabelle Huppert, werden nooit zo monsterlijk vrouwonvriendelijk behandeld als Sylvia. Ik wilde mensen er met dit boek zo graag aan herinneren hoe krachtig en uniek Sylvia op het scherm was… zoveel meer dan Emmanuelle. Veel meer…
Mede door jouw boek en de blu-ray box van Cult Epics is Sylvia Kristel weer wat in de belangstelling gekomen. Ik neem aan dat dit je gelukkig maakt.
Jeremy: Extreem gelukkig. In het afgelopen jaar zijn er boxsets, speciale uitgaven en zelfs geremasterde soundtracks aan Kristel gewijd. Ik ben zo blij dat mijn boek een rol heeft gespeeld in deze welverdiende opleving. Wat ik ook nog doe, dit boek zal altijd mijn belangrijkste project blijven en ik zal Sylvia’s nalatenschap blijven steunen zolang ik leef. Zodra La Marge, Claude Chabrol’s Alice en Roger Vadim’s Une Femme Fidele in een speciale uitgave zijn gerestaureerd, zullen meer filmfans ontdekken hoe verbazingwekkend haar beste werk was.
Heb je iets met Nederlandse films of is je fascinatie voor Sylvia Kristel toevallig?
Jeremy: Ik ben behoorlijk geobsedeerd door de Nederlandse cinema op dit moment, maar het komt allemaal in eerste instantie door mijn liefde voor Sylvia en haar werk. Ik heb veel geweldige kunst ontdekt dankzij Sylvia, van cinema tot literaire werken, fotografie, poëzie, schilderkunst… Sylvia had zoveel effect op vele grote kunstenaars tijdens haar leven. In het boek heb ik me verdiept in Sylvia’s andere artistieke werken buiten de cinema. Ik hoop dat de lezers begrijpen hoezeer ze een volledig afgeronde en ontwikkelde kunstenares was, vooral met haar beroemde schilderijen.
Met je boek ben je bij Cult Epics terechtgekomen. Een bijna logische stap.
Jeremy: Ik had Nico B. jaren geleden geïnterviewd voor mijn eerste kwartaalpublicatie Art Decades, dus we waren al een beetje bekend met elkaar. Cult Epics is altijd mijn favoriete boutiquelabel geweest en het is de thuisbasis van geweldige Nederlandse releases in de States. Nico had de la Parra’s Frank and Eva, Sylvia’s geweldige eerste film, al uitgebracht. Bovendien hadden ze een uitgeverslijn, het leek dus perfect en dat was het ook. Nico heeft geweldig werk geleverd met het ontwerpen van het boek. Dat mijn eerste publicatie een luxe hardcover koffietafelboek was, was echt geweldig en ik zal Nico altijd dankbaar zijn.
Sylvia Kristel overleed in 2012. Hoe ging te werk, want aan haar kon je niet meer vragen.
Jeremy: Onderzoek, onderzoek en nog eens onderzoek. Ik ben een aantal jaar bezig geweest met het schrijven van het boek en het grootste deel daarvan was te danken aan al het onderzoek dat ik heb gedaan door duizenden oude artikelen te lezen, plus de vele interviews die Sylvia heeft gegeven. Er zijn ook haar eigen prachtige en beklemmende memoires. Het beste deel van het proces was het interviewen van zoveel belangrijke artiesten die haar kenden en met haar werkten, van Just Jaeckin over Francis Lai en Pim de la Parra tot Joe Dalessandro. Het was heel bijzonder om een aantal van Sylvia’s belangrijkste medewerkers te horen.
Sylvia schreef haar eigen autobiografie Naked. Was het niet te moeilijk om te voorkomen dat de twee boeken elkaar overlapten?
Jeremy: Eerlijk gezegd niet, want haar boek ging vooral over haar privéleven, terwijl mijn boek zich richt op haar carrière, hoewel het ook als een biografie werkt. Haar boek is zo beklemmend en poëtisch. De enige fout in mijn ogen is dat ze niet meer ingaat op haar filmwerk, waar ik me absoluut op concentreer. Haar filmografie is zo’n belangrijk hoofdstuk in de Europese filmgeschiedenis.
Het is ook een fotoboek. Ik neem aan dat er geen tekort aan foto’s van haar was. Werd je ze nooit beu?
Jeremy: Nee, ik ben altijd blij als ik een nieuwe foto ontdek en ik ben zo blij dat het boek een koffietafel deluxe formaat heeft omdat alle fotografie en oud reclamemateriaal zo belangrijk is. Mijn onderzoek is nooit gestopt en ik vind nog steeds zeldzaam materiaal, van foto’s tot recensies en interviews. Het is spannend en ik hoop dat ik ooit een herziene en uitgebreide versie van het boek kan maken.
Sylvia Kristel als actrice. Hoe zou je haar omschrijven?
Jeremy: Ze was een Marlene Dietrich voor een nieuwe tijd. Zonder enige training was ze instinctief in staat om een stille stijl van filmacteren te combineren met een ultramoderne. Er is gewoon nooit iemand anders geweest zoals zij. Ik blijf verbijsterd over mensen die haar werk bekijken en niet kunnen herkennen hoe onderscheidend en speciaal haar acteerstijl was. Misschien is een deel van het probleem dat veel moderne toeschouwers getraind zijn om zich te concentreren op dialogen, terwijl Sylvia het meest uitblonk tijdens stille momenten. De manier waarop ze die betoverende blik en onmogelijk verfijnde lichaamsbewegingen kon gebruiken was verbazingwekkend. Ze was een getrainde danseres en dat zie je terug in haar hele filmografie. En ze groeide veel en snel als actrice. Vergelijk haar zelfvertrouwen tussen Jaeckin’s Emmanuelle en Giacobetti’s Emmanuelle 2 of kijk naar Frank en Eva gevolgd door iets als Lussanet’s Mysteries om te zien hoeveel ze verbeterd is. Het is echt iets.
Mijn boek gaat in wezen over een periode van tien jaar in haar carrière en de veranderingen en groei die ze doormaakte zijn echt indrukwekkend. Als ze niet de fout had gemaakt om eind jaren zeventig naar Hollywood te gaan en alleen in Europese films was blijven werken, zou haar carrière er in de jaren tachtig en daarna zo veel anders hebben uitgezien. Ik zal nooit over mijn woede heen geraken over wat Hollywood eind jaren zeventig en begin jaren tachtig met haar carrière en leven heeft gedaan. Je zult me nooit studio’s als Cannon of filmmakers als Jennings Lang zien bejubelen.
Ik vergelijk haar leven vaak met dat van Romy Schneider. Aan de buitenkant is het alleen maar glamour, maar aan de binnenkant was er zo veel verdriet.
Jeremy: Dat is een uitstekende vergelijking, want er was veel verdriet. Het onderzoek en het schrijven van het boek was zeer de moeite waard, maar emotioneel was het een zeer zware ervaring. Naast het feit dat Sylvia mijn favoriete actrice is, heb ik ook een persoonlijke band met haar op een aantal diepgaande manieren, van problemen met mijn vader tot teleurstellingen in mijn carrière en verslavingsproblemen. Sylvia is mijn spirituele zus. Het boek is eerlijk gezegd heel persoonlijk voor me. Ik hoop dat dat zo overkomt.
De naam Sylvia Kristel heeft overal een andere reputatie. In sommige landen is ze het toonbeeld van een vrijgevochten vrouw, terwijl andere delen van de wereld vinden dat ze zichzelf heeft uitgebuit. Hoe zie jij haar?
Jeremy: Ze was een dolende dichteres en muze. De pers en de Engelstalige filmindustrie probeerden haar bij elke gelegenheid uit te buiten en ze vernietigden de filmcarrière die ze later in haar leven had moeten hebben, maar uiteindelijk zullen haar geest en werk veel langer overleven dan degenen die haar kwaad hebben gedaan.
De hele wereld kent haar als Emmanuelle. Ik denk dat dit een van haar minste films is. Wat vind jij ervan?
Jeremy: Ik vind de eerste Emmanuelle een visueel mooie film en het is een mijlpaal. Dat gezegd hebbende, zowel Jaeckin als Sylvia hebben daarna veel betere films gemaakt. Ik denk eigenlijk dat Emmanuelle 2 het echte meesterwerk van de serie is en een van haar beste en meest gedurfde optredens bevat. Ik zou echter zo graag willen dat ze daarna niets meer had gemaakt, want ze wilde zeker niet verder met de rol, maar werd uiteindelijk in een hoek gedreven na haar behandeling in Hollywood. Het is tragisch, absoluut tragisch, dat ze later in haar carrière uit financiële noodzaak met de rol door moest gaan. Ze had terug in Europa kunnen zijn om met filmmakers als Maurice Pialat te werken, maar Amerika en Emmanuelle hielden haar volledig aan de grond. Het maakt me ontzettend verdrietig, want haar beste werk was zeker niet de Emmanuelle-films, met deel 2 als uitzondering, omdat ik dat op zichzelf een opmerkelijke film vind.
Soms denk ik dat haar lichaam een last was. Ik bedoel, ze werd vaak gecast voor haar lichaam en niet vanwege haar acteertalent. Enig idee hoe Sylvia hiermee omging?
Jeremy: Het was frustrerend voor haar, vooral toen ze in een aantal belangrijke films begon te spelen. Ze had geen probleem met naakt, maar het werd bijna altijd uitgebuit in het reclamemateriaal voor de films, ongeacht de erotische kwaliteiten die ze al dan niet hadden. We wilden echt dat het boek zou weergeven hoe uitbuitend veel van het marketingmateriaal in de jaren zeventig was. Jongere lezers zullen misschien geschokt zijn door het royale gebruik van naakt in het reclamemateriaal, maar het was een andere tijd en het was belangrijk om te laten zien hoe deze films (en Sylvia) werden verkocht.
Je hebt dus met mensen gesproken die Sylvia kenden. Hoe keken zij tegen haar carrière aan?
Jeremy: Ja, nogal wat mensen. Jaeckin, Francis Lai, Joe Dallesandro en Pim de La Parra waren enkele van de belangrijkste. Ze hielden allemaal van haar en hadden veel respect voor haar. Afgezien van Jaeckin, geloof ik dat dit de eerste interviews waren die deze geweldige mensen gaven over hun tijd met Sylvia. Ik ben vooral dankbaar dat ik Francis Lai kort voor zijn overlijden heb kunnen interviewen. Ik heb ervoor gezorgd dat ik deze interviews volledig heb opgenomen, omdat ze een veel completer portret van Sylvia geven dan tot nu toe is gepresenteerd.
Wat is volgens jou de beste film die ze ooit heeft gemaakt?
Jeremy: La Marge, hoewel ik denk dat Alice, Une Femme Fidele en Mysteries allemaal meesterwerken zijn. Maar La Marge heeft in mijn ogen geen gelijke. Ik denk dat het een van de beste films is die ooit is gemaakt. Ze noemde La Marge ook haar favoriet in haar memoires, hoewel ze in eerdere interviews Alice en Mysteries als haar favorieten noemde. Het werk dat ze voor Borowczyk deed aan La Marge is uitzonderlijk. Ik kan niet genoeg zeggen over deze buitengewone film.
Wat is naast Sylvia Kristel het mooiste uit Nederland?
Jeremy: Terwijl ik onderzoek deed naar het boek over Sylvia werd ik verliefd op de Nederlandse kunstenaar Anton Heyboer. Eind jaren zeventig zouden Sylvia en Monique van de Ven een film maken met hen, maar het is er nooit van gekomen. Ik had ze zo graag samen aan het werk gezien en het blijft een van de meest intrigerende van de vele geplande projecten die Sylvia nooit heeft gemaakt. Ik heb een heel hoofdstuk in het boek hierover, van afgewezen rollen zoals King Kong tot nooit gemaakte droomprojecten Madame Bovary en Madonna of the Sleeping Cars. Ik heb een aantal boeken over Heyboer gevonden en ik hou van zijn verhaal en werk. Er waren zoveel geweldige Nederlandse figuren die ik ontdekte terwijl ik aan het boek werkte, van Hester Albach tot Mathilde Willinck tot de new wave band The Meteors die een heel album aan Sylvia opdroegen! Ik zou zo graag op een dag Nederland bezoeken en Sylvia’s geboortestad Utrecht zien en haar graf bezoeken.
ENGLISH VERSION
Dear Jeremy. You wrote a very interesting and comprehensive book about Sylvia Kristel. Where does your fascination with this actress come from?
Jeremy: I first discovered Sylvia as a child via a photograph in a book. I had never seen anyone like her and I felt an immediate kinship. She became one of my favorite actresses when I first saw Borowczyk’s La Marge in the mid-nineties when I was in my twenties. I became extremely fascinated by her after seeing La Marge and I began tracking down her films and discovering everything I could about her. Sylvia was unlike any other actress, a singular poetic talent deserving of so much more respect than she was given during her lifetime.
I love the subtitle : From Emmanuelle To Chabrol. It immediately indicates the respect you have for her, because too often Sylvia Kristel is identified with her image as a sex bomb which makes one forget that she was also a good actress.
Jeremy: She was so much more than just Emmanuelle or a soft-core queen which is why I wanted to ensure that was reflected in the title of the book since it is one of the guiding ideas behind it. Sylvia was never allowed to escape from the character of Emmanuelle despite the fact that in its wake she worked with some of the most extraordinary filmmakers in history, giving one unforgettable performance after another. Sylvia was treated differently than her peers especially by the press. The two actresses who have Sylvia to thank for some of their greatest roles (after she turned them down), Isabelle Adjani and Isabelle Huppert were never treated with such monstrous misogyny as Sylvia by the press especially. I wanted so badly with this book to remind people just how powerful and completely unique Sylvia was on screen…so much more than Emmanuelle. So much more…
Everything is relative, but partly because of your box and the blu-ray box of Cult Epics, Sylvia Kristel came back into the spotlight somewhat. I suppose this makes you happy.
Jeremy: Extremely happy. Just in the past year there have been box-sets, special edition releases and even remastered soundtracks dedicated to career. I’m so pleased that my book played a part in this most deserved revival. Regardless of what I do going forward, this book will always be my most valued project, and I’ll continue supporting Sylvia’s legacy as long as I’m breathing. As soon as La Marge, Chabrol’s Alice and Vadim’s Une Femme Fidele are given proper special edition restorations, more and more film fans will discover just how truly astonishing her best work was.
Do you have a thing for Dutch films or is your fascination with Sylvia Kristel there by accident?
Jeremy: I’m pretty obsessed with Dutch cinema at this point, but it all comes initially from my love for Sylvia and her work. I’ve discovered so much great art thanks to Sylvia from cinema to literary works, photography, poetry, painting…Sylvia had such an effect on so many great artists throughout her life. I delved into Sylvia’s other artistic endeavors outside of cinema throughout the book. I hope readers come away from it understanding how much of a fully rounded and developed artist she was, especially with her celebrated painting.
With your book, you joined Cult Epics. An almost logical step. Explain.
Jeremy: I had interviewed Nico B. years ago for my first quarterly publication Art Decades, so we were a bit familiar with each other. Cult Epics has always been my favorite boutique label, and it has been the home of great Dutch releases in the States. Nico had already put out de la Parra’s Frank and Eva, Sylvia’s amazing first film. Plus they had a publishing line so it seemed perfect, which it was. Nico did an amazing job designing the book. Having my first publication be a hardcover deluxe coffee-table book was truly amazing, and I’ll always be grateful to Nico.
Sylvia Kristel died in 2012. How did you proceed because there was nothing more you could ask of her.
Jeremy: Research, Research and Research. I spent several years writing the book and most of that was due to all the research I did going through thousands of old articles plus the many interviews Sylvia gave. There is also her own wonderful and haunting memoir. The best part of the process was getting to interview so many important artists who knew and worked with her, from Just Jaeckin to Francis Lai to Pim de la Parra to Joe Dalessandro. Getting to feature some of Sylvia’s most important collaborators was really special.
Sylvia wrote an autobiography of her own with Naked. Wasn’t it too difficult to avoid overlapping the two books?
Jeremy: Honestly, it wasn’t since her book was mostly about her private life whereas my book is focused on her career, although it operates as a biography as well. Her book is so haunting and poetic. Its only fault in my eyes is that she didn’t discuss her film work more, which is the absolute focus of mine. Her filmography is such an important chapter in European film history.
It is also a picture book. I suppose there was no shortage of photos of her. Did you never get tired of them?
Jeremy: No, I am always thrilled when I discover a new image, and I’m so glad the book is in a coffee-table deluxe format as all the photography and old advertising material is so important. My research has never stopped, and I am still finding rare material from photos to reviews to interviews. It’s exciting, and I hope I can do a revised and expanded version of the book someday.
Sylvia Kristel as an actress. How would you describe her?
Jeremy: She was a Marlene Dietrich for a New Age. Without any training, she instinctually was able to combine a silent style of film acting with an ultra modern verve. There has simply never been anyone else like her. I remain baffled by people who watch her work who can’t recognize how distinctive and special her acting style was. Perhaps part of the problem is that many modern audiences are trained to focus on dialogue, whereas Sylvia excelled the most during silent moments. The way that she was able to utilize that mesmerizing stare and impossibly finessed body movements was astonishing. She was a trained dancer and that shows throughout her filmography. And she grew so much and so rapidly as an actress. Compare her confidence level between Jaeckin’s Emmanuelle and Giacobetti’s Emmanuelle 2 or watch Frank and Eva followed up by something like Lussanet’s Mysteries so see just how much she improved. It’s really something. My book essentially covers about a ten-year period in her career, and the changed and growth she went through is really jaw dropping. Had she not made the mistake of going to Hollywood in the late seventies and continued to work just in European films, her career in the eighties and beyond would have been so much different. I’ll never get over the rage I feel about what Hollywood did to her career and life in the late seventies and early eighties. You’ll never see me join in celebrating studios like Cannon or filmmakers like Jennings Lang.
I often compare her life to Romy Schneider’s. On the outside it’s only glamour, but on the inside there was actually a lot of sadness.
Jeremy: That’s an excellent comparison, as there was so, so much sadness. Researching and writing the book was extremely rewarding, but emotionally it was a very hard experience. On top of being my favorite actress, I relate personally with Sylvia in a number of profound ways, from issues with my father, to career disappointment to addiction issues. Sylvia is my spiritual sister. The book is honestly an extremely personal work to me. I hope that comes through.
Sylvia Kristel’s name has a different reputation everywhere. In certain countries she is the epitome of a free-spirited women, while other parts of the world think she exploited herself. How do you see her?
Jeremy: She was a wandering poet and muse. The press and the English language film industry tried to exploit her at every turn, and they destroyed the film career she should have had later in her life, but ultimately her spirit and work will survive much longer than those who caused her harm.
The whole world knows her as Emmanuelle. I think this is one of her least films. What do you think?
Jeremy: I think the first Emmanuelle is a visually beautiful film and it’s a landmark work. That said, both Jaeckin and Sylvia made much better films after. I actually think Emmanuelle 2 is the real masterpiece of the series and contains one of her best and most daring performances. I so wish she hadn’t made any after, though, as she certainly didn’t want to continue with the role but ultimately was backed into a corner after her treatment in Hollywood. It’s tragic, absolutely tragic, that she had to continue with the role later in her career out of financial necessity. She could have been back in Europe working with filmmakers like Maurice Pialat, but America and Emmanuelle completely grounded her. It makes me extremely sad as her best work was always outside the Emmanuelle films, part 2 being the exception as I think that’s a remarkable film in its own right.
Sometimes I do think her body was a burden. I mean, she was often cast for her body and not because of her acting talent. Any idea how Sylvia dealt with this?
Jeremy: It was frustrating for her, especially as she started to appear in some seriously important films. She had no problem with nudity, but it was nearly always exploited in the advertising materials for the films, regardless of any erotic qualities they might or might not have had. We really wanted the book to reflect how exploitative much of the marketing material was throughout the seventies. Younger readers might be shocked by the liberal use of nudity in the advertising materials, but it was a different time, and it was vital to show how these films (and Sylvia) were sold.
Did you talk to people who knew Sylvia and how did they view her career?
Jeremy: Yes quite a few. Just Jaeckin, Francis Lai, Joe Dallesandro and Pim de La Parra being some of the most important. They all loved and had great respect for her. Just Jaeckin aside, I believe these were the first interviews given by these amazing folks completely centered on their time with Sylvia. I’m especially grateful that I got to interview Francis Lai shortly before his passing. I made sure to include these interviews in full as they offer a much fully rounded portrait of Sylvia than has been presented before.
What do you think is the best film she ever made?
Jeremy: La Marge although I think Alice, Une Femme Fidele and Mysteries are all major masterpieces. La Marge has no equal in my eyes, though. I think it’s one of the greatest films ever made. She named La Marge her favorite as well in her memoir, although in earlier interviews she named Alice and Mysteries as her favorites. The work that she did for Borowczyk on La Marge is positively supernatural in how exceptional it is. I can’t say enough about that extraordinary film.
Besides Sylvia Kristel, what is the most beautiful thing from Holland?
Jeremy: While I was researching the book on Sylvia I fell in love with the Dutch artist Anton Heyboer. In the late seventies, Sylvia and Monique van de Ven were going to make a film about his wives but it never came to be. I would have so loved to see them working together, and it remains amongst the most intriguing of many planned projects Sylvia never made. I have a whole chapter in the book about these, from rejected roles like King Kong to never made dream projects Madame Bovary and Madonna of the Sleeping Cars. I have found a number of books about Heyboer and I love his story and work. There were so many great Dutch figures I discovered while working on the book, from Hester Albach to Mathilde Willinck to the new wave band The Meteors who dedicated an entire album to Sylvia! I’d so love to visit the Netherlands one day and see Sylvia’s hometown of Utrecht and visit her grave. Hopefully someday…maybe tomorrow, I’ll find a way.