Het filmfestival van Gent, voor cinefielen gemakshalve Film Fest Gent, is dit jaar 50 geworden. Volgens Wim De Witte – en als programmadirecteur kan hij het weten – passeerden zo’n zesduizend films de revue. Fast Forward deed zijn best om een piepkleine selectie te maken van vijf decennia filmgeschiedenis.
J’AI PERDU MON CORPS
Nee, sommige tekenfilms zijn niet voor kinderen… In J’ai perdu mon corps ontsnapt een afgehakte hand uit het mortuarium en gaat op zoek naar zijn bijhorende lichaam. We zien de hand halsbrekende toeren uithalen op het dak, levensgevaarlijke ratten trotseren in het riool en jawel, je leeft gewoon mee met dit onderdeel van het menselijke lichaam. Regisseur Jérémy Clapin weet een eenzame hand tot leven te wekken en zelfs emoties te laten uitdrukken. Wat kan ik zeggen? J’ai perdu mon corps is gewoon een gevoelige en prachtige animatiefilm. (Evelyne D’Hoker)
NECO Z ALENKY (ALICE)
Jan Svankmajer is misschien niet bekend bij het brede Belgische publiek, maar hij is wel wereldberoemd in Tsjechië en bij meer dan een dozijn kunststudenten. De reden? Svankmajer creëert droomwerelden als geen ander. In zijn inconische stijl combineert hij live action met stop motion om dromerige en soms nachtmerrieachtige taferelen te toveren. De animatie is altijd uitzonderlijk creatief en met een hoek af. Neco z Alenky is hiervan het perfecte voorbeeld. De film is een eigenzinnige adaptatie van Alice in Wonderland. Hoewel het narratief vrij mager is, bouwde Svankmajer aan een visueel indrukwekkende wereld waar zelf Lewis Caroll zelf moelijk aan kan tippen. De creaties van Svankmajer zijn een must see voor fans van Terry Gilliam en Tim Burton, wiens oevures duidelijk werden beïnvloed door Svankmajer. (Joris Verpoest)
TABU
Een filmfestival is de plaats om ontdekkingen te doen en verrast te worden. Dat overkwam me o.a. in 2012 bij het bekijken van het Portugese Tabu, een competitiefilm die nadien ook meer dan verdiend met de Grand Prix ging lopen. De mysterieuze en in bijzonder knappe zwart & wit-beelden geschoten film vertelt het verhaal van Pilar, een vrome vrouw die in het in nevels gehulde verleden van haar buurvrouw Aurora duikt. Het tweetal gaat op zoek naar een man die het bewogen leven van de temperamentvolle oude vrouw een sleutelrol vertolkte. Hoge verwachtingen had ik niet van deze titel die eigenlijk meer als vullertje op mijn programma belandde, maar toch maakte de film indruk en was ik achteraf meer dan blij dat ik hem nog aangestipt had. Visuele poëzie waarmee regisseur Miguel Gomes alle juiste snaren wist te raken. (Raf Geusens)
COLD WAR
De uppercut Cold War (originele titel: Zimna Wojna) van de Poolse regisseur Pawel Pawlikowski is een overweldigende en hartverscheurende mix van een passionele liefde en,het verhaal met een grote ‘V’ dat zich afspeelt ten tijde van de Koude Oorlog. Aan de hand van het strakke 4/3-formaat en de uitstekende zwart-witfotografie die de cineast ook al hanteerde in Ida, een zijn bejubelde vorige films, slaagt Pawlikowski er opnieuw in te verrassen met een intens verhaal, een briljante enscenering, geweldige vertolkingen, uitstekende montage en een hoogstaande muziekscore die de dramaturgie van dit meesterwerk bovendien subliem versterkt. (Marc Bussens)
ANNETTE
Dit is het soort film waarvoor het media van cinema is uitgevonden! Bekroond met een Gouden Palm voor regisseur Leos Carax, Annette is een meesterklasse in het brengen van een diepgravend en complex verhaal van de relatie tussen een provocerende comedian en een gevierde operazangeres. Een botsing van werelden, waar thema’s als liefde en roem adem geven aan ouderschap en jaloezie in een visueel en auditief meesterwerk. Tot de rand gevuld met geïnspireerde iconografie. Dit internationaal romantisch musicaldrama is een genot voor de ogen en oren, ondanks het gebrek aan je typische musicalmeezingers en gedragen door een rooster van absolute topacteurs. Met hoofdrollen voor Adam Driver, Marion Cotillard en Simon Helberg, alsook een kleine stemrol voor onze eigen Wim Opbrouck. Annette is een unieke filmervaring die je niet zo zeer bekijkt maar beleeft. Absoluut een film die je minstens één keer moet hebben gezien, ongeacht je smaak in films. (Bjorn Vandermarliere)
GOODBYE TO LANGUAGE
Doorgaans heb ik het niet zo voor 3D-brilletjes. Het is niet zo zeer dat ik zelfmedelijden heb doordat ik als brillendrager met een tweede bril op de neus zit te sukkelen, maar de cinema is nu eenmaal geen onderdeel van een attractiepark. Een uitzondering is Adieu au langage – oftewel Goodbye To Language – van wijlen Nouvelle Vague-veteraan Jean-Luc Godard. De film werd gepresenteerd als iets dat beter was dan Avatar – niet dat dit zo moeilijk was om te overtreffen – maar met Godard achter de lens wist je dat je meermaals zou beetgenomen worden. Een beeldencarousel waar geen touw aan vast te knopen is, maar wel een unieke visuele belevenis is om u tegen te zeggen. Een aspirientje op het nachttafeltje voor de hoofdpijn achteraf is geen luxe. (Didier Becu)
SURF NAZIS MUST DIE
Surf Nazis Must Die speelt zich af aan de post-apocalyptische kustlijn van Californië, waar surfbendes vechten om de controle van het strand. Wanneer een jonge man wordt vermoord door de meest beruchte bende, de Surf Nazi’s, gaat Leroy’s bejaarde moeder op wraakpad. Surf Nazis Must Die is een lelijke B-film: er wordt constant tegen het licht gefilmd en de “post-apocalyptische” wereld bestaande uit een paar verlaten industriegebouwen ziet er een beetje uit als Charleroi aan de zee. Toch heeft ze één ontzettend grote troef: Eleanor “Mama” Washington (Gail Neely) is volgens mij één van de meest entertainende personages uit de filmgeschiedenis. Hoewel ze het hoofdpersonage is, krijgt ze weinig schermtijd, maar wanneer ze dat krijgt, is het puur goud. (Joris Verpoest)
VORTEX
In Vortex ontvouwt de Frans-Argentijnse regisseur Gaspard Noé diep menselijke realiteit in correlatie met voortreffelijke cinematografische techniek. Dit pakkend humaan het drama is een radicaal en confronterend meesterwerk over ouderdom en de giftigheid van het verstrijken van de tijd. De film, die op virtuoze wijze gebruik maakt van de splitscreen-techniek, stelt de toeschouwer in staat om het verloop van zijn personages parallel en live te volgen, zorgt voor een krachtige cinematografische ervaring van grote soberheid. Gedragen door drie adembenemende acteurs (Françoise Lebrun, Dario Argento en Alex Lutz) slaagt de uit het leven gegrepen prent erin formele originaliteit en inhoud te combineren tot een werk dat zich duidelijk onderscheidt door zijn bijdrage aan de zevende kunst. (Marc Bussens)
THE BOX
Mijn Film Fest Gent-herinnering gaat over een les die ik leerde in 2003. Ik had het filmfestival leren kennen tijdens mijn studentenjaren en ging er sinds 2000 elke editie vollen bak voor. Twee weken verlof en telkens minstens 40 films, dat was toen het uitgangspunt en die instelling is 23 jaar later nog niet veranderd. Ik sprak ook regelmatig vol enthousiasme met kameraden over het festival en in 2003 kwamen enkelen onder hen speciaal uit de Kempen af om een film te bekijken. Ik mocht de titel kiezen en ging voor The Box, een Japanse film van Kanji Nakajima over een metalen doos die zich tergend langzaam verplaatst en ondertussen de herinneringen van voorbijgangers capteert. Een totaal verkeerd keuze bleek achteraf. Als filmomnivoor kon ik The Box best smaken, maar de rest van de bende bekeek hoogstens 1 toegankelijke titel per week. Een Japanse arty farty film met nauwelijks dialogen, een slakkengangetje en zwart/wit-beelden bleek een brug te ver voor hen. Bij deze met 20 jaar vertraging mijn excuses daarvoor! (Raf Geusens)
LAMB (DÝRIĐ)
Een filmmarkt waar we ook niet zoveel over horen is die van IJsland en als Dýrið (Engelse titel: Lamb) de enige indicatie is, is dit nochtans een eiland dat we best in de gaten gaan houden. Het langspeelfilmdebuut van regisseur Valdimar Jóhannson wist de shortlist te maken voor een Oscar voor Beste Internationale Film (haalde dit jammer genoeg niet) en toont zich als een erg verfrissende en uniek folkhorrordrama. Het verhaal brengend van een koppel schapenboeren die na het verlies van hun kindje een uitzonderlijk substituut, Dýrið loopt over van de menselijkheid, fijntjes verweven met een bijzondere bevreemdheid. Het toont ook perfect dat niet elke horrorfilm hoeft over te lopen van bloed en dat zelfs een nagenoeg bloedeloze affaire alsnog buitengewoon rauw kan aanvoelen. Met onvergetelijke visuele effecten en een genadeloos einde, is dit een film die je dan misschien niet ’s nachts zal wakker houden, schaapjes tellen zal toch nooit meer hetzelfde zijn. Weer een geweldige aanwinst in de A24-catalogus van excentrieke maar evengoed magnifieke films. (Bjorn Vandermarliere)
WERK OHNE AUTOR
In Werk Ohne Autor van de Duits-Oostenrijkse regisseur Florian Henckel von Donnersmarck, draait alles rond Kurt Barnert (Tom Schilling), een Oost-Duitse kunststudent die voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog in Dresden opgroeit. Het verhaal is gebaseerd op de bekende Duitse schilder Gerhard Richter. De film is het achtste werk van Florian Henckel von Donnersmarck, die eerder ook al films als Das Leben der Anderen en The Tourist op zijn cv schreef. Werk Ohne Autor is een grandioze evocatie van het Duitsland van de 20ste eeuw en de plaats van kunst in de ideologische omwentelingen tijdens deze turbulente periode. (Marc Bussens)
AMMONITE
2020 was een raar jaar op het Filmfest: door de coronapandemie was er ineens een online-luik te vinden en zag ik de helft van mijn filmfestfilms thuis in mijn eigen zetel. Eén van de films die ik toen wél in de zalen zag was Ammonite, maar buiten enkele voorstellingen op het Filmfest werd hij daarna niet in de zalen uitgebracht – die gingen namelijk tot begin juni 2021 dicht. De film kreeg zelfs geen dvd- of Blu Ray-release in ons land… Mary Anning (Kate Winslet) is een historische figuur die in de 19e eeuw gepassioneerd was door fossielen, belangrijke ontdekkingen deed, als een kenner in haar vak beschouwd werd, maar die tijdens haar leven weinig tot geen wetenschappelijke erkenning kreeg wegens het feit dat ze een vrouw was. In de film wordt haar gevraagd om op Charlotte Murchison (Saoirse Ronan) te passen omdat deze “melancholisch” is. Mary moet met haar lange wandelingen maken, zodat ze door de beweging en de zeelucht kan genezen. In de weken die ze samen doorbrengen, groeien de vrouwen naar elkaar toe en worden verliefd… Ammonite is een film van een rauwe werkelijkheid: Mary leeft in armoede in een klein huisje aan zee en ze wordt betaald om Charlotte bezig te houden. Winslet overtuigt als de stugge Mary die al decennia naar fossielen zoekt op de koude stranden van Lyme en Ronan is perfect als het typisch porseleinen poppetje uit die tijd. Alles is in grauwe tinten gedrenkt, de zee is een heel aanwezig personage en ook de liefde tussen de twee spreekt van een zekere dwingendheid. Dat dit nooit bij ons in de zalen kwam is bijna een schande. (Evelyne D’Hoker)
THE CANYONS
Lindsay Lohan in een Paul Schrader-film! Dat we dat nog mochten meemaken en als onbetaalbaar toetje nog eens een bezoek van mister Schrader himself op het Filmfestival van Gent. Je kan flauw gaan doen door te stellen dat Paul Schrader zichzelf iedere keer herhaalt – absolute waanzin – of door te stellen dat een film met Lohan in 50 jaar Film Fest Gent wel heel flauw is – point taken – toch is The Canyons uniek in zijn soort. Net zoals William Friedkin dat deed in Cruising daalt Schrader af in een nihilistisch wereldje vol seks en eenzaamheid waar niemand zichzelf nog vindt. Juist, zowel The Card Counter of Master Gardener zijn betere films van Schrader – en ook vertoond op FFG – maar toen zat het genie niet tête aan tête met toenmaliger artistiek directeur Patrick Duynslaegher (Didier Becu)
