Eric Goossens studeerde communicatiewetenschappen aan de Katholieke Universiteit Leuven. Na zijn carrière als producer in de bedrijven Little Big One en Trix, richtte Eric Goossens in 1995 samen met zijn Franse partner Michel Guimbard het bedrijf Off World op, gespecialiseerd in high-end commercials voor de internationale markt. Vanaf 2003 startte Off World met de productie van documentaires en vandaag is het een van de meest actieve documentaireproducenten in België. Eric Goossens richtte in 1999 samen met Anton Roebben het animatieproductiebedrijf Walking The Dog op.
Eric Goossens is stichtend lid en vice-voorzitter van anim.be, de vereniging van Belgische animatieproducenten en docent aan de Media Arts Design Faculty van de KHLim. Eric is een ronkende naam binnen de internationale filmbusiness en vooral wat betreft de animatiefilm.
Fast Forward-redacteur Marc Bussens had de eer en het genoegen om op de koffie te gaan bij de man achter ontelbare, mooie, sterke en vaak geëngageerde animatieproducties en vooral Another Day of Life, het paradepaardje van het succesvolle firma Walking The Dog.
Another Day Of Life focust zich op een pakkende reis die de (omstreden) Poolse sterjournalist Ryszard Kapuściński (écht) heeft ondernomen doorheen Angola. We noteren het najaar van 1975: Kapuściński komt aan in Zuidwest-Afrika, meer specifiek in de Republiek Angola, als oorlogscorrespondent van het Poolse persagentschap PAP.
Het land staat in vuur en vlam. Twee Angolese legers – dat van de (socialistische) MPLA (gesteund door Cuba en de Sovjet-Unie) en dat van de FNLA-UNITA (gesteund door de VS, de CIA en Zuid-Afrika) – vechten er op dat moment een bloedige burgeroorlog uit.
Het lot van Angola zal worden bepaald door het leger dat vóór de Onafhankelijkheidsdag (11 november 1975) de overwinning weet te behalen. Uiteindelijk bereikte de MPLA de hoofdstad Luanda als eerste en droegen de Portugezen de macht over aan de MPLA (Volksbeweging voor de Bevrijding van Angola). MPLA-voorzitter en Angolees dichter slash politicus slash huisarts Agostinho Neto werd president en Lopo Do Nascimento werd de premier. De MPLA-regering riep de Volksrepubliek Angola. Het land werd een eenpartijstaat met de MPLA-Partij van de Arbeid als enige toegestane partij.
Another Day of Life volgt de gedreven Poolse reporter die gedurende drie maand dagelijks snedig verslag uitbrengt van de barse onafhankelijkheidsstrijd die volgde op de Angolese Anjerrevolutie.
Deze animatiefilm van het regisseursduo Raúl de la Fuente – Damian Nenow die op het Filmfestival van Cannes werd vertoond in de Officiële Selectie, zelfs Buiten Competitie, mag je gerust een rariteit noemen. Another Day of Life is een Spaans-Pools-Belgische coproductie, maar met een heel ruime Vlaamse inbreng.
Waarom heb je voor dit project resoluut gekozen voor animatietechniek?
Eric: De Poolse journalist Ryszard Kapuściński was beslist een van de eerste klokkenluiders. Hij trok jarenlang de wereld rond en liefst naar oorden waar het gevaar hem langs de oren floot. Hij deinsde er nooit voor terug om zijn nek uit te steken in verderfelijke situaties waar zijn collega’s gretig hun handen van afhielden. Het typisch literair jasje waarin hij zijn reportages stopte, was wellicht uniek. Het bewijs: zowel politici als doordrongen literatuurliefhebbers hebben wereldwijd zijn verhalen verslonden. Ook zijn boeken verkochten als zoete koekjes. Ik weet het, zijn reputatie was bij momenten dubieus te noemen, maar in feite is er nooit iemand opgestaan die hem onderbouwd of gemotiveerd van verraad kon betichten. Hij slaagde er keer op keer in om de wereld wakker te schudden. Toch heeft hij zijn reputatie niet helemaal ‘zuiver’ kunnen houden want regelmatig werd hij er van beschuldigd zijn verhalen met de nodige verve op te smukken. Doch wanneer hij 1976 uitpakte met het ophefmakende boek Another Day Of Life, werd hij absoluut de schrijver/reporter boven alle verdenking. Another Day of Life, The Movie is dan ook een soort van hommage aan of noem het een eerherstel van Kapuściński.
De film is een blend van graphic novel-stijl en documentaire. Deze mix wordt af en toe bewust onderbroken door live action-interviews met personen die de bloedbaden hebben overleefd. Deze figuren hebben Kapuściński goed gekend en hem ook aan het werk gezien tijdens zijn journalistieke missies. Deze mensen spreken allemaal met veel respect over zijn soms roekeloze daden en zijn monumentale inzet. Uit deze interviews blijkt dat Kapuściński vaak zijn hachje waagde enkel en alleen om die wereld te laten zien die door zijn collega’s als ‘te gewaagd’ werd beschouwd en waardoor er bepaalde wrange feiten in de doofpot bleven steken. Je zou zeggen ja, dat is een typisch verhaal dat smeekt om een documentaire benadering, maar het was van bij aanvang van het project een bewuste keuze om een hybride film te maken die documentaire mixte met animatie.
Deze keuze komt vooral tot zijn recht op de momenten waarin je in de film te zien krijgt hoe de hevige strijd in al zijn bloederigheid losbarst of wanneer de hoofdpersonages door angst worden overmand en hallucineren. In die sequenties, zie je pas écht wat animatie kan bijdragen tot een fantastische kijkervaring bij het publiek. Oké, het is soms wel heel delicaat en vaak is het wel zo dat een creatief mens geneigd is om wel wat té ver te gaan. Daar kom ik dan als toeziend producent op de proppen om ‘in te dijken’ want het was nooit de bedoeling om een uitgelezen spektakelfilm te maken. Maar Damian Nenow, de man die voor het grafische gedeelte instond, had onder meer al Paths of Hate gemaakt, een kortfilm waarin hij daadwerkelijk alle toeters en bellen bovenhaalde. Deze film in het achterhoofd en zijn reputatie kennende, was het de taak van mijn bedrijf om die man, hoe creatief en vastberaden ook, op de juiste momenten te temperen. Het was een voortdurend communicatief en creatief proces van overleggen, argumenteren, beslissingen nemen en knopen doorhakken. Een bijzonder vruchtbare en boeiende samenwerking. Weet je dat we tot het allerlaatste moment voordat Another Day of Life werd geselecteerd voor Cannes, aan de film hebben gemonteerd? (lacht).
Hoe raakt een animatie-productiebedrijf uit Limburg verdomd betrokken in een groots opgezet Pools-Spaans project over de burgeroorlog in Angola?
Eric: Omdat het een belangrijk historisch verhaal betreft dat ondertussen compleet is vergeten. Precies dat gegeven trok ons enorm aan. De tocht die Kapuściński in die periode om journalistieke redenen heeft afgelegd, was een route die letterlijk bloedrood kleurde en bezaaid lag met lijken. Wie heeft daar nog notie van? Wie spreekt daar nog over? We vonden dat we daar dringend iets constructiefs én informatief moesten aan doen. Bovendien gaat de film om politiek smerige handelingen en daden die eigenlijk nog altijd actueel zijn. In Angola was dat enerzijds een smerig spel dat werd gespeeld tussen Zuid-Afrika en Amerika en anderzijds tussen Rusland en Cuba. De chaos op dat vlak was toen nefast.
Wat was concreet de rol van Walking The Dog in dit project?
Eric: Je kent me, ik ben zeker niet pretentieus van aard, maar we hebben met ons bedrijf een heel grote rol gehad in Another Day of Life. Ik ben van bij de aanvang in het project betrokken geweest. Ik heb alle versies van het scenario gelezen, te allen tijde mijn commentaar kunnen ventileren, bepaalde sequenties in de film kunnen doseren en herleiden tot functionele proporties én heel belangrijk ook een groot deel van de uiteindelijke look en feel van deze prent kunnen meebepalen. Als je de film bekijkt dan zie je een rijke schakering aan kleuren, achtergronden en ingenieuze droomscènes, wel dat is allemaal het werk van ons bedrijf. Polen heeft zich grotendeels ontfermt over het motion capture-gedeelte van de film.
Die opnames werden nadien uitgezuiverd en doorgestuurd naar de Filippijnen. Daarna begon het proces van het heranimeren. Als je aan motion capture doet zonder het te herwerken, komt dat veel te realistisch over bij het publiek. Daarom moet je in tweede instantie alles heranimeren. Tijdens deze periode zie je de ontelbare foutjes met een vergrootglas, maar dat is dik oké want die kan je dan corrigeren. Weet je dat we met ongeveer een honderd vakspecialisten meer dan anderhalf jaar hebben gewerkt aan de film en dan heb ik het nog niet gehad over het onderdeel grafisch design. Ja, bij zo’n project komt er heel wat kijken (lacht). Het probleem is dat je alsmaar meer en meer fouten ziet en dat je bepaalde grafische details wil bijwerken. Je beseft op een bepaald moment dat je dat allemaal niet tot in de perfectie kunt aanpassen omdat het geld plots op is.
Weet je dat ik op een bepaald moment het ‘bevel’ heb gegeven: “nu wordt de productie volledig stopgezet”. Damien Nenow kon maar niet stoppen (lacht). Goed bedoeld uiteraard, maar je kan niet bezig blijven. Als het geld op is, is het ook op en als ik het niet had stilgelegd dan dreigde het ganse boeltje te ontsporen. Damien bleef maar – sorry voor de woordkeuze – wat wij noemen ‘pixel-fucken’ (lacht). Op een bepaald moment stelde ik vast dat we acht maanden hadden gewerkt aan – hou je vast – amper twee sequenties. Ik besefte dat we er dan nog zo’n vijfhonderdtachtig voor de boeg hadden. Toen was het wel van het goede te veel en heb ik ingegrepen. Ik heb me kwaad gemaakt en zei: “Nu is het wel écht genoeg geweest jongens”. Het is dus wel allemaal in orde gekomen, maar we hebben enorm op de rem moeten staan. Als het budget opgesoupeerd is, is het ook voorbij natuurlijk (lacht). Dat was dus heel concreet de rol van Walking The Dog in dit project, tof hé (lacht).
Dat was dus je rol, maar wie is er dan binnen jullie bedrijf bevoegd over het animatiewerk?
Eric: De hele ploeg, maar in de eerste plaats mijn partner en collega Anton Roebben. Om een voorbeeldje te geven: alle landschappen in de film lijken getekend. Dat is niet juist, in feite zijn die allemaal gebouwd in 3D. Geen sinecure. Het bleek echter dat we op die manier niet verder konden blijven werken wegens een te beperkt budget en nijpend tijdsgebrek. We hebben dan beslist om de landschappen allemaal aan de hand van matte painting, pure schilderijen dus, te realiseren. Dat gaat veel sneller en is veel minder duur. Alleen aan dit onderdeel hebben om en bij de honderd mensen gewerkt. Uiteraard hebben wij eerst moeten overleggen met de hoofddesigner in Polen. We kregen gelukkig wel vrij snel zijn fiat.
Als je bedrijf participeert aan zo’n groots en kwalitatief sterk internationaal project, moet je dan met Walking The Dog niet stilaan denken aan uitbreiding?
Eric: Deze keer hebben we dankzij efficiënt managen van het beschikbare budget een hoogstaand eindproduct kunnen realiseren. Maar je moet weten dat wij bijvoorbeeld geen Studio 100 zijn. Onze financiële mogelijkheden zijn peanuts in vergelijking met de gigantische budgetten waarmee Studio 100 aan de slag gaat (lacht). Als we dus verder in zee willen gaan met internationale topbedrijven, zullen we inderdaad moeten praten met andere bedrijven en/of partners én beslist moeten aankloppen bij de Participatiemaatschappij Vlaanderen, de holdingmaatschappij voor de Vlaamse Overheid. Als we onze kleren niet willen scheuren in de toekomst, moeten we inderdaad grotere middelen in het bedrijf injecteren. Er wordt aan gewerkt (lacht). Een bijkomend probleem is echter dat we in Limburg en bij uitbreiding zeker ook in gans België, een benauwend tekort hebben aan afgestudeerde animatiestudenten. Ik geef zelf les in de Limburgse animatieschool en ben dus goed geplaatst om te weten dat onze school jaarlijks onvoldoende afgestudeerden kan aanleveren. Jammer (zucht).
Was je verrast én tevreden met de selectie in Cannes?
Eric: Another Day of Life hebben we heel makkelijk kunnen financieren omdat de trailer heel, heel sterk was. Maar de uitvoering ervan, ja dat was wel andere koek. We hadden graag Another Day of Life al ingestuurd naar Cannes vorig jaar, in 2017. We hebben hard gewerkt om deze provisoire deadline te halen. We stelden echter vrij snel vast dat we dat onmogelijk konden halen. Eigenlijk wisten we dat wel hoor (lacht), maar het is altijd leuk een bepaald streefdoel te proberen realiseren. Soit, we gokten vervolgens op een selectie door het Filmfestival van Berlijn begin dit jaar. We waren er min of meer van overtuigd dat Berlijn onze film wel zou oppikken omdat zij toch veel politieker georiënteerd zijn dan Cannes. Tot onze grote verbazing selecteerde de Berlinale onze film niet. Toen waren we wel wat teleurgesteld, maar terug dolgelukkig toen Cannes het licht op groen zette. Oké, wel via vertoningen Buiten Competitie, maar dat kon ons niet zo veel schelen. Het feit dat we waren geselecteerd door Cannes was al fantastisch en betekende meteen een flinke ruggensteun voor de ganse internationale animatiesector.
Denk je dat Another Day of Life ondanks zijn niet zo makkelijk toegankelijke thematiek, een groot publiek zal vinden?
Eric: Ja, hoor. Je hoeft niet per se de details van de Koude Oorlog of het verhaal van Angola te kennen. Er zit trouwens ook een liefdesverhaal in de film. Weet je dat er in het ware leven inderdaad een romance is geweest tussen Kapuściński en Carlotta, het vrouwelijk personage? En zoals al gezegd, de Koude Oorlog blijft een verhaal van deze tijd. Als je ziet hoe het er in Syrië aan toegaat, weet je toch genoeg. Die ‘confusão’ van Angola, waarbij je op de duur niet meer wie bij wie hoort, vind je ook daar terug. En wat Kapuściński existentieel deed, was eigenlijk de gruwelijke oorlog humaniseren. Toegegeven, hij was niet bepaald de objectieve Rudi Vranckx, maar kom, zijn stelling of vertrekpunt was dat ook hij maar een mens is.
Er zitten nog tal van andere thema’s in de film. Het verhaal speelt zich wel af in Angola, maar het handelt tevens over Kongo. Over vier miljoen mensen die ooit uit Angola zijn weggehaald als slaven door Portugal omdat men daar toen slechts één miljoen inwoners had. In wezen is er in de wereld nog altijd niets veranderd. Men plundert Afrika nu nog altijd. Dat was trouwens een van de feiten die Kapuściński per se aan de kaak wou stellen. Voor het grote en geïnteresseerde publiek is de film thematisch gediversifieerd genoeg en dus beslist toegankelijk.
Wist je voor je in dit project stapte wie Kapuściński was?
Eric: Ik moet toegeven dat ik voor dit project niet echt vertrouwd was met zijn werk. De film is net voor Cannes nog getoond aan Farrusco, Luis Alberto en nog enkele figuren die in het documentaire gedeelte van de film in levenden lijve te zien zijn. Hun reacties waren heel lovend en ze waren dik tevreden met het eindresultaat. Dat was al een hele opluchting. Benieuwd hoe de Polen gaan reageren. Want daar is het regime de laatste jaren ook behoorlijk rechts geworden. De baas van het filmfonds is er ontslagen. En de Amerikanen… ja, de CIA komt er niet proper uit natuurlijk. Oorlog was in de tijd waarin de film zich afspeelt, een totaal andere zaak dan de dag van vandaag. Nu heeft iedereen een smartphone op zak en komen er constant schrijnende beelden die ter plaatse worden opgenomen in een mum van tijd naar buiten of in de ether. Kapuściński bracht toen zaken aan het licht die niemand zich reëel kon inbeelden.
Hoeveel keer is Walking The Dog al geselecteerd geweest in Cannes?
Eric: De eerste keer was in 2003 met Les Triplettes de Belleville. Ik wist toen nog niet wat een smoking was. In 2013 met The Congress van Ari Folman en nu met Another Day of Life, de derde keer dus. Sinds de aankondiging van de selectie in Cannes hebben we ook al een uitnodiging gekregen om met de film naar Annecy, ’s werelds belangrijkste animatiefestival, te gaan en ook het Filmfestival van San Sebastian heeft onze film al geselecteerd. Met dit selectiekransje van filmfestivals, zit de film wel in de lift voor een grootse release. Want ten slotte; begin er maar aan hoor: een animatiefilm lanceren van Raúl de la Fuente, een onbekende documentairemaker uit Baskenland die ondanks enkele mooie films in zijn portfolio, niemand kent. Maar het komt allemaal goed, zeker nu de film in Cannes heel warm is onthaald.
De publieksopkomst was groot en het applaus na de première-vertoning was enthousiast. Een leuke anekdote van op de rode loper: ik zette mijn eerste stappen op de rode loper en was zo fier als een gieter doch twee seconden later stak Pedro Almodóvar me voorbij en de integrale meute persfotografen en het joelende publiek draaiden hun hoofd weg van me (lacht). Iedereen had alleen nog oog voor de Spaanse maestro natuurlijk (lacht). Mijn faam in Cannes was dus van heel korte duur (hevige smakelijke lach).
Wat betekent de selectie in Cannes van Another Day of Life, voor je?
Eric: Een bevestiging dat het Filmfestival van Cannes ook gelooft dat sterke, auteur-gedreven animatiefilms hun plaats verdienen op het jaarlijkse feest van de cinema. Het is het beste bewijs dat de Europese coproductie van lange animatiefilms een grote toekomst heeft. Het is eveneens de beloning voor het jarenlange zwoegen op deze ambitieuze productie en ook het concrete bewijs dat fictie, animatie en documentaire een perfect huwelijk kunnen vinden in één film.
